رده‌بندی استان‌های ایران بر اساس درآمد: کم‌درآمدترین و پردرآمدترین استان‌ها کدامند؟
اقتصاد ایرانی: مدیرکل دفتر جمعیت و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران اعلام کرد: در سال ۱۴۰۳، رشد متوسط درآمد خانوارهای شهری و روستایی از رشد متوسط هزینه‌های سالانه آنها پیشی گرفت. گزارشی از کم‌درآمدترین و پردرآمدترین استان کشور را بخوانید.
مریم رضاپور اعلام کرد: طرح آمارگیری درآمد و هزینه خانوار که از سال ۱۳۴۲ در مناطق روستایی و سال ۱۳۴۷ در مناطق شهری آغاز شده است، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین طرح‌های آماری کشور شناخته می‌شود.
وی توضیح داد: هدف از این طرح، برآورد متوسط هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی در سطح کشور و استان‌ها بوده و علاوه بر بررسی روند مصرف کالا‌ها و خدمات، برای مطالعه روابط اقتصادی - اجتماعی خانوارها، ارزیابی آثار سیاست‌های اقتصادی و شناسایی خانوارهای زیر خط فقر اهمیت دارد. همچنین این داده‌ها منابع اصلی تامین اطلاعات برای حساب‌های ملی و منطقه‌ای در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و اجتماعی محسوب می‌شود.
رضاپور در ادامه اظهار کرد: این طرح در سال ۱۴۰۳ با مشارکت حدود ۲۰ هزار خانوار شهری و ۱۹ هزار خانوار روستایی اجرا شده است. طبق نتایج به دست آمده، متوسط هزینه سالانه یک خانوار شهری در این سال حدود ۲۷۰ میلیون تومان بود که در مقایسه با سال گذشته، ۳۰ درصد افزایش داشته است.
مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران افزود: از مجموع این هزینه‌ها، ۶۳ میلیون تومان (نزدیک به ۲۴ درصد) مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ۲۰۰ میلیون تومان (حدود ۷۷ درصد) برای هزینه‌های غیرخوراکی بوده است.
سهم بالای مسکن در هزینه‌های خانوار
وی بیان کرد: در دسته‌بندی هزینه‌ها، گوشت با سهم ۲۴ درصد بیشترین سهم را در میان هزینه‌های خوراکی داشته است؛ همچنین در میان هزینه‌های غیرخوراکی، مسکن، سوخت و روشنایی با سهم ۵۷ درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.
رضاپور افزود: متوسط درآمد سالانه خانوار شهری در سال ۱۴۰۳ حدود ۳۴۰ میلیون تومان برآورد شده که در مقایسه با سال گذشته، ۳۴ درصد افزایش داشته است. این امر نشان‌دهنده رشد بیشتر درآمد نسبت به هزینه در سال جاری است.
مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران همچنین گفت: متوسط هزینه یک خانوار روستایی در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۴۰ میلیون تومان بود که در مقایسه با سال قبل، ۳۱ درصد رشد داشته است.
وی اضافه کرد: از این میزان، ۵۵ میلیون تومان (حدود ۳۸ درصد) برای هزینه‌های خوراکی و دخانی و ۹۰ میلیون تومان (حدود ۶۳ درصد) برای هزینه‌های غیرخوراکی صرف شده است. مشابه خانوارهای شهری، در بخش خوراکی گوشت با سهم ۲۴ درصد و در بخش غیرخوراکی مسکن، سوخت و روشنایی با سهم ۳۸ درصد بیشترین سهم را داشته‌اند.
رضاپور ادامه داد: متوسط درآمد سالانه خانوار روستایی در سال ۱۴۰۳ حدود ۲۰۰ میلیون تومان برآورد شد که نسبت به سال قبل ۳۵ درصد رشد داشته است. این افزایش نیز بیشتر از رشد هزینه‌ها بوده است.
تفاوت بین استان‌ها در هزینه و درآمد
مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران در خصوص رتبه‌بندی استان‌ها اظهار داشت: در میان خانوارهای شهری، استان تهران با متوسط هزینه ۴۰۰ میلیون تومان در صدر و استان سمنان با ۱۵۰ میلیون تومان در پایین‌ترین رتبه قرار دارد.
وی اضافه کرد: در حوزه درآمد نیز تهران با ۵۰۰ میلیون تومان در رتبه اول و استان ایلام با ۲۰۰ میلیون تومان در انتهای لیست جای گرفته است.
رضاپور خاطرنشان کرد: بررسی متوسط هزینه خانوارهای روستایی نشان داد که استان بوشهر با هزینه‌ای حدود ۲۳۰ میلیون تومان بیشترین هزینه و استان سیستان و بلوچستان با حدود ۷۷ میلیون تومان کمترین هزینه در سال ۱۴۰۳ را داشته‌اند.
مدیر کل دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران همچنین اعلام کرد: بیشترین متوسط درآمد روستایی متعلق به استان یزد با ۳۳۰ میلیون تومان و کمترین درآمد مربوط به سیستان و بلوچستان با ۹۲ میلیون تومان بوده است.
وی اطلاع داد: مرکز آمار ایران هر ساله نتایج تفصیلی این طرح را در قالب دو نشریه جداگانه برای مناطق شهری و روستایی منتشر می‌کند. این اطلاعات شامل ۲۳۴ جدول تفکیکی و ۵۱۲ جدول جزئی برای ۳۱ استان و کل کشور است و از طریق واحد اطلاع‌رسانی مرکز آمار برای استفاده عمومی، پژوهشگران و برنامه‌ریزان در دسترس می‌باشد.
رضاپور تاکید کرد: مرکز آمار ایران به عنوان یک سازمان مستقل آماری، مسئولیت ارائه اطلاعات رسمی جامعه به مردم، دستگاه‌های دولتی و سایر ذی‌نفعان را بر عهده دارد.
