آیا یارانه نان به‌صورت مستقیم و نقدی واریز می‌شود؟

مزایای پرداخت مستقیم یارانه نان

مدل پیشنهادی پرداخت مستقیم یارانه نان، چندین مزیت عملیاتی و نظارتی به همراه دارد که می‌تواند مشکلات موجود در مدل فعلی را کاهش دهد:

شفافیت در گردش مالی: اجرای این مدل می‌تواند به جلوگیری از تخلفات و سوءاستفاده‌ها کمک کند.

توجه به مصرف‌کنندگان واقعی: پرداخت نقدی باعث می‌شود یارانه فقط به افرادی برسد که به نان به‌عنوان کالای ضروری نیاز دارند.

ایجاد انگیزه ارتقای کیفیت: نانوایی‌ها در این مدل برای جذب مشتری با کیفیت بهتر رقابت خواهند کرد.

تجربه‌های پیشین دولت

کالابرگ الکترونیک

یکی از تجربه‌های موفق دولت در زمینه حمایت غذایی، طرح کالابرگ الکترونیک بود که در آن یارانه به دهک‌های کم‌درآمد تخصیص یافت:

این تجربه نشان داد پرداخت مستقیم یارانه به خانوارها، رضایتمندی مصرف‌کنندگان را افزایش داده و مدیریت مصرف را بهبود می‌بخشد.

مشکلات مدل فعلی پرداخت یارانه نان

مدل فعلی تخصیص یارانه، مبتنی بر نصب کارت‌خوان‌های هوشمند در نانوایی‌ها، با چالش‌های زیر روبروست:

کم‌فروشی و گران‌فروشی: برخی نانوایی‌ها تخلفات گسترده‌ای در وزن و قیمت نان انجام می‌دهند.

کاهش کیفیت نان: نبود رقابت کیفیتی در مدل فعلی باعث کاهش کیفیت غذا شده است.

نارضایتی گسترده: مردم، نانوایان و دولت، هر سه از مدل فعلی ناراضی هستند.

قاچاق آرد: تبدیل آرد به خوراک دام یا مصرف غیرقانونی، یکی از مسائل جدی در این مدل است.

مقایسه مدل فعلی و پیشنهاد جدید

پیامدهای مثبت اجرای مدل جدید

اجرای مدل پیشنهادی می‌تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:

دسترسی مصرف‌کننده واقعی به یارانه: سوءاستفاده از یارانه نان کاهش می‌یابد.

کاهش ضایعات گندم: مصرف بهینه و کاهش اتلاف منابع را به همراه خواهد داشت.

اصلاح نظام پرداخت: جلوگیری از رانت و بهبود مدیریت مالی.

افزایش رضایت عمومی: کیفیت خدمات و محصولات افزایش خواهد یافت.

چالش‌های اجرایی مدل جدید

اجرای مدل جدید نیازمند زیرساخت‌های مناسب و همکاری همه‌جانبه است. برخی چالش‌ها شامل:

نیاز به زیرساخت قوی: باید سامانه‌های پرداخت دیجیتال توسعه یابند.

نظارت موثر: باید تضمین شود که یارانه فقط به مصرف‌کنندگان واقعی برسد.

مقاومت نانوایان: برخی نانوایان ممکن است با تغییر مدل مخالفت کنند.

پیشنهاد واریز مستقیم یارانه نان به حساب خانوارها، رویکردی نوین و قابل‌اجرا به نظر می‌رسد؛ چرا که با رفع چالش‌های موجود در مدل فعلی، می‌تواند به افزایش شفافیت و عدالت اجتماعی کمک کند. تجربه‌های موفق قبلی در طرح‌های مشابه و پیشنهاد کارشناسان، نشان‌دهنده راهکارپذیری این مدل پیشنهادی هستند.