آرایش جدید امنیتی ؛ لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی شد + علی لاریجانی کیست؟

مسعود پزشکیان در این حکم از دبیر شورای عالی امنیت ملی خواسته است تا ضمن نظارت مدبرانه و دقیق بر حسن اجرای امور دبیرخانه و هم‌افزایی دستگاه‌های مرتبط، نسبت به رصد و اولویت‌بندی مسائل و مخاطرات امنیت ملی، به ویژه تهدیدات نوظهور و فناورانه، بازتعریف مفاهیم راهبردی و اتخاذ رویکرد هوشمندانه و مردم‌پایه متناسب با نظام مسائل امنیت ملی در راستای تحقق سیاست‌های کلی و منویات مقام معظم رهبری، حرکت کرده تا کشور به امنیت پایدار در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی دست یابد.

متن حکم رییس جمهور به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای علی اردشیر لاریجانی

به استناد اصل یکصد و هفتاد و ششم قانون اساسی و نظر به مراتب تعهد، سوابق و تجارب گرانسنگ مدیریتی جناب عالی، به موجب این حکم به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی منصوب می‌شوید.

انتظار دارد با اتکال به خداوند متعال و تشریک مساعی سایر اعضای محترم شورا؛ ضمن نظارت مدبرانه و دقیق بر حسن اجرای امور دبیرخانه و هم‌افزایی دستگاه‌های مرتبط، نسبت به رصد و اولویت‌بندی مسائل و مخاطرات امنیت ملی، به ویژه تهدیدات نوظهور و فناورانه، بازتعریف مفاهیم راهبردی و اتخاذ رویکرد هوشمندانه و مردم‌پایه متناسب با نظام مسائل امنیت ملی در راستای تحقق سیاست‌های کلی و منویات مقام معظم رهبری، حرکت کنید تا به امنیت پایدار در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی دست یابید. هدف، پاسداری از انقلاب اسلامی، تأمین عزت‌مندانه منافع و حفظ انسجام ملی، تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشور است.

کلیه اموری که به امنیت ملی مربوط است، صرفاً از طریق دبیرخانه بررسی و تصمیم‌سازی گردد. توفیقات روزافزون آن جناب را در انجام شایسته وظایف محوله از درگاه خداوند سبحان خواستارم و از خدمات ارزنده و خالصانه جناب آقای دکتر احمدیان طی دوره مسئولیت نیز قدردانی و تشکر می نمایم.

علی اردشیر لاریجانی در ۱۳ خرداد ۱۳۳۶ در شهر نجف در خانواده‌ای مذهبی و سرشناس متولد شد. پدرش آیت‌الله میرزا هاشم آملی از مراجع تقلید شیعه بود که برای تحصیل علوم دینی به نجف مهاجرت کرده بود. لاریجانی اصالتاً از منطقه لاریجان آمل در استان مازندران است. او دومین پسر خانواده‌ای هشت‌نفره است و برادرانش، محمدجواد، صادق، باقر و فاضل لاریجانی نیز از چهره‌های شناخته‌شده در حوزه سیاسی هستند.

لاریجانی در سن ۲۰ سالگی (۱۳۵۶) با فریده مطهری، دختر آیت‌الله مرتضی مطهری، ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند است: دو دختر به نام‌های فاطمه و سارا و دو پسر به نام‌های مرتضی و محمدرضا. وی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه ادیب و دوره متوسطه را در دبیرستان صدر قم گذراند.

لاریجانی دارای مدرک کارشناسی علوم کامپیوتر از دانشگاه صنعتی شریف و کارشناسی ارشد و دکتری فلسفه از دانشگاه تهران است. او همچنین مدرس دانشگاه و نویسنده آثاری در حوزه فلسفه از جمله کتاب‌هایی درباره فلسفه کانت و مقالات علمی متعدد است.

لاریجانی که از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۸ به مدت ۱۲ سال بر کرسی ریاست مجلس تکیه زده بود و از این حیث در تاریخ کشور رکورددار محسوب می‌شود، در مقطعی نیز عهده‌دار دبیری شورای عالی امنیت ملی بود؛ بنابراین حکم جدید دبیری شعام برای لاریجانی، تازگی ندارد و او در این سمت، از تجاربی ارزنده برخوردار است. لاریجانی سابقه دبیری شورا را از ۲۴ مرداد ۱۳۸۴ تا ۲۸ مهر ۱۳۸۶ در کارنامه خود دارد.

علی لاریجانی در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ نیز نامزد شد اما احراز صلاحیت او توسط شورای نگهبان انجام نگرفت و همین امر سبب شد عده‌ای او را مردِ تمام‌شده سیاست ایران بنامند، ولی دریافت حکم مشاوره از رهبر انقلاب و عضویت به عنوان شخص حقیقی در مجمع تشخیص مصلحت نظام، به تمام گمانه‌زنی‌ها مبنی بر پایان عصر کنشگری سیاسی لاریجانی، مُهر باطل زد.

علی لاریجانی در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه نیز عیار بالای خود را به عنوان یک شخصیت وزین سیاسی و مسلط به امور راهبردی ثابت کرد. سفر حساس و پساجنگ او به مسکو در اواخر تیرماه و دیدارش با ولادیمیر پوتین در کرملین و انتشار عکس‌های این دیدار در شرایطی که امری مغایر با پروتکل‌های تشریفاتی روس‌هاست، نشان از وزن وزین لاریجانی در پیشبرد پرونده‌ای مهم و استراتژیک در سطح منطقه و جهان داشت. پس از سفر لاریجانی به مسکو و دیدارش با پوتین، کلیه‌ی رسانه‌های مطنقه‌ای و جهانی بر این امر صحه گذاشتند که پیشبرد بخش مهمی از پرونده راهبردی پساجنگ ایران با رژیم صهیونی، در ید اختیار علی لاریجانی به عنوان مشاور رهبر انقلاب و فرستاده ویژه رئیس‌جمهور است.

مهمترین مسئولیت‌های و سابقه‌های اجرایی:

حضور در سپاه

لاریجانی در سال ۱۳۶۱ به سپاه پاسداران پیوست و در سمت‌هایی چون معاونت سپاه و جانشین رئیس ستاد کل سپاه پاسداران فعالیت کرد. همچنین معاونت پارلمانی وزارتخانه‌های سپاه، کار و پست و تلگراف و تلفن را بر عهده داشت.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

لاریجانی در دولت دوم مرحوم هاشمی رفسنجانی پس از استعفای سیدمحمد خاتمی، به مدت یک سال وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.

رئیس سازمان صدا و سیما (۱۳۷۲-۱۳۸۳)

لاریجانی به مدت بیش از یک دهه رئیس سازمان صداوسیما بود. در این دوره شبکه‌های استانی، شبکه خبر، شبکه قرآن، العالم، الکوثر و جام جم تأسیس شد و سریال‌های تاریخی و مذهبی متعددی مانند «ولایت عشق» و «مریم مقدس» تولید شدند.

شورای عالی امنیت ملی (۱۳۸۴-۱۳۸۶)

علی لاریجانی از سال ۱۳۸۴ با حکم محمود احمدی‌نژاد به دبیری شورای عالی امنیت ملی منصوب شد و مسئولیت هدایت پرونده هسته‌ای ایران را بر عهده داشت. او در سال ۱۳۸۶ به دلیل اختلاف با احمدی‌نژاد از این سمت استعفا داد.

ریاست مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۷-۱۳۹۹)

لاریجانی در دوره‌های هشتم، نهم و دهم مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده قم به مجلس راه یافت و به مدت ۱۲ سال (از ۱۲ خرداد ۱۳۸۷ تا ۸ خرداد ۱۳۹۹) رئیس مجلس بود. او در این دوره نقش کلیدی در تصویب برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) در سال ۱۳۹۴ ایفا کرد که با انتقادات و حمایت‌هایی همراه بود.

مشاور رهبر انقلاب و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام (۱۳۹۹- تاکنون)

در ۸ خرداد ۱۳۹۹ با حکم رهبر انقلاب، لاریجانی به عنوان مشاور رهبر و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد. او همچنین در پیگیری قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین با محوریت و تلاش‌های محمدجواد ظریف، وزیر اسبق امور خارجه، نقش داشت.

در آبان ۱۴۰۳ در بحبوحه تنش‌های ایران و اسرائیل، لاریجانی به عنوان فرستاده ویژه رهبر انقلاب به سوریه و لبنان سفر کرد و در گفت‌وگویی با سایت رهبر انقلاب از دولت دوم دونالد ترامپ خواست تا با پذیرش شروط ایران بر سر برنامه هسته‌ای توافق کند.

علی لاریجانی در اثناء و پس از جنگ تحمیلی اخیر نیز بخشی از روایتگری جنگ را برعهده گرفت و الحق در این جایگاه خطیر درخشید. مصاحبه او با یک خبرنگار که از شبکه خبر پخش شد و تحت عنوان «ناگفته‌های نبرد ۱۲ روزه» در فضای رسانه‌ای داخلی و خارجی انعکاس یافت و حتی سخنرانی منبری او در یکی از هیئت‌های مرجع تهران در ایام محرم، نشان داد که لاریجانی از قدرت تحلیلی و تبیینی بالایی برخوردار است؛ شاخصه‌ای که در پست جدید دبیری شعام نیز به او کمک شایان خواهد کرد.

همه دبیران شورای عالی امنیت ملی از سال ۱۳۶۶ تا کنون