معماری تازه قدرت دفاعی ایران

در هفته‌ای پرتنش برای منطقه، در میانه تحولات پیچیده ژئوپلیتیک از مدیترانه تا خلیج فارس، و هم‌زمان با تشدید جنگ‌های شناختی و ترکیبی علیه جمهوری اسلامی، خبری آرام اما بسیار معنادار منتشر شد "نهایی‌شدن تغییرات در شورای عالی امنیت ملی و تصویب تاسیس شورای دفاع کشور.". اگرچه این خبر بدون جزئیات رسمی منتشر شد، اما برای ناظران راهبردی، این اعلام، نشانه‌ای از آغاز تحولی عمیق در هندسه قدرت دفاعی ایران بود.

 

چالش بزرگ در برابر نظام جمهوری اسلامی دیگر صرفاً تهدیدات نظامی سنتی نیست. جمهوری اسلامی با تهدیداتی از جنس جنگ هوش مصنوعی، تحریم فناورانه، جنگ روایت‌ها، و فشارهای سایبری و اقتصادی مواجه است. ساختارهای دفاعی پیشین، برای مدیریت این میدان پیچیده و چندبُعدی، به تنهایی کافی نیستند. بنابراین، پرسش اصلی اینجاست. چگونه می‌توان تصمیم‌گیری‌های دفاعی را برای عصر تهدیدات مدرن بازطراحی کرد؟پاسخ جمهوری اسلامی به این گره راهبردی، تأسیس شورای دفاع است،نهادی نوین در سطح حکمرانی کلان که با هدف تفکیک مأموریت‌ها، ارتقاء تصمیم‌سازی تخصصی، و چابک‌سازی واکنش‌ها در برابر تهدیدات چندلایه، طراحی شده است. این شورا، از دل تجربه‌های اخیر و درک تهدیدات آینده، زاده شده است.

 

کنشگران این تغییر، نه‌فقط ساختارهای رسمی، بلکه نخبگان راهبردی هستند که در سطوح تصمیم‌سازی مانند شورای عالی امنیت ملی در حال بازآرایی نقش‌ها هستند.تشکیل شورای دفاع، در واقع لحظه‌ای کلیدی در بازمهندسی قدرت در جمهوری اسلامی است؛ لحظه‌ای که تصمیم‌سازان ارشد، متوجه شدن، تغییر و تحول در تداوم وضع پیشین در مواجهه با نظم جدید جهانی، یک ضرورت است. از همین‌رو، ایران گام به‌سوی ساختار مستقل برای رصد، تحلیل، سناریوسازی و پاسخ به تهدیدات نوین برداشته است؛ ساختاری که قادر است قدرت سخت، نرم، شناختی و فناورانه را به‌هم پیوند دهد.

 

با تأسیس شورای دفاع، جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها در پی ارتقاء ظرفیت بازدارندگی است، بلکه در مسیر تولید حکمرانی دفاعی آینده‌محور و فرابخشی گام برمی‌دارد. این تحول می‌تواند موجب افزایش هماهنگی بین‌نهادی، ارتقاء تاب‌آوری راهبردی، و نیز تسریع در پاسخ به تهدیدات ادراکی و عملیاتی شود. شورای دفاع، نه صرفاً یک نهاد جدید، بلکه آغاز معماری نوین حکمرانی دفاعی در جمهوری اسلامی ایران است؛ معماری‌ای که آینده‌نگر، چندلایه، تخصصی و متکی بر ترکیب قدرت‌های گوناگون است.رسانه‌ها باید از مواجهه سطحی با این خبر خودداری کرده و آن را در امتداد یک تحول راهبردی تبیین کنند. اگر جامعه نخبگانی و عمومی نسبت به ابعاد این تغییر آگاه شوند، می‌توانند به این شورا به‌عنوان نماد اقتدار نرم و هوشمندی راهبردی نظام اعتماد کنند.