یارانه 6 میلیون نفر حذف شد/ زنگ خطر برای یارانه بگیران
اقتصاد ایرانی: حذف یارانه نقدی ۶ میلیون نفر از دهک‌های بالای درآمدی طی ماه‌های اخیر به اجرا درآمد؛ کاهش شتاب حذف یارانه‌ها در مهرماه ۱۴۰۴ نشان‌دهنده تغییر رویکرد دولت در اجرای برنامه قانونی است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که هرچند در ماه‌های اخیر، روند حذف یارانه‌بگیران توسط دولت کاهش یافته است، فرآیند اجرای قوانین مربوط به حذف خانوارهای دارای درآمد بالا هنوز ادامه دارد.
آیا روند حذف یارانه‌ها کاهش یافته است؟
بر اساس آمارهای اعلامی، در پایان مهرماه ۱۴۰۴ حدود ۱.۵ میلیون نفر که در دهک‌های هشتم تا دهم درآمدی قرار داشتند، از فهرست دریافت یارانه کنار گذاشته شده‌اند. با توجه به آمارهای دو ماه قبلی که به طور میانگین ماهانه ۳ میلیون نفر حذف می‌شدند، این تغییر نشان‌دهنده کاهش سرعت حذف یارانه‌ها است.
مقایسه حذف یارانه در ماه‌های مرداد و شهریور
در ماه‌های مرداد و شهریور ، در مجموع ۶ میلیون نفر از خانواده‌هایی که در دهک‌های نهم و دهم شناسایی شده بودند، از دریافت یارانه محروم شدند. این تغییر باعث شد تعداد کل یارانه‌بگیران از ۴۶ میلیون و ۵۷۶ هزار و ۳۳۱ نفر به ۴۳ میلیون و ۷۴۱ هزار و ۲۷۴ نفر کاهش پیدا کند.
کاهش تعداد یارانه‌بگیران در مهرماه
بر اساس اعلام وزارت کار، در مهرماه ۱۴۰۴ ، تعداد یارانه‌بگیران دهک‌های چهارم تا نهم به ۴۲ میلیون و ۳۱۳ هزار و ۳۹ نفر رسید. این بدان معناست که حدود یک میلیون و ۴۲۸ هزار و ۲۳۵ نفر دیگر از فهرست دریافت یارانه‌ها حذف شدند.
تاریخچه حذف یارانه‌ها
در گذشته، برخی خانواده‌ها به صورت اختیاری از دریافت یارانه انصراف داده یا حذف شده بودند. در دولت چهاردهم تاکنون تعداد ۷۵۰ هزار نفر از یارانه‌بگیران حذف شده‌اند. طبق اظهارات رئیس سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، هنوز ۱۸ میلیون نفر دیگر باید مطابق الزامات قانونی از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه کنار گذاشته شوند.
حذف قانونی دهک‌های بالای درآمدی
فرایند حذف سه دهک بالای درآمدی شامل دهک‌های هشتم، نهم و دهم، در قانون بودجه سال ۱۴۰۴ و برنامه هفتم توسعه به طور روشن مشخص شده است. طبق این قانون، دولت وظیفه دارد این موارد را اجرا کند و تاخیر در اجرای این دستورالعمل باعث شده که پرونده وزیر کار جهت بررسی به قوه قضائیه ارسال شود.
شاخص‌های جدید برای دهک‌بندی خانوارهای یارانه‌بگیر
برای شناسایی دهک‌های درآمدی مختلف، از شاخص‌هایی مانند گردش حساب‌های بانکی، مالکیت خودرو ، سفر خارجه و اقامت در خارج از کشور استفاده می‌شود. اکنون شاخص تازه‌ای تحت عنوان «خرید خُرد» نیز به این سیستم دهک‌بندی اضافه شده است. براساس این شاخص، میانگین هزینه‌های خانوار در شش ماه گذشته بررسی می‌شود و تصویری دقیق‌تر از وضعیت مالی خانواده‌ها ارائه می‌شود.
واکنش‌های عمومی به حذف یارانه
مطابق آمار وزارت کار، از میان ۶ میلیون نفر حذف‌شده ، تنها ۵۰ هزار نفر نسبت به حذف یارانه‌شان اعتراض خود را ثبت کرده‌اند. بخش عمده‌ای از این اعتراض‌ها مربوط به افرادی بوده است که به دلیل داشتن تنخواه شرکت‌ها یا سازمان‌ها ، گردش مالی بالاتری در حساب‌های بانکی خود نشان داده‌اند؛ این موضوع به اشتباه آنها را در دهک‌های بالای درآمدی طبقه‌بندی کرده و شاخص خرید خُرد آنها را بالا برده است.
