حبوبات با مخ زمین خورد !
اقتصاد ایرانی: کاهش قیمت حبوبات در بازار با واردات گسترده از طریق بنادر جنوبی ایران و سیستم حمل‌ونقل ترکیبی، علاوه بر تأمین امنیت غذایی کشور، زمینه‌ساز افزایش ترانزیت منطقه‌ای و درآمدهای ارزی شده است.
جریان واردات کالاهای اساسی از طریق بنادر مهم کشور نظیر امام خمینی، شهید رجایی، چابهار و بندر انزلی، نقشی چشمگیر در تأمین نیازهای کلیدی کشور ایفا می‌کند. این کالاها پس از ورود، با استفاده از سیستم حمل‌ونقل ترکیبی به مناطق مختلف کشور و حتی کشورهای همسایه توزیع می‌شوند. این فرآیند نه تنها در تامین امنیت غذایی مؤثر است، بلکه ظرفیت ترانزیتی ایران را ارتقا بخشیده و درآمد ارزی و فرصت‌های شغلی را نیز افزایش می‌دهد.
از منظر ژئو‌اقتصادی، موقعیت ایران به‌گونه‌ای است که می‌تواند به دروازه‌ای حیاتی برای دسترسی به کشورهای محصور در خشکی نظیر افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان و ارمنستان تبدیل شود. توسعه کریدورهای بین‌المللی مانند «شمال–جنوب» و «شرق–غرب» این امکان را فراهم می‌کند که اجناس ضروری به سریع‌ترین، ارزان‌ترین و امن‌ترین شکل ممکن از خاک ایران عبور کرده و قدرت ترانزیتی کشور را در شرایط ناپایدار جهانی تقویت نماید.
علاوه بر این، توسعه زیرساخت‌های لجستیکی شامل بنادر و خطوط ریلی در کشور باعث شده که هزینه و زمان حمل کالاهای اساسی به‌صورت چشمگیری کاهش یابد. به عنوان نمونه، اتصال ریلی بندر امام خمینی به شبکه سراسری و راه‌اندازی ترمینال‌های مختص غلات در این بندر، توانایی تخلیه و جابجایی محموله‌های حجیم را افزوده است.
ایران؛ کانون اصلی ترانزیت کالا در منطقه
به‌طور کلی، زیرساخت‌های ترانزیتی ایران علاوه بر تأمین کالاهای اساسی کشور، می‌توانند به ابزاری کلیدی برای دیپلماسی اقتصادی مبدل شوند و نقش ایران را در تأمین امنیت غذایی و معادلات منطقه به طرز چشمگیری برجسته نمایند.
در خبری جدید، گمرک ایران بخشنامه‌ای را با موضوع سهمیه واردات حبوبات و گندم از اتحادیه اوراسیا با اعمال حقوق گمرکی و سود بازرگانی صفر، به گمرکات اجرایی کشور ارسال کرده است.
بر اساس این بخشنامه که توسط علی‌اکبر شامانی، معاون امور گمرکی گمرک ایران اعلام شد، سهمیه مقداری برای شرکت‌های مجاز به واردات حبوبات و گندم از این اتحادیه مشخص شده است.
اعمال تعرفه صفر برای واردات
مطابق این بخشنامه، شرکت‌های تأییدشده می‌توانند در حدی مشخص، اقدام به واردات حبوبات و گندم از اتحادیه اوراسیا با تعرفه صفر کنند. سقف واردات برای گندم نیز از کشورهای مختلف تعیین شده که شامل: ۲.۲۵ میلیون تن از روسیه، ۵۰ هزار تن از بلاروس و ۷۰۰ هزار تن از قزاقستان (در مجموع ۳ میلیون تن) است.
الخطور محصولات مجاز برای واردات، شامل انواع لپه، نخود و لوبیا است. به این ترتیب، واردات با تعرفه صفر و حذف هزینه‌های گمرکی سبب کاهش اساسی قیمت این محصولات می‌شود که اثر مستقیم بر بازار داخلی خواهد داشت.
در ماه‌های اخیر، بازار حبوبات در ایران، تحت‌تأثیر عواملی مانند افزایش نرخ ارز و کاهش عرضه تولیدات داخلی، دچار نوساناتی شده است. با این حال، تدوین این بخشنامه و گسترش همکاری‌ها با کشورهای اوراسیا مانند روسیه و قزاقستان، می‌تواند در افزایش عرضه و کنترل قیمت‌ها در بازار کمک‌کننده باشد.
تعرفه صفر؛ راهکاری برای مقابله با افزایش قیمت
اجرای سیاست تعرفه صفر، می‌تواند فشار بر قیمت کالاهای اساسی را کاهش داده و جایگاه مصرف‌کنندگان را تقویت کند. این تصمیم گمرک، از افزایش‌های شدید قیمت به دلیل نرخ ارز و محدودیت واردات جلوگیری کرده و با ایجاد رقابت در میان واردکنندگان، بازار را به سمت متعادل‌تر شدن سوق خواهد داد.
اگرچه تأثیرگذاری مثبت این بخشنامه در کوتاه‌مدت مشهود خواهد بود، اما پایداری آن به عواملی مانند کنترل نوسانات نرخ ارز و شفاف‌سازی فرایندهای واردات بستگی دارد. ادامه اجرای این سیاست و مدیریت صحیح آن، ضامن تداوم ثبات قیمت و تأمین مستمر کالاهای اساسی است.
در نهایت، باید گفت که تصمیم اخیر گمرک ایران یکی از گام‌های مؤثر برای چالش‌های اقتصادی و غذایی کشور به حساب می‌آید. استفاده بهینه از مسیر اوراسیا در واردات کالاها، دستیابی به اهداف پایداری قیمت‌ها و امنیت غذایی را تسهیل می‌کند.
