بمب خبری قالیباف/ یارانه نقدی حذف شد، سبدکالا در راه است!
اقتصاد ایرانی: قالیباف از جایگزینی یارانه نقدی با توزیع سبدکالا خبر داد؛ طرحی که هنوز با چالش‌های جدی اجرا، منابع مالی و دهک‌بندی روبروست و نگرانی‌های تازه‌ای برای معیشت مردم ایجاد کرده است.
حذف یارانه نقدی و جایگزینی کالابرگ محور بحث‌های اخیر شده است، اما این تغییرات همچنان با چالش‌های عمده‌ای روبه‌رو هستند که می‌تواند اثرات جدی بر زندگی دهک‌های پایین درآمدی داشته باشد. در این میان، مسئولان از لزوم تحقق عدالت اقتصادی صحبت می‌کنند، اما آیا این سیاست جدید، پاسخگوی نیازهای واقعی مردم خواهد بود؟
تصمیم جدید: از یارانه نقدی به سمت کالابرگ
اظهارات اخیر محمدباقر قالیباف در مورد اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی، واکنش‌های گسترده‌ای را در پی داشته است. رئیس مجلس تاکید داشته که وزارت رفاه موظف به تخصیص اعتبار کالابرگ است و باید از روش نقدی فاصله بگیرد. قالیباف مدعی است این اقدام به کاهش فساد در نظام توزیع یارانه کمک می‌کند. اما آیا این تصمیم‌ها در عمل قابل اجرا خواهد بود و به نفع مردم تمام می‌شود یا خیر؟
نگرانی مردم از حذف یارانه نقدی
در شرایطی که بسیاری از خانوارهای کم‌درآمد برای تامین نیازهای اساسی خود وابستگی شدیدی به مبلغ نقدی یارانه دارند، مطرح شدن حذف آن نگرانی بزرگی ایجاد کرده است. به‌خصوص در ماه‌های اخیر، تماس‌های متعددی با رسانه‌ها مثل گسترش نیوز به ثبت رسیده که نشان‌دهنده اعتراض عموم مردم است. برای آن‌ها یارانه نقدی تکیه‌گاهی مالی و حتی حیاتی محسوب می‌شود.
چالش‌های دهک‌بندی و عدالت اجتماعی
دهک‌بندی انجام‌شده توسط دولت مورد اعتراض بسیاری از افراد قرار گرفته است. مشکلاتی چون دسته‌بندی ناعادلانه بازنشستگان، کارگران و خانوارهای غیرثابت، باعث شده برخی افراد نیازمند یارانه در دهک‌های بالاتر قرار گیرند و از کمک‌های دولتی محروم شوند. این چالش‌ها نشان‌دهنده ضعف در سیستم شناسایی نیازمندان و نیاز به بازنگری اساسی است.
بررسی منابع و مسائل مالی
با توجه به تحلیل‌های کارشناسان، اجرای این تصمیم با کمبود بودجه جدی روبه‌رو خواهد شد. احمد میدری، معاون سابق وزارت رفاه، اعلام کرده است که حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی تنها پنج هزار میلیارد تومان منابع آزاد می‌کند، اما برای تأمین کالابرگ هفت دهک پایین‌تر بیش از ۲۵ هزار میلیارد تومان نیاز است. با وجود این کسری، چگونگی تامین منابع همچنان مبهم باقی مانده است.
مشکل موجود اثر بر یارانه| کسری بودجه هدفمندی | کاهش پرداخت‌ها و امکان تأخیر |
| بدهی‌های پتروشیمی‌ها | کاهش منابع مالی برای یارانه‌ها |
| دهک‌بندی ناعادلانه | محرومیت افراد نیازمند |
| سامانه‌های غیرشفاف | افزایش خطا در شناسایی ذی‌نفعان |
راهکارهای اصلاحی
در شرایطی که بسیاری از دهک‌های درآمدی پایین با بحران‌های بزرگ اقتصادی روبه‌رو هستند، حذف یارانه نقدی بدون رویکردی شفاف و ساختاری اصلاح شده می‌تواند مشکلات جدی به‌همراه داشته باشد. کارشناسان معتقدند که ایجاد سیستم‌های شفاف و بازنگری دهک‌بندی‌ها باید در اولویت قرار گیرد تا عدالت واقعی محقق شود. تنها در این صورت است که مشکلات فعلی و نگرانی‌های مردم کاهش خواهد یافت.
به‌نظر می‌رسد که مسئولان باید با تمرکز بر شفافیت و هدفمندی، به‌جای حذف یا تغییر عجولانه نظام یارانه‌ها، اصلاحات اساسی در سیستم‌های مالی و اجتماعی ایجاد کنند. در غیر این صورت، بحران‌های اقتصادی و اجتماعی تنها تشدید خواهند شد.
