همه چیز درباره اصلاح ملاک دهک‌بندی و تاثیر آن بر حذف یارانه

وزارت رفاه به تازگی شیوه‌ای جدید برای تعیین دهک‌بندی و حذف یارانه خانوارها معرفی کرده است. این روش که مبتنی بر سرانه هزینه‌های ماهانه افراد طراحی شده، باعث تغییرات قابل توجهی در طبقه‌بندی دهک‌های درآمدی و تعیین افراد مشمول یارانه شده است. در این گزارش به شرح جزئیات این روش و تاثیر آن بر گروه‌هایی مثل کارگران و اقشار آسیب‌پذیر خواهیم پرداخت.

معیار جدید دهک‌بندی چیست؟

بر اساس اعلام وزارت رفاه، معیار سابق که مبتنی بر درآمد خانوار یا دارایی‌ها بود کنار گذاشته شده و اکنون هزینه‌های ماهانه افراد به عنوان ملاک اصلی در نظر گرفته می‌شود. طبق این شیوه جدید، اگر میزان سرانه هزینه هر نفر در خانوار از ۱۰ میلیون تومان بیشتر باشد، آن خانوار در دهک‌های بالای ۸ و ۹ قرار می‌گیرد و یارانه تعلق نمی‌گیرد.

تاثیر بر اقشار مختلف جامعه

این شیوه دهک‌بندی به طور جدی بر اقشار مختلف جامعه تاثیرگذار است، به خصوص کارگران و خانوارهایی که درآمد متوسط دارند. به دلیل در نظر گرفتن هزینه‌های ماهانه، حتی خانوارهایی که درآمد بالایی ندارند ولی به علت هزینه‌های مسکن، درمان، تحصیل و خوراک، هزینه‌های بالایی دارند، ممکن است مشمول حذف یارانه شوند. این موضوع نگرانی‌هایی در مورد افزایش فشار مالی بر این گروه‌ها ایجاد کرده است.

هزینه‌های مستثنا و محاسبه شده در معیار جدید

در این روش جدید، برخی هزینه‌ها نظیر هزینه مسکن خانوارهای مستأجر از محاسبات مستثنا شده است، اما هزینه‌هایی از جمله درمان، تحصیل و خوراک به طور کامل لحاظ می‌شوند. این امر ممکن است باعث شود خانوارهایی که نیاز به هزینه‌های بالای درمان یا آموزش دارند، در دهک‌های بالاتر قرار گیرند و از دریافت یارانه محروم شوند.

تحلیل و بررسی

اصلاح ملاک دهک‌بندی هرچند با هدف حذف یارانه افراد ثروتمند و اختصاص هدفمند منابع انجام شده است، اما پیامدهایی برای اقشار کم‌درآمد و متوسط جامعه به همراه داشته است. این گروه‌ها به دلیل هزینه‌های بالای زندگی و تورم عمومی ممکن است در دهک‌های بالاتر قرار گرفته و مشمول حذف یارانه شوند. این تغییر نیازمند نظارت دقیق‌تر و اصلاحات جانبی است تا عدالت در تخصیص یارانه‌ها به درستی اجرا شود.