همه چیز درباره معیارهای جدید دهک‌بندی یارانه 1404
اقتصاد ایرانی: حذف یارانه نقدی خانواده‌های پردرآمد با معیارهای جدید؛ درآمد سالانه، هزینه‌ها و تراکنش‌های بانکی ملاک قرار گرفت. سقف درآمد برای خانوارهای تک‌نفره ۳۰ میلیون و پنج‌نفره ۶۰ میلیون تومان تعیین شد.
دولت تصمیم دارد در سال ۱۴۰۴، معیارهای جدیدی را برای دهک‌بندی یارانه در نظر بگیرد تا به توزیع عادلانه‌تر منابع یارانه‌ای بین خانوارهای ایرانی دست یابد. بر اساس تغییرات پیشنهادی، دیگر تنها درآمد سالانه ملاک تعیین دهک‌بندی نخواهد بود، بلکه مواردی چون هزینه‌ها و تراکنش‌های بانکی نیز در این محاسبات دخیل خواهند شد. این تغییرات می‌تواند پیامدهایی جدی برای بخش قابل توجهی از خانواده‌ها داشته باشد.
سقف درآمد سالانه و معیارهای حذف یارانه
مطابق اعلام، خانوارهای تک‌نفره که درآمد سالانه‌شان بالاتر از ۳۰ میلیون تومان باشد، از لیست یارانه‌بگیران حذف خواهند شد. این سقف درآمدی برای یک خانوار پنج‌نفره، ۶۰ میلیون تومان تعریف شده است. علاوه بر آن، در دهک‌بندی جدید، سقف تراکنش‌های بانکی نیز ملاک حذف یارانه قرار گرفته است. به عنوان مثال، اگر مجموع تراکنش‌های بانکی ماهانه یک خانوار از ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان (متناسب با تعداد اعضای خانواده) فراتر رود، یارانه آن‌ها قطع خواهد شد.
تعداد اعضای خانوار سقف درآمد سالانه (تومان) سقف تراکنش‌های بانکی ماهانه (تومان)| ۱ نفر | ۳۰ میلیون | ۵۰ میلیون |
| ۲ نفر | ۴۰ میلیون | ۷۰ میلیون |
| ۳ نفر | ۵۰ میلیون | ۸۰ میلیون |
| ۴ نفر | ۵۵ میلیون | ۹۰ میلیون |
| ۵ نفر | ۶۰ میلیون | ۱۰۰ میلیون |
تغییرات در دهک‌بندی یارانه
دهک‌بندی خانوارها بر اساس درآمد و دارایی، هر شش ماه یک‌بار مورد بازبینی قرار می‌گیرد. این بازبینی‌ها می‌توانند موجب حذف یارانه برخی خانوارهای متعلق به دهک‌های ۸ تا ۱۰ شوند. به استناد بند (پ) تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۴، حذف یارانه خانوارهای پردرآمد و تخصیص منابع آن به طرح‌های حمایتی همچون کالابرگ و مستمری مددجویان نهادهای حمایتی ضرورت پیدا کرده است.
تعریف جدید برای هزینه‌ها
بنا بر اعلام عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، در معیارهای جدید دهک‌بندی، هزینه‌های مسکن مستاجران از محاسبات حذف خواهد شد. این تغییر می‌تواند نگرانی‌ها از حذف اشتباه یارانه کم‌درآمدها به دلیل هزینه‌های درمانی یا شهریه دانشگاه را کاهش دهد. تعیین سرانه هزینه ماهانه برای هر فرد نیز یکی دیگر از معیارهایی است که در این فرآیند لحاظ خواهد شد.
اطلاع از دهک‌بندی و اعتراض به حذف یارانه
برای خانواده‌هایی که یارانه آن‌ها قطع شده است، امکان ثبت اعتراض فراهم شده است. معترضان می‌توانند به سامانه my.gov.ir مراجعه کرده و درخواست بررسی مجدد دهند.
پیشنهادات برای آینده
با توجه به تحولات دهک‌بندی، لازم است خانوارها مدیریت دقیقی بر تراکنش‌های بانکی خود داشته باشند و از هر گونه اعمالی که می‌تواند به عنوان معیار هزینه‌های بالا در نظر گرفته شود خودداری کنند. همچنین دولت باید نظارت دقیقی بر اجرای این تغییرات داشته باشد تا عدالت اجتماعی به شکل مطلوب محقق شود.
