هشدار / صندوق بازنشستگی کشوری در آستانه بحران مالی قرار گرفت
اقتصاد ایرانی: صندوق بازنشستگی کشوری در آستانه بحران مالی قرار گرفت؛ نسبت پشتیبانی به ۰.۴۷ سقوط کرد و تعداد حقوق‌بگیران به رشد بی‌سابقه‌ای رسید. کارشناسان با هشدار جدی درباره پایداری صندوق، خواستار اصلاحات فوری در ساختار بازنشستگی و منابع مالی شدند.
با توجه به آخرین آمار اعلام‌شده توسط صندوق بازنشستگی کشوری تعداد کل حقوق‌بگیران این صندوق تا پایان خرداد ۱۴۰۴ به رقم بی‌نظیر یک‌میلیون و ۷۶۱ هزار و ۶۵۲ نفر رسیده است؛ آماری که رشدی ۲.۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد. در این آمار، استان تهران با ۳۳۹ هزار و ۸۶ نفر پیشتاز است، در حالی که استان ایلام با تنها ۱۵ هزار و ۵۲۸ نفر کمترین تعداد را در میان حقوق‌بگیران دارد. ترکیب جمعیتی نشان‌دهنده این است که ۸۱ درصد بازنشسته، ۱۸ درصد وراث متوفیان و یک درصد ازکارافتاده محسوب می‌شوند. در بررسی جنسیتی نیز، نسبت مردان و زنان حقوق‌بگیر به ترتیب ۶۵ درصد مرد و ۳۵ درصد زن است.
بحران پشتیبانی؛ زنگ هشدار برای آینده
یکی از مشکلات اساسی صندوق، کاهش شدید نسبت پشتیبانی به ۰.۴۷ در فصل بهار ۱۴۰۴ است؛ روندی که با استاندارد جهانی فاصله بسیاری دارد. برای مثال، استاندارد بین‌المللی برای پایداری چنین صندوق‌هایی حداقل ۳ نفر است و در وضعیت مطلوب باید به ۶ تا ۷ برسد. این کاهش خطرناک نشان‌دهنده عدم توانایی صندوق در تأمین مالی حقوق‌بگیران با منابع موجود است و لزوم اصلاح فوری را آشکار می‌کند.
آمار عجیب مشترکان؛ وزارت آموزش و پرورش در صدر
بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که وزارت آموزش و پرورش با سهم ۶۴.۱۷ درصدی از کل حقوق‌بگیران، به عنوان بزرگ‌ترین مشترک صندوق شناخته می‌شود. این وزارتخانه تا اسفند ۱۴۰۳ دارای ۱,۱۳۰,۳۷۱ نفر حقوق‌بگیر بوده است؛ آماری که پیامدهای مالی سنگینی را به دنبال دارد و چالش‌های بیشتری را برای باقی منابع صندوق به وجود می‌آورد.
سقف حقوق بازنشستگان؛ زیر بار تورم
طبق قانون بودجه ۱۴۰۴، حداقل حقوق بازنشستگان برای ۳۰ سال سابقه خدمت ۱۱.۷ میلیون تومان تعیین شده است، در حالی که بازنشستگانی با کمتر از ۳۰ سال سابقه خدمت تنها ۵.۸۵ میلیون تومان دریافت می‌کنند. این مقادیر اگرچه افزایشی نشان می‌دهند، اما همچنان پاسخگوی هزینه‌های زندگی بالای ناشی از تورم نیستند.
تحصیلات و سن حقوق‌بگیران
در بررسی تحصیلی حقوق‌بگیران تا پایان خرداد ۱۴۰۴، ۲۸,۶۲۶ نفر دارای مدرک دکتری، ۱۱۷,۶۸۰ نفر فوق‌لیسانس، ۵۵۲,۵۶۲ نفر لیسانس و باقی دارای مدارک پایین‌تر بوده‌اند. میانگین سن بازنشسته‌ها ۵۲ سال، میانگین مدت خدمت ۲۸ سال و مدت دریافت حقوق ۲۹ سال گزارش شد.
آمار فوت حقوق‌بگیران؛ تأملی بر زمینه‌ها
در فصل بهار ۱۴۰۴، ۴,۸۹۵ نفر از حقوق‌بگیران فوت کرده‌اند. جالب توجه است که از این تعداد، علت فوت ۱۰ درصد ناشی از کار و ۹۰ درصد غیرناشی از کار بوده است. به طور مشابه، موارد ازکارافتادگی نیز نشان‌دهنده ۲ درصد ناشی از کار و ۹۸ درصد غیرناشی از کار هستند.
آینده مبهم؛ لزوم اصلاحات بنیادی
اتفاقات اخیر، از جمله کاهش نسبت پشتیبانی و رشد تعداد حقوق‌بگیران، نشان‌دهنده فشارهای سنگینی بر منابع صندوق بازنشستگی کشوری است. کارشناسان تاکید دارند که تنها راه نجات این نهاد، اجرای اصلاحات ساختاری از جمله بازنگری در سن بازنشستگی، استفاده بهینه از منابع مالی و مدیریت صحیح وضعیت مالی است. در غیر این صورت، احتمال روبه‌رو شدن با بحران‌های شدیدتر در آینده بسیار زیاد خواهد بود.
