تایید افزایش ۸ میلیونی دستمزد کارگران در نیم‌سال

در جلسه‌ اسفندماه شورای‌عالی کار، رقم سبد معیشت خانوار کارگری حدود ۲۳/۴ میلیون تومان اعلام شد و طبق این تصمیم، حداقل دستمزد و مزایا برای یک خانواده سه‌نفره به ۱۵/۳ میلیون تومان افزایش یافت؛ عددی که تنها ۶۵ درصد از سبد مصوب را پوشش می‌داد. اکنون به دلیل تورم ۲۴/۷ درصدی، این سبد معیشت رشدی چشمگیر داشته و پوشش دستمزدها از ۶۵ درصد به حدود ۵۲ درصد کاهش یافته است.

در حقیقت، اگر معیار محاسبه، هزینه واقعی معیشت شرافتمندانه باشد، هزینه‌های زندگی یک خانواده سه‌نفره کارگری در اسفندماه گذشته بیش از ۳۲ میلیون تومان محاسبه می‌شد. اما باوجود افزایش ۴۳ تا ۳۲ درصدی در حداقل دستمزدها، همچنان تنها نیمی از هزینه‌های واقعی زندگی را پوشش می‌داد. این موضوع فشار اقتصادی بیشتری را بر دوش کارگران گذاشت و بسیاری را به داشتن شغل دوم یا سوم سوق داد تا کمبود درآمد خود را جبران کنند.

اما اجرای قانون مالیات بر مجموع درآمد شرایط را برای کارگران دوشغله دشوارتر کرده و عملاً توانایی جبران مالی آنان را محدود ساخته است. از سوی دیگر، کاهش کیفیت زندگی و حذف هزینه‌های غیراولویت‌دار تبعات اجتماعی بلندمدتی به همراه می‌آورد.

<

مشکل اساسی معیشت کارگران

کارشناسان باور دارند که کاهش فاصله میان هزینه مصوب شورای‌عالی کار و هزینه واقعی زندگی کارگران یکی از مسائل اصلی است که باید حل شود. به گفته کارفرمایان، هزینه‌هایی مثل مسکن، آموزش و خدمات بهداشتی که طبق قانون بر عهده دولت هستند، نباید در محاسبه سبد معیشت اثرگذار باشند.

علاوه بر این، اختلاف زیاد هزینه‌های معیشتی بین مناطق مختلف و مخالفت کارفرمایان نسبت به مبنا قرار دادن هزینه‌های تهران و کلان‌شهرها برای تعیین دستمزدها، باعث شده است که سبد معیشت مصوب تا ۵۰ درصد از هزینه‌های واقعی عقب بماند. در نتیجه، افزایش دستمزدهای سالانه که بر اساس این سبد تعیین می‌شوند، نمی‌توانند تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش فشار اقتصادی و تورم داشته باشند.

<

چالش افزایش مزدها در مقابله با تورم

طبق تصمیمات اسفند سال گذشته شورای‌عالی کار، حداقل دستمزد و مزایا برای یک خانوار سه‌نفره کارگری حدود ۴/۶ میلیون تومان افزایش یافت و برای سطوح بالاتر مزدی، این میزان به ۱۰ میلیون تومان هم رسید. اما بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴، هزینه معیشت کارگری به طور میانگین حدود ۸ میلیون تومان افزایش یافت. این بدان معناست که اثر افزایشی دستمزدها عملاً خنثی شده و قدرت خرید کارگران ثابت مانده‌ است.