مالکان املاک بدون سند رسمی باید بدانند

در راستای اجرای قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» و با هدف ساماندهی املاکی که فاقد سند مالکیت هستند، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اقدام به رونمایی از سامانه‌ای جدید برای ثبت و رسیدگی به ادعاهای مردمی کرده است. این سامانه، برای حل یکی از مهم‌ترین مشکلات در حوزه مالکیت، یعنی آمار بالای املاک با اسناد عادی یا فاقد سند طراحی شده است.

جزئیاتی درباره راه‌اندازی سامانه ثبت اسناد غیررسمی

اعظم قویدل، سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، در خصوص این سامانه توضیح داد که این سامانه بر اساس ماده ۱۰ قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» طراحی و راه‌اندازی شده است.

به گفته وی، این سامانه بستری است برای ثبت ادعاهای افرادی که نسبت به ملکی بدون سند رسمی، از جمله عین ملک، منافع بلندمدت بیش از دو سال یا حقوق مرتبط مانند ارتفاق، ادعای مالکیت دارند. قویدل تأکید کرد که تمامی املاک فاقد سند مالکیت، اعم از املاکی که در دفاتر اسناد رسمی ثبت نشده‌اند یا از طریق مبایعه‌نامه عادی یا ارث به افراد منتقل شده‌اند، نیاز است در این سامانه ثبت شوند.

فرآیند رسیدگی به ادعاها

با ثبت ادعاها در این سامانه، واحدهای ثبتی کشور وظیفه دارند فرآیند رسیدگی را آغاز کنند. این اقدام می‌تواند روند احراز مالکیت را برای متقاضیان تسریع کرده و شرایط صدور سند رسمی را فراهم سازد.

هدف از تصویب و اجرای قانون الزام به ثبت رسمی

قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» با هدف افزایش شفافیت در معاملات ملکی و مقابله با استفاده از اسناد عادی مانند قولنامه‌ها تصویب شده است. این قانون که در سال ۱۴۰۱ به تصویب مجلس و تأیید مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید، از تیرماه ۱۴۰۳ لازم‌الاجرا شده است.

این قانون با حذف تدریجی اعتبار اسناد عادی، تلاش دارد از مشکلاتی مانند سوءاستفاده، جعل اسناد و اختلافات ملکی جلوگیری کند و تمامی معاملات مرتبط با املاک را به روش رسمی و قابل پیگیری هدایت نماید.

موارد تعیین‌شده در ماده ۱۰ قانون

ماده ۱۰ قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات» سازمان ثبت اسناد و املاک کشور را موظف می‌کند سامانه‌ای ویژه برای ثبت و رسیدگی به ادعاهای املاک فاقد سند رسمی راه‌اندازی کند. در این سامانه، اشخاص حقیقی یا حقوقی که ادعای مالکیت یا حقوق دیگری نسبت به این املاک دارند باید اطلاعات خود را وارد کنند. همچنین افراد و نهادهای دولتی مکلف شده‌اند تا املاک بی‌سند خود را ثبت کرده و مراحل قانونی صدور سند مالکیت را پیگیری نمایند.

مزایای سامانه جدید سازمان ثبت اسناد

راه‌اندازی این سامانه گامی مهم در راستای شفاف‌سازی وضعیت مالکیت املاک و کاهش پرونده‌های قضایی مربوط به معاملات غیررسمی است. انتظار می‌رود این سامانه، با تسهیل روند صدور سند، اطمینان حقوقی بیشتری برای مالکان ایجاد کند و از بروز اختلافات ملکی در آینده پیشگیری نماید.