زلزله در تهران؛ آیا گسل شمال پایتخت به زودی فعال می‌شود؟
اقتصاد ایرانی: احتمال وقوع زلزله ۷.۲ ریشتری در گسل شمال تهران وجود دارد؛ شهر تهران با گسل‌های بزرگ و لرزه‌خیز خود به‌صورت مستمر تحت پایش لرزه‌نگارهای پیشرفته قرار دارد.
علی نصیری با تأکید بر اینکه زلزله پدیده‌ای طبیعی و از مخاطرات زمین‌شناختی به شمار می‌آید، گفت: وقوع زلزله در مناطقی با وجود گسل (شکاف‌های پوسته زمین) رقم می‌خورد. اگر بخواهیم مثالی برای درک بهتر بزنیم، تصور کنید یک زودپز با انرژی جوشانی در داخل آن، زمانی که از دریچه یا سوپاپ فشار خارج می‌شود، این انرژی تخلیه می‌گردد. همین وضعیت در درون زمین وجود دارد که انرژی‌ها و فعل و انفعالات متعددی در آن جریان دارد.
وی افزود: دشت تهران یکی از پهنه‌های پر گسل است و به همین دلیل قابلیت لرزه‌خیزی بالایی دارد. شهر تهران با گسل‌های بسیاری در داخل و حاشیه آن روبه‌روست. در داخل پایتخت، دو گسل اصلی و بزرگ داریم. نخستین گسل، گسل شمال تهران است که از اطراف پردیس آغاز شده و از سوهانک در منطقه ۱ وارد تهران می‌شود. این گسل تا مناطق شمال غربی تهران امتداد یافته و سپس به هشتگرد و طالقان ختم می‌شود.
بر اساس گفته نصیری، یک گسل اصلی دیگر در جنوب شهر به نام گسل‌های شمال و جنوب ری شناسایی شده است. افزون بر این، تهران میزبان گسل‌های کوچک و متوسطی نظیر نیاوران، فرحزاد، پردیسان، محمودیه، داوودیه، نارمک، چیتگر، ونک پارک، طرشت و دیگر مناطق است. اما دو گسل اصلی شمالی و جنوبی تهران بیشترین پتانسیل ایجاد زلزله‌های بزرگ را دارا هستند.
گسل شمال تهران توان ایجاد زلزله‌ای با قدرت ۷.۲ ریشتر را دارد
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران تصریح کرد که گسل شمال تهران توان ایجاد زلزله‌هایی با بزرگای ۷.۲ ریشتر و گسل ری زلزله‌هایی تا ۶.۷ ریشتر را دارد. وی در ادامه به صراحت گفت: لازم است به این نکته توجه داشته باشیم که هر افزایش یک درجه ریشتر معادل ۳۱.۶ برابر انرژی بیشتر نسبت به درجه قبلی است. این بدان معناست که زلزله‌ای با بزرگای ۷ ریشتر حدود ۱۰۰۰ برابر قدرتمندتر از زلزله ۵ ریشتری است.
مدیریت بحران تهران خاطرنشان کرد که بسیاری از زلزله‌های کوچک روزانه در پایتخت رخ می‌دهد، اما مردم آنها را احساس نمی‌کنند.
گسل‌های اطراف تهران؛ از مشا و فشم تا ملارد و ایوانکی
وی افزود: اطراف تهران نیز شامل گسل‌های متعددی از جمله گسل مشا - فشم، گسل پارچین، ایوانکی و ملارد است. این وضعیت، استان تهران را به منطقه‌ای بسیار لرزه‌خیز تبدیل کرده است. اگر مردم این لرزه‌ها را حس نمی‌کنند، به دلیل شدت پایین آنهاست. این زلزله‌های کوچک ممکن است بزرگای یک تا دو ریشتر داشته باشند.
ریز‌لرزه‌ها در تهران ثبت می‌شوند
علی نصیری توضیح داد که در جلسه اخیر ستاد مدیریت بحران تهران و با حضور مقامات بلندپایه، از جمله وزیر کشور و شهردار تهران، ایستگاه لرزه‌نگار جدیدی در بوستان نهج‌البلاغه افتتاح شد. این دستگاه پیشرفته در عمق ۱۰۰ متری زمین نصب شده و قابلیت ثبت ریز‌لرزه‌ها را به ما می‌دهد.
تهران لرزه‌خیزتر از آن چیزی است که پیش‌تر تصور می‌شد
نصیری اعلام کرد که سایت‌های لرزه‌نگار درون گمانه‌ای عمیق، اطلاعات ارزشمندی را فراهم کرده‌اند. این ایستگاه‌ها نشان داده‌اند که تهران دارای تعداد لرزه‌های بسیار بیشتری است که پیش‌تر به دلیل نقص در تجهیزات ثبت نمی‌شدند. داده‌های اخیر نشان داده که تهران یک منطقه لرزه‌خیز پویا است، حتی اگر اکثر این زلزله‌ها توسط مردم حس نشوند.
وی به زلزله اخیر در منطقه فشم که بزرگای ۳.۴ ریشتر داشت نیز اشاره کرد و گفت که این رویداد جایی برای نگرانی نبود زیرا اثرات زیان‌بار خاصی نداشت. بسیاری از این زلزله‌های کوچک اثرات بر روی سازه‌ها یا فشار بر سلامت مردم ایجاد نمی‌کنند.
رئیس مدیریت بحران تهران در پاسخ به شایعات مبنی بر انفجار به جای زلزله اظهار کرد: شایعات دشمنان ایران بی‌اساس هستند. زلزله‌ای که در فشم رخ داد، دارای امضای واضح لرزه‌نگاری است که شامل موج اولیه و موج ثانویه می‌شود. این ویژگی به طرز آشکاری زلزله را از وقوع انفجار که تنها موج اولیه ایجاد می‌کند، متمایز می‌سازد.
وی در پایان تأکید کرد که دستگاه‌های علمی معتبر همچون مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران هرگز اعتبار خود را به خطر نمی‌اندازند و تفاوت زلزله و انفجار را به خوبی تشخیص می‌دهند. علاوه بر این، اطلاعات زلزله‌ها در سایت‌های لرزه‌نگاری بین‌المللی نیز ثبت و تأیید می‌شود و مردم می‌توانند به آنها مراجعه کنند.
