بازار خودرو تحت تاثیر مکانیسم ماشه/ فاجعه در راه است؟
اقتصاد ایرانی: بازار خودرو ایران به دلیل رکود بی‌سابقه، تورم مداوم و کاهش شدید قدرت خرید خانواده‌ها با بحران مواجه شده است؛ نوسانات ارزی و محدودیت‌های وارداتی نیز این وضعیت را تشدید کرده و خودرو را از کالای مصرفی به ابزاری برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.
بازار خودرو تحت تاثیر مکانیسم ماشه و چشم‌انداز آینده
بازار خودرو در ایران با شرایطی کاملاً متفاوت روبرو شده است. نوسانات شدید قیمت‌ها، کاهش قدرت خرید مردم، و محدودیت‌های وارداتی، منجر به کاهش چشم‌گیر معاملات شده‌اند. در این فضای اقتصادی، خودرو دیگر تنها یک کالای مصرفی نیست، بلکه به عنوان یک نماد سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت شناخته می‌شود. این تغییر رویکرد موجب شده خریدهای خودرو بیشتر با هدف حفظ سرمایه و افزایش ارزش آن انجام شوند.
رکود عمیق بازار خودروامیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، با اشاره به رکود شدید در بازار خودرو تاکید کرد که ترکیبی از تورم بالا، کاهش قدرت خرید خانوارها و افزایش هزینه‌های زندگی باعث شده است که تقاضای واقعی برای خودرو به شکل چشم‌گیری کاهش یابد. وی افزود: «برای بسیاری از خانوارها خرید خودرو به یک آرزو تبدیل شده است.»
وضعیت خودروهای ارزان‌قیمت و گرانقیمتاین کارشناس بیان کرد که کاهش عرضه خودروهای ارزان‌قیمت به میزان حدود ۴۰ درصد موجب افزایش قیمت این خودروها شده است. در مقابل، خودروهای گران‌قیمت با افزایش تولید و واردات مواجه بوده‌اند که احتمال افزایش قیمت این دسته از خودروها در نیمه دوم سال وجود دارد، به ویژه اگر نرخ ارز نوسانات بیشتری داشته باشد.
تاثیر سیاست‌های اقتصادی کلانکاکایی تاکید کرد که مشکلات بازار خودرو تنها به محدودیت تولید یا عرضه بازنمی‌گردد، بلکه ریشه در سیاست‌های کلان اقتصادی دارد. عواملی نظیر چاپ پول، کسری بودجه و تورم مزمن باعث کاهش قدرت خرید مردم شده‌اند. وی افزود: «اینجا تنها با اصلاح سیاست‌های اقتصادی کلان، امکان بازگشت تقاضای واقعی وجود خواهد داشت.»
نقش خودروسازان داخلیخودروسازان داخلی مانند ایران‌خودرو و سایپا با مشکلاتی نظیر زیان انباشته و محدودیت‌های مالی مواجه هستند؛ این مسائل موجب افزایش قیمت‌ها در سطح کارخانه شده است. با این حال، کاکایی تأکید کرد که افزایش قیمت کارخانه الزاما به معنای افزایش قیمت در بازار آزاد نیست، زیرا "بازار کشش لازم را ندارد و فاصله قیمت کارخانه و بازار در حال کاهش است."
فاکتورهای تاثیرگذار پیامدها تورم بالا کاهش قدرت خرید مردم نوسانات ارزی افزایش قیمت خودرو کاهش تقاضای واقعی رکود بازار محدودیت عرضه افزایش قیمت پایه خودرو تحریم‌ها و فشارهای بینالمللیکاکایی معتقد است که حتی با رفع تحریم‌ها و افزایش واردات، تورم داخلی و سیاست‌های اقتصادی غلط همچنان فشار بر بازار خودرو را حفظ خواهند کرد. وی افزود: «مکانیزم ماشه و فشارهای بین‌المللی ممکن است هزینه‌های تولید را افزایش دهد، اما تاثیر عمده بر قیمت‌ها به سیاست‌های داخلی بازمی‌گردد.»
چشم‌انداز مبهم نیمه دوم سالدر خصوص پیش‌بینی وضعیت بازار خودرو، کاکایی بیان کرد که رشد یا کاهش قیمت‌ها مستقیماً به عوامل کلیدی نظیر نرخ ارز، تورم و قدرت خرید مردم بستگی دارد. جهش ارزی می‌تواند به سرعت قیمت‌ها را افزایش دهد، در حالی که در صورت ثبات اقتصادی، بازار با رکود سنگین باقی خواهد ماند.
کارشناس صنعت خودرو تأکید کرد که مشکلات فعلی بازار خودرو نتیجه سیاست‌های اقتصادی کلان است. اصلاح ساختار اقتصادی و کنترل تورم می‌تواند تنها راهکار واقعی برای بهبود وضعیت موجود باشد. کاکایی در پایان افزود: «بازار خودرو تنها در صورت اصلاح سیاست‌های اقتصادی و بازگشت قدرت خرید مردم به تعادل خواهد رسید.»
