سایه طوفان بر سر دلار

مجله اکونومیست در گزارشی تحلیلی اعلام کرد دلار آمریکا با ضعفی بی‌سابقه در سال‌های اخیر روبه‌رو شده است؛ وضعیتی که ناشی از مجموعه‌ای از سیاست‌ها و مواضع دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان بازگشت مجدد او به کاخ سفید است.

به گزارش فارس به نقل از این پایگاه تحلیلی اقتصادی، شواهدی که از عمق بازار به‌دست می‌آید، نشان می‌دهد موقعیت دلار به‌عنوان ارز مرجع و پناهگاه مطمئن جهانی، دیگر همچون گذشته تضمین‌شده نیست. از زمان آغاز دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ، بازارها پی‌درپی شاهد شوک‌های اقتصادی بوده‌اند تا جایی که به‌نظر می‌رسد واکنش سرمایه‌گذاران به این تحولات کمرنگ و سرد شده است. اکونومیست یادآور شده تصمیماتی که معمولاً می‌توانستند بازارها را دچار وحشت کنند- نظیر تعرفه‌های ۵۰ درصدی بر واردات مس و ۳۰ درصدی بر واردات کالا از اتحادیه اروپا- دیگر تنها با واکنش‌های ملایم بازار همراه می‌شود.اما آنچه اکونومیست آن را «ثبات ظاهری» می‌نامد، در واقع حاکی از نگرانی‌های عمیق و رو به افزایش در میان سرمایه‌گذاران است. بر اساس این گزارش، از زمان تحلیف ترامپ، ارزش دلار حدود ۱۰ درصد در برابر سبد ارزهای معتبر جهانی کاهش یافته؛ رقمی برخلاف پیش‌بینی‌های اسکات بیسنت، وزیر خزانه‌داری ترامپ که انتظار داشت سیاست‌های حمایت‌گرایانه رئیس‌جمهور باعث تقویت دلار شود. سیاست‌هایی که به‌زعم او باید باعث کاهش نیاز به ارزهای خارجی برای تأمین واردات می‌شد.

سود بانکی هم حریف سقوط دلار نشد اکونومیست در ادامه تأکید می‌کند یکی از عوامل اصلی کاهش ارزش دلار، گسسته شدن پیوند سنتی میان نرخ بهره و ارزش ارز است. در آوریل (فروردین)، به‌رغم افزایش بازدهی اوراق قرضه آمریکا، ارزش دلار روند نزولی گرفت؛ پدیده‌ای کم‌سابقه در اقتصادهای توسعه‌یافته اما آشنا در بازارهای نوظهور. گزارش مذکور این موضوع را نشانه‌ای از شکنندگی جایگاه دلار در نتیجه رشد بی‌ثباتی‌های اقتصادی و سیاست‌گذاری‌های بی‌پایه ترامپ می‌داند. تزلزل جایگاه پناهگاه امن دلار یکی از پایه‌های سنتی قدرت دلار، نقش آن به‌عنوان دارایی امن در دوران بحران‌های مالی جهانی است؛ اما حتی این نقش نیز در ماه آوریل (فروردین) زیر سؤال رفت.

در همان زمانی که شاخص نوسان بازار -که معیاری برای سنجش میزان ترس سرمایه‌گذاران است- افزایش یافت، ارزش دلار سقوط کرد.این موضوع نشان می‌دهد از زمان آنچه ترامپ آن را «روز آزادی» -روز تحلیف خود- خواند، آسیب‌پذیری دلار افزایش یافته و در هفته‌های پس از آن بیشتر هم شده، هرچند در ماه گذشته قدری ثبات یافته است. دلار؛ در انتظار آزمون‌های جدید اکونومیست بر این باور است که اگرچه کاهش ارزش دلار در هفته‌های اخیر شدت بیشتری نیافته، اما احتمال بروز یک بحران ارزی جدید همچنان بالاست؛ به‌ویژه اگر ترامپ تعرفه‌های تجاری جدید را که برای اول آگوست (۱۰ مرداد) برنامه‌ریزی شده، اجرایی کند.

تعرفه‌هایی که می‌تواند نرخ‌های گمرکی آمریکا را به همان سطوح بحرانی آوریل بازگرداند. از سوی دیگر، استقلال بانک مرکزی آمریکا همچنان در معرض تهدید فشارهای فزاینده سیاسی از سوی کاخ سفید قرار دارد؛ مسئله‌ای که نگرانی‌ها را درباره ثبات سیاست‌های پولی این کشور بیشتر کرده است.