قیمت مسکن رکورد زد! پیشبینی جدید کارشناسان از آینده بازار
اقتصادایرانی: متوسط قیمت مسکن کشوری پس از ۳ سال توقف آماردهی، مشخص شد؛ بررسیها حکایت از پایان رالی قیمتی در بازار مسکن تهران و شهرهای کشور دارد. شروع تحولات قیمتی آینده، دو سناریو را پیشبینی میکند.
سرانجام، پس از گذشت سه سال، آماری جامع از قیمت مسکن در کشور منتشر شد. طبق گزارش منتشر شده میانگین قیمت هر متر مربع ملک مسکونی در ۱۴۵۶ شهر ایران در سال ۱۴۰۳ به ۳۶ میلیون تومان رسید. این آمار چشمانداز جدیدی از بازار مسکن و تغییرات قیمتی ارائه میدهد.
افتوخیز قیمت مسکن در کشور
مطالعات در زمینه تورم مسکن کشوری نشان میدهد بازارهای مسکن تهران و دیگر شهرها، از دورهای طولانی از افزایش قیمت گذر کردهاند. بر اساس اطلاعات بهدستآمده، «دو سناریو» درباره آینده تغییرات قیمتها در این بازار مورد بررسی قرار گرفته است.
<
به گفته فرید قدیری در روزنامه دنیایاقتصاد، پس از یک دوره طولانی، آمار دقیق از قیمت خانهها به دلایل مختلف ازجمله تغییر در سامانهها در دسترس نبود. اما اکنون، با اطلاعات جمعآوریشده از سوی دفتر اقتصاد مسکن، مشخص شده است که در سال ۱۴۰۳ میانگین قیمت یک متر مربع واحد مسکونی در کشور به ۳۶ میلیون تومان رسیده است.
تورم مسکن در سالهای اخیر
بررسیها نشان میدهد که در سال ۱۴۰۲، میزان تورم مسکن در شهرهای مختلف ایران به ۲۰ درصد کاهش یافت. این در حالی است که طی سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، قیمت مسکن در کشور به ترتیب ۱۵.۵ میلیون و ۳۰ میلیون تومان ثبت شده بود. این تورم با کاهش تقاضای سرمایهای در تهران همراه بود؛ عاملی که نهتنها در پایتخت، بلکه در سایر شهرها نیز اثرگذار بود. بر اساس مشاهدات، در نیمه اول سال ۱۴۰۴، بازارهای محلی نیز شرایط مشابهی از ثبات نسبی در قیمت و رکود شدید معاملاتی تجربه کردهاند.
آغاز رالی قیمت مسکن
سال ۱۳۹۷ نقطه آغاز جهش قیمت مسکن در کشور بود. این افزایش ابتدا با سرعت بیشتری در تهران شروع شد و افزایش قیمت در این شهر نسبت به میانگین کشور بیشتر بود. اما در سالهای بعد، این افزایش به شهرهای دیگر گسترش یافت و نوعی «تعقیب قیمتی» میان تهران و سایر شهرها شکل گرفت. آمارها نشان میدهند که در دهه ۹۰، رشد قیمتها در تهران بیشتر از میانگین کشور بود، اما در دهه ۱۴۰۰ این روند معکوس شد.
بازگشت بازار به تنظیمات اولیه
دادههای جدید نشان میدهد که نسبت قیمت مسکن تهران به میانگین کشور، که در دهه ۹۰ معادل ۲.۴ بود، در سال ۱۴۰۴ بار دیگر به این نسبت نزدیک شده است. این وضعیت بیانگر پایان دورهای از نوسانات قیمتی است که طی هشت سال اخیر شاهد آن بودهایم.
مسیر آینده بازار مسکن
بهرغم تلاطمات اخیر در بازار مسکن، پیشبینیهای تازهای برای آینده این بازار مطرح شده است. دو سناریو مهم در خصوص رفتار بازاریان و آینده قیمتها ارائه شده است. در سناریوی اول، احتمال باقیماندن تهران بهعنوان بازار پیشرو مطرح است. این امر به معنای تاثیرگذاری تغییرات قیمتی پایتخت بر سایر شهرها خواهد بود. اما در سناریوی دوم، احتمال کاهش نقش مسکن تهران و توزیع تاثیرگذاری به دیگر مناطق کشور پیشبینی شده است.
<
آیا تهران همچنان پیشرو خواهد بود؟
حجتاله میرزایی، کارشناس اقتصاد شهری، معتقد است که تهران همچنان جایگاه پیشرو خود را در بازار مسکن حفظ خواهد کرد. به گفته او، تغییرات قیمتی ابتدا در تهران دیده میشود و سپس به سایر شهرها منتقل خواهد شد. وی همچنین اشاره کرد که به دلیل وجود واحدهای مسکونی بسیار کوچک و بسیار بزرگ، بازار تهران همچنان پیشتاز باقی خواهد ماند.
ابوالفضل مشکینی نیز این نظریه را تایید میکند. وی معتقد است که رکود اخیر بازار، تقاضای خریداران را محدود کرده است، اما در بلندمدت شرایط برای ورود دوباره این خریداران به بازار فراهم خواهد شد.
احتمال تغییر الگوی رهبری بازار مسکن
در مقابل، فردین یزدانی احتمال وقوع سناریویی جدید را مطرح میکند که بر اساس آن، الگوی بازار مسکن ممکن است از تهران جدا شده و تمرکز به مناطق دیگر منتقل شود. کاهش قدرت خرید در تهران، نبود تقاضای مصرفی و افزایش نقش مناطق اطراف پایتخت، از دلایلی هستند که ممکن است این روند را تسریع کنند. وی همچنین به عواملی نظیر خشکسالی و محدودیت توسعه کالبدی تهران اشاره کرد که ممکن است بر روند آتی بازار اثرگذار باشد.
حال، سوال اصلی این است: آیا بازار مسکن به الگوی سنتی خود در تمرکز بر تهران ادامه خواهد داد یا شاهد تغییراتی بنیادی خواهد بود؟ تنها زمان پاسخ این سوال را مشخص خواهد کرد.