استخدام اتباع خارجی با قوانین جدید/ شرایط درخواست چیست؟

اقتصادایرانی:

با توجه به کمبود نیروی کار در برخی از بخش‌های اقتصادی کشور و با هدف مدیریت بهتر اشتغال اتباع خارجی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده است که طرح جدیدی به نام «روادید کارگری» از ابتدای مهرماه سال ۱۴۰۴ آغاز خواهد شد. این طرح با همکاری وزارت کشور و وزارت امور خارجه اجرا می‌شود و هدف آن تأمین نیروی انسانی مورد نیاز بازار کار به صورت قانونی و تحت نظارت دقیق است. با این حال، لازم به ذکر است که اولویت همواره با کارگران ایرانی خواهد بود و فقط در مشاغلی که نیروی داخلی در دسترس نباشد، امکان به‌کارگیری اتباع خارجی فراهم می‌شود.

سازوکار جدید جذب نیروی کار خارجی

طبق اطلاعیه رسمی اداره کل اشتغال اتباع خارجی، «روادید کارگری» به‌عنوان یک ساختار قانونی جدید برای رفع کمبود نیروی انسانی در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور معرفی شده است. ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان‌هایی که مجوز اقامت و اشتغال اتباع خارجی دارند، آماده بررسی درخواست‌های کارفرمایان در این زمینه هستند.

برای ثبت درخواست، کارفرمایان حقیقی و حقوقی باید به سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی به نشانی eatba.mcls.gov.irمراجعه کنند و با رعایت شرایط تعیین‌شده، درخواست خود را وارد کنند.

شرایط و الزامات ثبت درخواست روادید کارگری

وزارت کار برای ثبت درخواست روادید کارگری مجموعه‌ای از شرایط و الزامات را تعیین کرده است:

کارفرمایان موظفند ابتدا فرصت شغلی خود را در سامانه جستجوی شغل وزارت کار (به آدرس kar.gov.ir)ثبت کنند. جذب کارگران خارجی فقط در صورتی امکان‌پذیر است که نیروی کار ایرانی واجد شرایط وجود نداشته باشد.

ارائه تعهد محضری رسمی از سوی کارفرما الزامی است که فرم این تعهدنامه در سامانه موجود است.

ثبت درخواست جذب نیروی خارجی فقط از طریق بخش «روادید کارگری» امکان‌پذیر است.

اتباع خارجی دارای سابقه کیفری یا سابقه رد مرز اجازه ثبت درخواست ندارند.

اولویت بررسی با اتباعی است که پیشتر داوطلبانه و به همراه خانواده خود کشور را ترک کرده‌اند.

کارفرمایان حقوقی که قبلاً در بخش «روادید تخصصی» درخواست داده‌اند، باید با ارسال تیکت در سامانه تقاضای انتقال پرونده خود به پنل جدید «کارگری» را ثبت کنند.

تأکید بر اولویت اشتغال نیروی انسانی ایرانی

در دومین جلسه کمیسیون تخصصی شورای عالی اشتغال، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد که با اجرای طرح «روادید کارگری»، همچنان اولویت اصلی با به‌کارگیری نیروی کار ایرانی خواهد بود. در صورتی‌که نیروی ایرانی مناسب برای یک موقعیت شغلی خاص در دسترس نباشد، کارفرما حق دارد درخواست جذب نیروی خارجی را داشته باشد.

هدف این طرح، سازمان‌دهی قانونی اشتغال اتباع خارجی، نظارت بر نیروهای مجاز و جلوگیری از اقامت غیرقانونی اتباع بیگانه در کشور است.

تحلیل و پیامدهای این تصمیم

اجرای طرح روادید جدید کارگری، یادآور ورود و فعالیت دوباره اتباع خارجی، به‌ویژه اتباع افغانستانی به بازار کار ایران است. با این حال، وزارت کار تأکید کرده است که این نوع روادید تنها برای مشاغلی صادر می‌شود که نیروی کار ایرانی متقاضی آن وجود نداشته باشد. بدین ترتیب، هدف از اجرای این طرح به هیچ وجه جایگزینی نیروهای خارجی به‌جای نیروی کار ایرانی نیست.

کارشناسان بر این باورند که این طرح از یک سو می‌تواند نقش مثبتی در کاهش اشتغال غیرقانونی و بهبود نظارت بر اتباع خارجی ایفا کند و از سوی دیگر نیازهای نیروی کار در بخش‌هایی که با کمبود مواجه هستند را تأمین کند. اما برخی دیگر از تحلیلگران هشدار می‌دهند که در صورت نبود نظارت کافی ، این طرح ممکن است باعث فشار بر دستمزدها و کاهش فرصت‌های شغلی برای نیروی کار داخلی شود.

طرح جدید «روادید کارگری» توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌منظور مدیریت و سامان‌دهی قانونی اشتغال اتباع خارجی و تقویت نظارت بر بازار کار این افراد در کشور طراحی شده است. این طرح می‌تواند پاسخگوی تقاضای واقعی کارفرمایانی باشد که در برخی بخش‌ها با کمبود نیروی انسانی مواجه هستند؛ اما موفقیت طرح کاملاً به نظارت دقیق و اجرای عادلانه آن وابسته است تا از منافع نیروی کار ایرانی نیز محافظت شود.