شوک بزرگ به بازار / قیمت برنج تازه اعلام شد!
اقتصادایرانی: با آغاز فصل برداشت برنج و عرضه محصول تازه با قیمت‌های پایین‌تر، بازار این کالای اساسی همچنان با رکود خرید و فروش، عدم شفافیت آماری و چالش‌های واردات همراه است، وضعیتی که تأثیر مستقیم بر سیاست‌گذاری‌های آینده خواهد داشت.
با شروع فصل برداشت برنج در کشور، تغییرات قابل توجهی در قیمت این محصول ایجاد شده است. در شرایطی که برنج تازه با نرخ‌های پایین‌تر در مقایسه با نمونه‌های انبارشده به بازار عرضه می‌شود، اما همچنان بازار خرید و فروش این محصول با رکود مواجه است. علاوه بر این، لغو محدودیت‌های واردات در فصل برداشت و تلاش برخی واردکنندگان برای دریافت ارز ترجیحی، چالش‌های تازه‌ای مانند اختلاف نظر در میزان تولید، سرانه مصرف و عدم ارائه آمار شفاف را به وجود آورده است. این مشکلات تأثیر مستقیمی بر تصمیم‌گیری‌های مربوط به واردات و قیمت برنج دارد.
قیمت برنج تازه در محدوده ۲۲۰ هزار تومان ثابت شده است
حسن تقی‌زاده، رئیس اتحادیه برنج‌فروشان بابل، درباره وضعیت بازار برنج اظهار داشت: فصل برداشت باعث ورود برنج تازه به بازار با قیمت مناسب شده است. در حالی که برنج‌های باقی‌مانده از سال گذشته با قیمت‌هایی بین ۳۰۰ تا ۳۸۰ هزار تومان به فروش می‌رسند، برنج‌های تازه برداشت شده با قیمت بین ۱۸۰ تا ۱۹۰ هزار تومان عرضه می‌شوند و پس از بسته‌بندی نرخشان به حدود ۲۲۰ هزار تومان می‌رسد. با این وجود، بازار همچنان با کاهش تقاضا روبه‌رو است و خرید و فروش این محصول رونق چندانی ندارد.
لغو محدودیت واردات برنج در فصل برداشت
تقی‌زاده در مورد وضعیت واردات برنج گفت: اکنون برنج خارجی به وفور در بازار ایران وجود دارد و دولت ممنوعیت واردات در فصل برداشت برنج ایرانی را لغو کرده است. او تاکید کرد که واردکنندگان در تلاشند تا ارز ترجیحی با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان برای واردات برنج دریافت کنند که در صورت اجرا، امکان ثبت سفارش برنج خارجی با این ارز تا سال آینده فراهم می‌شود.
وی افزود: در صورت تحقق این امکان، قیمت برنج می‌تواند کاهش چشمگیری داشته باشد. به عنوان مثال، محبوب‌ترین برنج وارداتی بازار ایران، برنج پاکستانی است که دو نوع «۳۸۶» و «سوپر کرنل» از پرطرفدارترین گزینه‌ها در میان مصرف‌کنندگان محسوب می‌شوند.
برنج وارداتی با قیمت ارز آزاد عرضه می‌شود
رئیس اتحادیه برنج‌فروشان در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به نحوه قیمت‌گذاری برنج وارداتی بیان کرد: این نوع برنج‌ها که با ارز ترجیحی وارد کشور می‌شوند، با قیمت ارز آزاد در بازار به فروش می‌رسند. به طوری که قیمت هر کیلوگرم برنج به حدود ۸۰ هزار تومان می‌رسد. در چنین شرایطی سود اصلی به شرکت‌هایی می‌رسد که واردکننده این محصولات هستند.
وی توضیح داد: این شرکت‌ها معمولاً برنج را در ابتدای فصل برداشت خریداری کرده و سپس به صورت قطره‌چکانی وارد بازار می‌کنند. این محصولات مدت‌ها در انبار نگهداری شده و هنوز موجودی زیادی از آنها در انبارها باقی‌مانده است.
پیش‌بینی تولید برنج به میزان دو میلیون و ۴۰۰ هزار تن
تقی‌زاده با اشاره به میزان تولید امسال گفت: بر اساس گزارش‌ها و نظرسنجی‌های انجام شده، تولید برنج در سال جاری احتمالاً به رقم دو میلیون و ۴۰۰ هزار تن خواهد رسید. در حالی که وزارت جهاد تولید را دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن اعلام کرده، برخی واردکنندگان میزان تولید را کمتر از دو میلیون تن می‌دانند با هدف دریافت ارز بیشتر برای واردات.
کاهش محسوس در میزان مصرف برنج ایرانی
او در ارتباط با سرانه مصرف برنج در کشور اظهار داشت: سرانه مصرف برنج در ایران در حال حاضر حدود ۳۰ کیلوگرم به ازای هر نفر است. این مقدار در گذشته تا ۴۰ کیلوگرم هم می‌رسید، اما اکنون کاهش یافته است. واردکنندگان با اعلام سرانه مصرف بالا و کاهش میزان تولید تلاش می‌کنند تا واردات بیشتری انجام دهند.
وی همچنین به نبود آمار دقیق در این زمینه انتقاد کرد و گفت: عدم وجود اطلاعات مستند درباره مصرف و تولید، زمینه را برای سوءاستفاده برخی واردکنندگان فراهم کرده است.
در شرایطی که بازار برنج اکنون با عرضه گسترده محصولات تازه روبه‌رو است، عدم شفافیت در بحث آمار مرتبط با تولید و مصرف، مشکلاتی را به وجود آورده و در نهایت به سودجویی گروه‌هایی محدود منجر شده است.
تا زمانی که اطلاعات واقعی و قابل اعتماد در رابطه با موجودی و میزان برداشت ارائه نشود، مدیریت صحیح بازار و جلوگیری از سوءاستفاده به درستی امکان‌پذیر نخواهد بود. بازار برنج همچنان تحت تأثیر منافع گروه کوچکی قرار دارد که با کنترل قیمت‌ها و انبار محصولات، استراتژی‌های بازار را شکل داده‌اند.
