هشدار تکان‌ دهنده قالیباف / دهک‌های ۱ تا ۹ در خطر!

این اظهارات واکنش شدید دهک‌های کم‌درآمد را به همراه داشت. بسیاری از خانواده‌هایی که به یارانه نقدی وابسته‌اند، نگران تأمین نیازهای اولیه خود شدند. حذف یارانه نقدی، به‌ویژه در شرایط اقتصادی فعلی، می‌تواند ضربه‌ای دردناک برای خانوارهایی باشد که با مشکلات شدید مالی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

نگرانی گسترده مردم از حذف یارانه‌ها

به‌گفته تعدادی از یارانه‌بگیران، مبلغ نقدی هرچند کم باشد، نقش مهمی در مدیریت مالی خانواده‌ها دارد و حذف آن می‌تواند معضلات بسیاری به وجود بیاورد. دهک‌بندی‌هایی که دولت انجام داده، اعتراض‌های فراوانی برانگیخته است. طبق گزارش‌ها، بسیاری از بازنشستگان، کارگران با حداقل دستمزد و خانوارهای بی‌درآمد در دهک‌های بالا قرار گرفته‌اند که منجر به حذف یارانه آن‌ها شده است.

تضاد میان منابع و نیازها

اگرچه تغییر نحوه پرداخت یارانه‌ها طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۴ برنامه‌ریزی‌شده است، اما واقعیت اقتصاد ایران نشان‌دهنده مشکلات عملی در اجرای آن است. به گفته احمد میدری، معاون سابق وزارت رفاه، حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی فقط کمبود منابع جزئی را جبران می‌کند، درحالی‌که تأمین کالابرگ معیشتی برای دهک‌های پایین‌تر نیازمند بودجه کلان است.

طبق آمارها، منابع سال ۱۴۰۴ برای هدفمندی یارانه‌ها به هزار هزار میلیارد تومان رسیده است؛ رقمی قابل‌توجه که نشانگر فشار بر خزانه دولت است. باوجود طرح‌های پیشین، روند ادغام منابع همچنان با پیچیدگی روبه‌رو بوده و نتوانسته مشکلات اساسی را حل کند.

چالش‌های مرتبط با بدهی‌ها و مشکلات ساختاری

یکی از بزرگ‌ترین موانع، بدهی پتروشیمی‌ها به دولت است. این نهادها باوجود بهره‌مندی از گاز دولتی، بدهی‌های خود را به سازمان هدفمندی پرداخت نکرده‌اند. این زیان انباشته، منابع لازم برای ادامه طرح‌ها را تحت فشار قرار داده است.

افزون بر این، پرداخت هزینه‌های سنگین نظیر خرید تضمینی گندم نیز باعث فشار بیشتر بر بودجه شده است. به‌نحوی‌که قسمتی از بودجه عمومی برای پوشش این زیان‌ها اختصاص یافته است.

آیا حذف دهک‌های پردرآمد راه‌حل نهایی است؟

به‌ظاهر، حذف دهک‌های پردرآمد ممکن است عادلانه باشد، اما برخی افراد کم‌درآمد، به‌دلیل معیارهای نامناسب، در دسته دهک‌های بالا قرار گرفته‌اند و از دریافت یارانه محروم شده‌اند. این موضوع، بحث عدالت در پرداخت‌ها را به چالش می‌کشد.

همچنین، نبود سامانه‌های جامع و شفاف یکی دیگر از مشکلات اجرای این سیاست‌هاست. خطاهای موجود در شناسایی نیازمندان واقعی و عدم ارائه اطلاعات دقیق توسط برخی دستگاه‌ها، اجرای صحیح این سیاست‌ها را مختل کرده‌اند.

کسری منابع؛ تجربه گذشته

در سال ۱۴۰۳، کسری منابع هدفمندی یارانه‌ها به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. برای پوشش این کمبود، دولت مجبور به استفاده از حساب خزانه واحد شد. حتی پرداخت یارانه نقدی نیز در مقاطعی با تأخیر مواجه شد که باعث کاهش اعتماد مردم به سیاست‌های یارانه‌ای شد.

درحالی‌که پرداخت‌ها امسال به‌موقع انجام شده است، دولت باید اقدامات مؤثر برای تأمین منابع پایدار و اصلاحات ساختاری انجام دهد تا از وقوع بحران‌های مشابه جلوگیری شود.

لزوم اصلاحات در سیاست‌های حمایتی

در شرایط سخت اقتصادی، حذف یارانه نقدی بدون جایگزین مناسب می‌تواند فشار زیادی بر افراد ضعیف وارد کند. دولت موظف است برنامه‌های حمایتی را با دقت بررسی و منابع موجود را به صورت منصفانه تقسیم کند تا مشکلات کنونی کاهش یابد.

در غیر این صورت، بی‌اعتمادی و بحران‌های مالی میان مردم تشدید خواهد شد.