پیشگویی جدید قیمت خودرو/ زمان خرید یا فروش فرا رسیده؟
اقتصاد ایرانی: انحصار خودروسازان داخلی، ضعف کیفیت تولید و تصمیمات غیرکارشناسی، بازار خودروی ایران را با بحران بیثباتی مواجه کرده است؛ آیا زمان مناسبی برای خرید یا فروش خودرو فرا رسیده است؟

بازار خودرو در ایران همچنان در انحصار چند شرکت خودروساز داخلی و مونتاژکنندگان محصولات چینی باقی مانده است. انحصاری که بیشتر تداعیکننده توهم تولید است تا نمایشدهنده یک صنعت پویا. در این وضعیت، اهداف بزرگی مانند تولید سه میلیون خودرو در سال نیز دور از دسترس باقی ماندهاند و کیفیت پایین تولید، این ظرفیت محدود را نیز با چالشهای جدی مواجه کرده است.
از سوی دیگر، تصمیمات عجولانه و غیرکارشناسی که هم از سوی سیاستگذاران و هم مدیران خودروساز اتخاذ شدهاند، ضربات سنگینی به این صنعت وارد کردهاند. طبیعی است بازاری وابسته به چنین صنعتی، دچار بیثباتی و آشفتگی شود. اقدامات مقطعی دولت نظیر سامانه فروش یکپارچه، قرعهکشی و عرضه قطرهچکانی، بیشتر نقش مسکن موقت داشتهاند و نتوانستهاند مشکلات عمیق بازار خودرو را رفع کنند.
چالشهای صنعتی و اثرات آن بر بازار
در شرایط فعلی، سؤال اساسی این است که کارشناسان صنعت خودرو چه آیندهای برای این بازار پیشبینی میکنند؟ مسیح فرزانه، کارشناس صنعت خودروسازی، درباره وضعیت موجود گفت: در حوزه کلان صنعت خودرو، نابسامانیهای جدی به چشم میخورد. تصمیمات غیرعلمی و روندهای تکراری باعث شدهاند که زیانها و آسیبها عمدتاً از جیب مصرفکننده پرداخت شوند.
کنترل قیمتی؛ سیاستی ناکارآمد
فرزانه اشاره کرد که یکی از مهمترین چالشها، پافشاری بر کنترل دستوری قیمت خودرو است. او تصریح کرد: این سیاست در سایر بخشهای اقتصادی هم امتحان شده و ناکارآمدی آن اثبات شده است. همچنین برخی نهادها مانند شورای بورس و برخی خودروسازان داخلی در تلاشند تا خودروهای داخلی و وارداتی را مجدداً از طریق بورس کالا عرضه کنند. این اقدام با مخالفت وزارت صمت بهعنوان متولی صنعت خودروسازی روبهرو شده است.
خودرو در بورس کالا؛ تصمیمی غیرعلمی
به گفته این کارشناس، عرضه خودرو در بورس کالا با شاخصهای استاندارد اقتصادی جهانی همخوانی ندارد. بورس بستری برای معامله کالاهای خرد در مقیاس کلان است. خودرو بهعنوان یک کالای سرمایهای با عرضه محدود، نمیتواند در این بستر قرار گیرد و چنین اقدامی تنها باعث تشدید رانت و نوسان در بازار خواهد شد.
وی ادامه داد: تجربه نشان داده است که حذف یا بازگشت سامانههای عرضه یا عرضه خودرو در بورس، هردو روش اشتباهی هستند. این اقدامات نه تنها مشکلات را حل نمیکنند، بلکه باعث افزایش نابسامانی میشوند.
آینده قیمت خودرو
فرزانه در جمعبندی صحبتهایش گفت: با وجود افزایش میانگین قیمت خودرو در هفته گذشته، کاهش یا تعدیل قیمت در بازار دشوار است. کمبود نقدینگی در بازار و مشکلات تأمین انرژی خودروسازان همچنان ادامه دارد و همین چالشها میتوانند در بلندمدت منجر به افزایش قیمت خودروهای نهایی شوند.