پشت پرده بستری شدن مهری طالبی دارستانی چیست؟
اقتصاد ایرانی ؛ ماجرای بستری شدن مهری طالبی دارستانی پس از احضار به دادسرای امنیت و بازجویی به دلیل سخنرانی در تجمع حجاب و عفاف، توجه بسیاری را جلب کرده است؛ جزئیات این اتفاق و حواشی مربوط به این عضو پیشین ستاد امر به معروف چه بود؟
همهچیز از انتشار یک مطلب کوتاه از جانب محمدمنان رییسی در کانالش در شبکه ایتا شروع شد. وقتی ساعات پایانی روز دوشنبه 17 آذر نوشت که مهری طالبی دارستانی عضو پیشین ستاد امر به معروف و نهی از منکر بعد از احضار به دادستانی در اثر فشار سکته کرده و در بیمارستان بستری است. رییسی در یادداشتی که در کانال خود در پیامرسان ایتا منتشر کرده، نوشته است که خانم طالبی دارستانی ساعتی بعد از احضار توسط دادسرای امنیت به دلیل حضور و سخنرانی در تجمع حجاب و عفاف و بازجویی بیادبانه توسط برخی نیروهای امنیتی و قضایی دچار حمله شدید عصبی و سکته شده و اکنون در بیمارستان بستری است.
به گزارش اعتماد، او نوشت که «در کمال تاسف و تحیر مطلع شدم که سرکار خانم طالبی دارستانی (دختر شهید دارستانی)، ساعتی بعد از احضار توسط دادسرای امنیت (به دلیل حضور و سخنرانی ایشان در تجمع حجاب و عفاف و بازجویی بیادبانه توسط برخی نیروهای امنیتی و قضایی) دچار حمله شدید عصبی و سکته شدهاند و اکنون در بیمارستان بستری هستند. اینکه کار جریان نفوذ و نفاق در جمهوری اسلامی به جایی رسیده که نیروهای انقلابی و مطالبهگران منویات رهبری را اینچنین مورد هتاکی و بازجویی قرار میدهند حقیقتا جای تاسف دارد. در تمامی یادداشت کوتاه تلگرامی رییسی لحن عصبانی او مشخص بود. به خصوص در پایان یادداشت که پا را فراتر از همیشه گذاشته و نوشته بود: «به بدنه متدین و دلسوز نهادهای امنیتی و قضایی توصیه میکنم که هرچه سریعتر تکلیف خود با این جریان نفاقی که در نهادهایشان نفوذ کرده را مشخص کنند، وگرنه دیری نمیپاید که این جریان فاسد، خود آنها را نیز میبلعد! به این جریان فاسد مثلا مدعی اسلام که آبروی اسلام و جمهوری اسلامی را بردهاند هم عرض میکنم که خاک بر سرتان با این نوع اسلامتان! اگر اسلام این چیزی است که شما مدعی آن هستید پس من مسلمان نیستم!»
محمد کرباسی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان قم نیز با تایید این خبر در شبکه اجتماعی ویراستی نوشت: مطلع شدم خانم دکتر طالبی دارستانی دچار حمله عصبی شده، شرایط وخیمی دارند و شدیدا محتاج دعای مومنین. در این ایام متعلق به حضرت مادر، برای سلامتی عاجل ایشان دعا کنیم. اتهامات واهی و رفتارهای خارج از چارچوب به ظاهر قانونی فلان نهاد، بالاخره کار خودش را کرد! ستاد امر به معروف با تمام ظرفیت پیگیر است. آقایان! آیا واقعا در این شرایط بغرنج اقتصادی و معیشتی که عدهای زالوصفت، معیشت مردم را گروگان گرفتهاند رسالت خود را به جای تمرکز بر مفسدان اقتصادی، برخورد با نیروهای انقلابی و مطالبهگران حجاب میدانید؟! و آیا اوج بصیرت شما این است که در چنین شرایط بغرنجی، سنگها را ببندید و سگها را رها کنید؟!» محمدمنان رییسی اما به نوشتن یادداشت اکتفا نکرد و در جلسه علنی روز گذشته مجلس نیز در تذکری موضوع را تکرار و انتقاد خود را بیان کرد.
ماجرا چه بود؟ از توضیح قوه قضاییه تا منبع آگاه تسنیم
بر اساس اظهارات حامیان طالبی دارستانی و کسانی که نسبت به احضار او انتقاد داشتند، در روزهای اخیر مهری طالبی دارستانی و روحالله مومن نسب، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر به دادستانی تهران احضار شدند. مساله و دلیل اصلی این موضوع «حضور در تجمع حجاب» عنوان شده است. به نظر میرسد ماجرا مربوط به تجمعاتی است که در روزهای پایانی سال گذشته در مقابل مجلس و برخی مکانهای دیگر صورت گرفته بود. خبرگزاری تسنیم اما حوالی ظهر روز گذشته به این خبر واکنش نشان داد و نوشت که برخی اکانتهای توییتری طی ساعتهای گذشته روایتی منتشر کردهاند مبنی بر اینکه مهری طالبی دارستانی، کارمند سابق ستاد امر به معروف و نهی از منکر، در جلسه بازجویی دچار فشار عصبی شده و سکته کرده است. این گزارش تاکید کرد که پیرو انتشار این مطالب، یک منبع آگاه در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم گفت که خانم طالبی دارستانی و آقای روحالله مومننسب، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران، اخیرا برای برخی توضیحات به دادسرا احضار شدهاند.
منبع آگاهی که تسنیم با آن گفتوگو داشته جزییات این احضار را اینگونه شرح میدهد: «آقای مومننسب و خانم دارستانی در ابتدا با استنکاف از دستور مقام قضایی، از پذیرش احضار خودداری میکردند اما نهایتا به دادسرا مراجعه کردهاند و درباره برخی موضوعات با آنها صحبت شده است، با این حال آنچه به لحاظ مراجعه به بیمارستان برای خانم دارستانی رخ داده است، ارتباطی به زمان حضور ایشان در دادسرا ندارد و روایتهایی که میگویند ایشان در حین حضور در دادسرا دچار فشار عصبی و سکته شده است واقعیت ندارد.» اطلاعات تکمیلی از منابع آگاه حاکی است؛ علیرغم ادعای سکته خانم مهری طالبیدارستانی توسط برخی افراد در فضای مجازی، ایشان و آقای روحالله مومننسب به عنوان «مطلع» به دادسرا احضار شده بودند. پرسش و پاسخ با خانم دارستانی بهصورت عادی خاتمه میپذیرد اما ایشان یک روز بعد از مراجعه به دادسرا، با پای خود و شخصا به بیمارستان مراجعه میکند. پزشک معالج، بعد از مداوا اعلام میکند که مشکل بخصوصی وجود ندارد و خانم دارستانی میتواند به منزل برود، با این حال بهدرخواست خود خانم دارستانی، بستری ایشان در بیمارستان صورت میگیرد.
به فاصله کمی قبل از انتشار این گزارش در تسنیم، مرکز رسانه قوه قضاییه نیز در این زمینه با صدور متنی اعلام کرد که این ماجرا صحت ندارد. علاوه بر این قوه قضاییه در متن بیانیه خود از شکایت حراست دستگاهها از طالبیدارستانی نیز خبر داد و نوشت: «چندی پیش شکایتی از سوی حراست تعدادی از نهادها مطرح میشود، پرونده با ورود به عدلیه به یکی از ضابطان قضایی ارجاع میشود و دستگاه نظارتی تحقیقات خود در این زمینه را آغاز میکند. با تکمیل تحقیقات ابتدایی، ضابط نفراتی از جمله یکی از فعالان اجتماعی- سیاسی را برای تحقیق به عنوان مطلع فرامیخواند اما فرد مورد اشاره از حضور نزد ضابط سر باز میزند. با همراهی بهعملآمده از سوی مقام قضایی تصمیم بر این میشود ضابط پرونده تحقیقات خود را در ساختمان دادسرا انجام دهد و فرد یادشده به عنوان مطلع به دادسرا فراخوانده میشود.» مرکز رسانهای قوه قضاییه تاکید کرده است که «با مراجعه این فعال اجتماعی- سیاسی برای انجام تحقیقات در تاریخ 16 آذر ماه که این روند نیز یکساعتوسی دقیقه بهطول میانجامد، وی بلافاصله محل دادسرا را ترک کرده یک روز بعد با پای خودش از منزل به بیمارستان مراجعه و اظهار میکند مشکلات پزشکی دارد، ساعت 14: 11 روز دوشنبه 17 آذر ماه 1404 وی تحتنظر پزشکان قرار میگیرد تا علائم وی بررسی شود و نتایج آزمایشها مشخص شوند. با گذشت ساعاتی از تحتنظر بودن وی پس از انجام معاینات و آزمایشهای لازم پزشکی، پزشکان عنوان میکنند وی مشکل بالینی حادی ندارد و حتی در ادامه با انجام بررسیهای تکمیلی شامل بررسیهای قلب و عروقی، مغز و اعصاب و... صحت موارد فوق تأیید گردید.
این گزارش حاکی است مطالب عنوانشده در فضای مجازی و از تریبون مجلس در مورد سکته فرد مورد اشاره صحت ندارد و با توجه به گزارشهای تیم پزشکی این فعال سیاسی و اجتماعی سکته قلبی یا مغزی نداشته است و از نظر پزشکان پس از اخذ جواب آزمایشهای تکمیلی لازم بیمار میتواند از بیمارستان مرخص گردد». مرکز رسانهای دستگاه قضا همچنین تاکید کرده بود که «خانم دارستانی با سلامت از دادسرا خارج شده است».
طالبی دارستانی کیست و درباره او چه میدانیم؟
نخستینبار نام طالبی دارستانی در سال 1398 در شبکههای اجتماعی مطرح شد. وقتی در آذرماه سال 1398 در یک رشته توییت با عنوان «ماهشهر بدون روتوش»، روایت خود از اتفاقات این شهر در آبان۱۳۹۸ نوشته است؛ روایتی که نویسنده ادعا میکند به عنوان یک شاهد عینی آن را دیده و تنها به شنیدههایش اکتفا نکرده است. او رشته توییت خود را با این جمله آغاز کرده است: «مطالبی را که مینویسم، از شنیدههایم نیست، بلکه دیدههایم است از وقایع تلخ ماهشهر.» پیش از آن او در برنامههای تلویزیونی و اینترنتی با موضوعات خانوادگی به عنوان پژوهشگر حوزه زنان و مدرس حوزه علمیه حضور داشت. در سالهای گذشته در برنامه ایرانبانو حاضر شد و در گفتوگوی ویدیویی درباره زندگی خود به عنوان «فعال زنان و فعال اجتماعی» صحبت کرد. او در همین گفتوگو تاکید میکند که پدرش در دهه 60 ترور شده و فرزند شهید ترور است. در همین گفتوگو طالبیدارستانی میگوید که همسرش در برههای در جنگ «دفاع از حرم» حضور داشته و خود او نیز در عرصه جنگ نرم فعال است.
خبرگزاری برنا در گزارشی درباره «جلال طالبیدارستانی» نوشته است که «شهید جلال طالبی غیورمردی که به خاطر شرافت و دفاع از ارزشها جانش را بر کف دستش گذاشت و در راه سربلندی و عزت میهن و حفظ ارزشهای انقلاب به شهادت رسید». پایگاه خبری 8 دی نیز درباره جلال طالبیدارستانی نوشته است: «شهید «جلال طالبیدارستانی» در جمعآوری اسناد و مدارک مهم درباره برخی افسران خائن وابسته به ساواک کوشش زیادی کرد و در این خصوص بارها به خدمت شهید مظلوم بهشتی رسید. شهید جلال طالبی در خنثیسازی کودتای نوژه نقش فعالی داشت و همچنین قاتلین جوانان سرداب خانی ییلاق دارستان رودبار و شهید نواب صفوی، تیمسار شهنام و سرهنگ اعتمادی را به کمک دوستانش دستگیر کرد و سرانجام در یک ماموریت پرخطر در تاریخ ۱۳ مهر ماه سال ۶۱ به درجه رفیع شهادت نائل شد.» طالبیدارستانی در سالهای پایانی دهه 90 به عنوان مسوول میز زن و خانواده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهران فعالیت داشته است. طی سالهای اخیر نیز او در شبکه ایکس یا همان توییتر سابق حضور داشت. محتوای مطالب منتشر شده در حساب کاربری او نشان میدهد که به سعید جلیلی رای داده و حامی او است.
علاوه بر این سابقه حضورش در وزارت کار در دوران وزارت حجت عبدالملکی و نحوه انتشار مطالب درباره او مشخص میکند که از نیروهای نزدیک به وزیر دولت سیزدهم است. طالبیدارستانی در دوران حجت عبدالملکی در وزارت کار سمت و پست و به عنوان مدیرکل بازرسی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فعالیت داشت. طالبیدارستانی در بهمن سال 1400 در پیام توییتری با انتشار تصاویر حجت عبدالملکی روز مرد را تبریک گفت که این مساله با واکنش رسانهها نیز همراه شد. او مهرماه سال گذشته از این سمت کنار رفت. برخی رسانهها این جابهجایی را «کنار رفتن» و برخی «برکناری» خواندند.
بر اساس مطالب منتشر شده در حساب کاربری توییتر او، در اردیبهشت سال 1399 تجمعی در مقابل ساختمان قوه قضاییه برگزار شده است. طالبیدارستانی با انتشار تصاویری از این تجمع نوشته است: «دست به دامن تنها مرجع رسیدگی به تخلفات که با رسیدگی به مفاسد اقتصادی دلمان را گرم کرد و چشم امیدمان را اشکبار. سردار امشب شکایت میبرم به حضرت حیدر از انحرافات فرهنگی مسوول ساخته از فضای مجازی افسارگسیخته، از محیطهای مثلا فرهنگی مثل تئاتر و سینما، از نشر و پخش کتب مستهجن، از صدا و سیمایی که الگو ساخته از مظاهر فساد، از مدارس و مهدهایی که... از وقاحت دنبالهدار مسوولان». شهیندخت مولاوردی تصاویری به مناسبت روز خانواده منتشر کرده بود که برخی کاربران فضای مجازی محتوای آن را تبلیغ همجنسگرایی میخواندند. این تحصن در چند روز برگزار شد و طالبیدارستانی با هشتگ «محاکمه مولاوردی» پیگیر موضوع بود. همچنین در آذرماه سال 1397 در گفتوگویی با پایگاه خبری سدید تاکید کرد که «اصرار برای آموزشهای جنسی فراگیر با هدف قبحزدایی از روابط نامشروع انجام میشود».
او همچنین در این گفتوگو میگوید: «برخی به بهانه مبارزه با ایدز به دنبال قبحزدایی از عمل غیراخلاقی و قبیح زنا و اشاعه فحشا هستند. همین دیدگاه در مورد اعتیاد نیز با انگزدایی در پی رفع ایدز بود. حرفهایی که امروز مبنی بر تابوشکنی و انگزدایی از تنفروشان مطرح میشود، زمانی برای انگزدایی از معتادان مطرح بود و گفته میشد معتاد صرفا بیمار است نه مجرم.»
طالبیدارستانی در آبان سال 1400 در برنامه چراغ، از گروه اجتماعی شبکه 5 سیما به عنوان بانوی فعال و مددکار اجتماعی، کارشناس حوزه زنان و دانشجوی دکترای مطالعات زنان، یکی از بانوان فعال جهادی و همچنین از فعالان حوزه فضای مجازی، حاضر شده و در این برنامه در ریشهیابی از عوامل وضعیت فعلی حجاب در جامعه با اشاره به نقش آحاد مردم اعم از مسوولان و متولیان فرهنگی، حوزه و روحانیت و متدینین جامعه در تامین سلامت روانی و امنیت افراد جامعه گفت که «صرفنظر از نقش مسوولان کوتاهی و بیتفاوتی خود افراد نسبت به یکدیگر اعم از اعضای خانواده یا همنوعان خود، آسیبهای جبرانناپذیری به ساختار خانواده و اجتماع وارد میسازد. حوزه و روحانیت یا دیگر مسوولان نیز باید بستر فرهنگسازی را به سمتی ببرند که آحاد مردم در تمامی عرصهها قانونمدارانه عمل کنند.» با این حال او نخستینبار در زمانی که عضو ستاد امر به معروف بود با طرح ایده کلینیک ترک بیحجابی بر سر زبانها افتاد. آبان سال گذشته او خبر از راهاندازی این کلینیک داد.
انگیزه راهاندازی این کلینیک مشخص نبود و نیست با این وجود به گفته طالبیدارستانی این تصمیم بر اساس «مراجعات مکرر صورت پذیرفته به ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران از سوی خانوادهها و بانوان و دختران تهرانی مبنی بر وجود فشارهای محیطی و سایر عوامل که منجر به اجبار انتخاب پوشش خارج از حدود حجاب شرعی شده» اتخاذ شد. به بیان روشنتر و بر اساس گفتههای این مقام مسوول در ستاد امر به معروف و نهی از منکر، گروهی از زنان به ستاد امر به معروف مراجعه و اذعان کردهاند که برای بیحجاب شدن تحت فشار هستند.
طالبیدارستانی با طرح این موضوع گفته بود که پس از بررسیهای تخصصی و جلسات کارشناسی به عمل آمده تصمیم بر آن شد که اولین کلینیک تخصصی مشاوره و حمایت از بازگشت به حجاب با عنوان «کلینیک ترک بیحجابی» در تهران راهاندازی شود. این کلینیک البته هرگز راهاندازی نشد و علیرغم دفاع برخی از اعضای دیگر این ستاد از این ایده با خروج طالبیدارستانی از این ستاد بعد از ادبیات عجیبش خطاب به رییس دولت چهاردهم پرونده این کلینیک در ظاهر فعلا بسته شده است. با این حال طالبی دارستانی خارج از ستاد امر به معروف فعالیتهای خود را ادامه داد. در تجمعات حجاب و مخالفت با رفع فیلتر حاضر و فعال بود و در روزهای اخیر نیز نقش مهمی در هدایت گروهی داشت که به انتشار عکسی از شهید نیلوفر قلعهوند از شهدای حمله اسراییل به ایران در نشریه دفتر حفظ و نشر آثار رهبری اعتراض داشتند.
واکنشها به ماجرا؛ از انتقاد از قبیلهگرایی تا تاکید دوباره منان رییسی بر صحت ماجرا
احمد زیدآبادی، فعال سیاسی اصلاحطلب به این رویه منتقدان احضار طالبی دارستانی واکنش نشان داده و در یادداشت کوتاهی این رفتار را «قبیلهگرایی» توصیف کرده و نوشته است: « نماینده قم از سکته مهری طالبیدارستانی در زیر بازجویی خبر داده و قوه قضاییه آن را تکذیب کرده است. در حال حاضر دلیل موجهی وجود ندارد که ادعای هر کدام از آنها را باور کنیم، چون هم نماینده قم منبع صادقی نیست و هم بدرفتاری در حین برخی بازجوییها جای انکار ندارد! آنچه اما باید آن را سخت باور کنیم نوعی قبیلهگرایی مشمئزکننده در دفاع از حقوق قانونی شهروندان در بین جریانهای سیاسی است! ظاهرا هر جریانی فقط در صورتی نسبت به رعایت قانون و حقوق شهروندی واکنش و حساسیت نشان میدهد که نقض آن دامن یکی از اعضای قوم و قبیله سیاسی خودشان را بگیرد! در مقابل، هر بلایی سر شهروندان «دیگر» بیاید یا برایشان علیالسویه یا مصداق «برخورد ضروری و قاطع» است! کسانی که از رها کردن مهار شتر حمایت میکنند باید به یاد داشته باشند که روزی درِ خانه خودشان هم زانو خواهد زد!» روزنامه فرهیختگان نیز در مطلبی نوشت که یکی از نمایندگان مجلس در نطق امروز خود گفته که خانم طالبیدارستانی را احضار کردهاند. منان رییسی در ادامه سخنان خود مدعی شده که وی «بهصورت ناپسند مورد بازجویی» قرار گرفته، بهطوری که «چند ساعت بعد دچار سکته» شده است.
پیگیری خبرنگار فرهیختگان اما حاکی است که واقعیت ماجرا آنطور که گفته شده نیست و ابعاد دیگری نیز دارد. طبق اطلاع فرهیختگان خانم طالبیدارستانی یک روز بعد از مراجعه به قوه قضاییه و با پای خودش به بیمارستان مراجعه کرده است. پزشک معالج هم بعد از معاینه اذعان کرده که مشکل خاصی وجود ندارد با این حال دارستانی با اصرار خودش در بیمارستان بستری شده است. محمد منان رییسی ساعتی بعد از انتشار این گزارش کماکان بر اظهارات قبلی خود تاکید کرد و نوشت که دوباره جویا شده و جزییات اعلام شدهاش صحت دارد. او با کنایه به روزنامه فرهیختگان مدعی شد که روایت آنها ناشی از این است که این روزنامه خود را وامدار علی انصاری و عباس آخوندی میداند. دیگر حامیان این طیف نیز کماکان بر تکرار روایت خود تاکید دارند.