رازهای تکاندهنده زندگی پیرزن ۱۰۲ ساله از زبان مادرانه!
اقتصاد ایرانی : مستند «صغری رئیس» به کارگردانی صادق کاظمی، داستان زندگی پیرزنی ۱۰۲ ساله را روایت میکند که چوبهایش نماد امید و مقاومت هستند. این اثر تأثیرگذار در بخشهای مختلف جشنواره «سینماحقیقت» به نمایش درآمده است.
فیلم مستند «صغری رئیس»، جدیدترین اثر مستندساز جوان، صادق کاظمی، پس از استقبال از اثر قبلیاش «برار انیسه»، اکنون به معرفی یکی از شخصیتهای فرعی همان فیلم پرداخته است.
این مستند که توسط سازمان هنری رسانهای اوج تولید شده، در بخش مسابقه نوزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران، «سینماحقیقت»، به نمایش درآمده و همچنین در بخش دانشجویی این رویداد نیز حضور داشته است.
آغاز داستان مستند
کاظمی درباره انگیزه ساخت این مستند توضیح میدهد که ایده اولیه آن از پروژه قبلیاش شکل گرفته بود: «در مستند «برار انیسه»، شخصیت صغری تنها برای چند سکانس کوتاه حضور داشت، اما واکنشهای مخاطبان به او بسیار زیاد بود. به همین دلیل تصمیم گرفتم زندگی او را از نزدیک بررسی کنم و متوجه شدم شخصیت صغری فراتر از یک پیرزن ساده و خوشرو است.»
او افزود: «برای من، علاقه به سوژه امری اساسی است، بهویژه زمانی که محتوا حول شخصیتهای واقعی میچرخد. سادگی، صلابت، امید و شیرینی صغری باعث شد با تمام دشواریها این پروژه را ادامه دهم.»
نگاهی به زندگی و سبک او
کاظمی با اشاره به تغییر سبک زندگیها تصریح کرد: «در طرح اولیهای که برای خانه مستند داده بودم، جملهای نوشتم که میگفت: «خیلی زود ممکن است داشتن مادربزرگی مانند صغری برای نسلهای آینده به یک آرزو تبدیل شود.» چراکه امروزه کمتر شاهد آدمهایی هستیم که اینگونه پاکدل، امیدبخش و معنوی باشند.»
او بیان داشت که تحقیقات روانشناختی بر زندگی این پیرزن ۱۰۲ ساله نشان داد بسیاری از انتخابها و رفتارهای او نمودی از ارتباط عاطفی و تلاشهایش برای مدیریت احساسات بوده است. این ارتباط عمیق باعث شد با وجود چالشهای فراوان، پروژه را با شور و اشتیاق ادامه دهد.
مطالعه و تولید دو ساله
کاظمی اشاره کرد که ساخت این مستند از آذر ۱۴۰۲ آغاز شده و روند مصاحبه، تحقیق و فیلمبرداری برای دو سال ادامه داشت. او گفت: «برای مصاحبه با بیش از ده نفر از اطرافیان صغری وقت گذاشتم و بارها به روستا رفتم تا با او ارتباط برقرار کنم. در نهایت پس از دو سال، این مستند به ثمر رسید.»

زیباییهای زندگی و باورها
این مستندساز معتقد است که زندگی صغری تنها به ظاهر سادهاش ختم نمیشود و تجربیاتش سرشار از امید و احساس است. او تأکید کرد که در فیلم از جنبههای روانشناختی استفاده شده تا بیننده خودش به مرور متوجه پیامهای عمیق فیلم شود. به گفته کاظمی، «موفقیت یک فیلم مستند زمانی رخ میدهد که خوانشهای متفاوتی برای مخاطب ایجاد کند.»
چالشها و لحظات خاص تولید
کاظمی به یکی از تجربیات شگفتانگیز فیلمبرداری اشاره کرده و گفت: «روستای محل فیلمبرداری معمولاً برف نمیبارد، اما ما در زمان تولید دو بار از نعمت بارش برف برخوردار شدیم. همچنین، در یکی از صحنهها وقتی از آسیاب او فیلمبرداری میکردیم، نور خورشید به شکلی جادویی وارد قاب دوربین شد که انگار همه چیز از پیش تعیین شده بود.»
ریتم و زیبایی بصری
او در خصوص ساختار فیلم توضیح داد: «ریتم فیلم کند و آرام طراحی شده است تا با زندگی و رفتار این پیرزن که سرشار از صبر و سکون است، همخوانی داشته باشد. ما با استفاده از قاببندیهای پایدار و اصلاح رنگ سعی کردیم حس امید همراه با اندوه را به بیننده منتقل کنیم.»
موسیقی و همکاریهای فنی
کاظمی تأکید کرد که برای این مستند موسیقی اختصاصی تهیه شده است. او گفت: «همکاری با مسعود سخاوتدوست برای ساخت موسیقی این فیلم، یکی از بهترین تصمیمات من بود. همچنین تیم حرفهای از تدوینگر تا فیلمبردار با من همراه بود و نقش بسیاری در کیفیت نهایی اثر داشتند.»
پیامی برای مخاطبان
صادق کاظمی با اشاره به برخی نظرات مخاطبان، گفت: «یکی از دوستانم گفت اگر بعد از دیدن این فیلم، مخاطب به فکر تماس با بزرگترهای خود بیافتد، رسالت فیلم انجام شده است. من نیز امیدوارم این اثر تلنگری برای توجه بیشتر به نسلهای قدیمی باشد و هدفش را به درستی محقق کند.»