چرا بیاعتمادی در بورس دست از سر سرمایهگذاران برنمیدارد؟
اقتصاد ایرانی: یکسال از ریاست جمهوری مسعود پزشکیان گذشت و بازار سرمایه در این مدت با نوسانات متعدد مواجه شد؛ اما بیاعتمادی سرمایهگذاران همچنان مانعی جدی برای ثبات و رشد بورس ایران است.

یکسال از زمان شروع ریاست جمهوری مسعود پزشکیان گذشت؛ بازار سرمایه ایران در این ۳۶۵ روز رشدها و ریزشهای بسیاری را تجربه کرد و ماحصل این روند اثبات این جمله شد که «هنوز بی اعتمادی نسبت به بازار وجود دارد.» به این معنی که تا به این زمان، آن اعتمادی که موجب رشد و تداوم در بازار باشد شکل نگرفته است که این امر نیز میتواند متاثر از عوامل متفاوتی باشد؛ در وهله نخست این مورد میتواند منشعب از بدبینی مردم باشد که در چنین حالتی موارد دیگر در آن چندان تاثیرگذار نبوده است. همچنین در مرتبه بعدی یکی از مواردی که میتوان آن را در این امر موثر دانست عملکرد دولت و نهادهای مرتبط به بازار است که نتوانستهاند رویهای را محقق سازند تا این اعتماد به بازار بازگردد. مورد سوم نیز اینکه عملکردهای بازارهای موازی که بازدهی به مراتب بهتری از بازار سهام به ثبت رساندهاند بهطور خودکار عامل این شده است که اقبالی به سرمایهگذاری در بورس شکل نگیرد.
ضمن اینکه باید بر این موضوع تاکید کرد که شرایط و جو سیاسی کشور اینگونه نیست که بتوان برای درمان آن مورد ویژهای را تجویز کرد و به نوعی میتوان گفت که این مورد از دست دولت و نهادهای ناظر نیز خارج است. همچنین اگر قرار بر این باشد که بازار سرمایه توسط دولت حمایت شود مستلزم نگاهی واقع بینانه است برای مثال در چند هفته گذشته شاهد اتخاذ این تصمیم توسط دولت بودیم که پرتفویهای ۵۰۰ میلیونی را با بازدهی پایینی بیمه کردند مسلم اینکه برای جذب سرمایهگذاران و یا نگهداشتن آنها در این بازار، بالا بردن نرخ بازدهی میتواند کارگشا باشد که همین مورد نیازمند نگاهی واقعبینانه به شرایط فعلیست چراکه اکنون شاهد نرخهای بالای سود در نظام بانکی هستیم و چنین نرخی توان رقابت با آن را ندارد. نکته دیگر اینکه سقف این بیمه نیز باید افزایش پیدا کند تا شرکتهای سرمایهگذاری که ارزش پرتفوی آنها به مراتب از این عدد بیشتر است نیز به سرمایهگذاری در سهام رغبت بیشتری نشان دهند. البته که همین بیمه ۵۰۰ میلیون تومانی نیز پرابهام تلقی میشود و ساز و کارهای آن نیز برای بسیاری نامشخص است.
این مورد را نیز باید در نظر گرفت که تصمیمات دستگاههای اقتصادی کشور، همراه با اتفاقات سیاسی است و همانطور که از ۲۳ خرداد تا به امروز شاهد بودیم کلیت روند اقتصادی کشور یکباره تغییر کرد و اگر نه تا قبل از آن وضعیت اقتصادی کشور مناسب بود و شاهد رشد بازار سرمایه نیز در آن زمان بودیم. مجدد نیز تاکید میکنیم که بیمه پرتفوی باید بسیار گسترده شود تا افراد بسیار بیشتری در بازار سرمایه را در برگیرد. در خصوص سرمایهگذاری در یکماه مانده از تابستان و نیمه دوم سال ۱۴۰۴ باید این را مطرح کرد که دو سناریو پیش روی اقتصاد کشور وجود دارد که در صورت وقوع هرکدام از آنها بازار سرمایه رویه و روند متفاوتی را طی خواهد کرد. در سناریوی نخست اگر ثبات سیاسی به معنی جریان گرفتن مذاکرات و کاهش تنشهای منطقهای رخ دهد، بهترین گزینه در ادامه چنین روندی قطعا و حتما بازار سهام است چراکه به شدت از سایر بازارها جامانده است و در حال حاضر در کف قیمتی خود قرار دارد. همچنین باید بر این نکته نیز تاکید شود که با توجه به تجربه تاریخی بازار سهام، در چنین شرایط و موقعیتی بهترین گزینه برای سرمایهگذاری در میان نمادهای بورسی که ارزندگی بالایی دارند، گروه بانکی است که میتواند برای سرمایهگذاران در این برهه زمانی و به شروط مذکور گزینه جذابتری برای انتقال دارایی به این سمت باشد. در سناریوی دوم که ادامه روند کنونی است گمان میرود که سرمایهگذاران به صورت خودکار سرمایه خود را به سمت داراییهای کم ریسکتری مانند طلا و درآمد ثابت میبرند تا در این شرایط بتوانند یک بازدهی معمول و به دور از خطر را تجربه کنند.