پشت پرده کارهای سنگین/ نقش حیاتی افغانیها!
اقتصاد ایرانی: نقش اتباع افغانستان در مشاغل سخت و یدی ایران، در کنار چالش بیکاری تحصیلکردگان، توجه زیادی جلب کرده است؛ پیشنهاداتی همچون ساماندهی حضور این اتباع برای مدیریت بهتر بازار کار مطرح شده است.

تحلیل وضعیت اشتغال و نقش اتباع افغانستان
آقای حسین رضویپور، تحلیلگر مسائل اقتصادی، در اظهارنظری چالشبرانگیز بیان داشتهاند: « بیکاران ما عمدتاً تحصیلکرده هستند و حضور اتباع افغانستان در بازار کار ایران، رقیبی برای آنها به شمار نمیآید. همچنین در حوزه مشاغل یدی ، تقریباً به مرحله اشتغال کامل رسیدهایم. نخست باید اتباع افغانستانی که خانوادههایشان در ایران حضور ندارند، از کشور طرد شوند.»
پیشینه فرهنگی کارهای سخت در ایران
این دیدگاه در حالی مطرح شده است که بر اساس جدیدترین آمارهای رسمی، جامعه ایرانی شامل حدود ۱۸ میلیون بیسواد و کمسواد است که بخش قابل توجهی از این افراد در مشاغل سخت و یدی فعالیت دارند. پیش از ورود افغانها به بازار کار ایران نیز، این مشاغل توسط نیروی کار ایرانی مدیریت میشد. به عنوان مثال، کارهای ساختمانی و میوهچینی از جمله فعالیتهایی هستند که کارگران ایرانی در آن نقش پررنگی ایفا میکردند.
تأثیر حضور افغانها بر کارگران ایرانی
با ورود گسترده کارگران افغانستانی به بازار کار کشور، پیمانکاران توانستهاند پرداختهای حداقلی به این افراد را به عنوان نقطه قوتی برای خود تلقی کنند. این موضوع باعث شده است که حق و حقوق کارگران ایرانی در برخی از حوزهها به درستی رعایت نشود. در صورت کاهش حضور افغانها در مشاغل سخت، میتوان انتظار داشت که قدرت چانهزنی کارگران ایرانی افزایش یابد و در نتیجه سطح زندگی آنان بهبود پیدا کند.
جدول مقایسه وضعیت اشتغال ایرانیان و اتباع افغانستان
مشخصه کارگران ایرانی اتباع افغانستان
سطح تحصیلات | عموماً تحصیلکرده | عموماً کمتحصیل |
نوع شغل | متنوع (مشاغل سخت و یدی) | مشاغل سخت و یدی |
دستمزد | متوسط رو به پایین | حداقلی |
قدرت چانهزنی | متوسط | کم |
بررسی کلی
در تحلیل گفتههای آقای رضویپور، مشخص است که حضور اتباع افغانستان در مشاغل سخت بر وضعیت کاری و معیشتی کارگران ایرانی تأثیرات قابلتوجهی داشته است. اخراج افغانهایی که خانوادههایشان در ایران نیست، ممکن است به رفع برخی از چالشهای اقتصادی و افزایش سطح رفاه نیروی کار داخلی منجر شود.
از طرفی، باید توجه داشت که اشتغال کامل در حوزه مشاغل یدی و سخت، مستلزم حمایت بیشتر از کارگران ایرانی و پرداخت دستمزدهای عادلانه است که خود نیازمند اصلاحات گسترده در سیستم کاری کشور است.