فاجعه اقتصادی در ایران/ زلزله 8 ریشتری چه بر سر اقتصاد آورد؟
اقتصاد ایرانی: بحران قطعی برق، فراتر از یک مشکل فنی است و با تهدید تولید، اشتغال و امنیت اقتصادی، اقتصاد ایران را در معرض خسارت‌های جبران‌ناپذیر قرار داده است. راه‌حل‌های فوری و اصلاح ساختار صنعت برق، حیاتی به نظر می‌رسد.
بحران قطعی برق؛ چالش فراتر از فنی
بحران ناشی از قطعی برق، تنها یک مسئله فنی نیست، بلکه به تدریج تبدیل به یک خطر جدی برای تولید، اشتغال و امنیت اقتصادی کشور شده است. اگر هیچ اقدام جدی از سوی مسئولان برای اصلاح ساختار صنعت برق، مدیریت مصرف انرژی و حفظ تولید صنعتی صورت نگیرد، تبعات این وضعیت می‌تواند به شدت افزایش یابد. مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران نیز نسبت به ادامه این روند هشدار داده است.
خسارت روزانه ۱۸ هزار میلیارد تومان به اقتصاد کشور
در دی‌ماه سال ۱۴۰۳ گزارش هولناکی منتشر شد که نشان می‌داد توقف تولید، انتقال و توزیع برق در کشور روزانه حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان خسارت به اقتصاد ایران وارد می‌کرد. از این میزان، ۹۲۱۸ میلیارد تومان مستقیماً به بخش صنعت اختصاص داشت. این رقم نشان‌دهنده فشار سنگین این بحران بر بخش تولید کشور است.
هشدارهای نادیده گرفته شده
اسفند سال گذشته، حمیدرضا صالحی، دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی، هشدار داد که کشور ممکن است در تابستان ۱۴۰۴ با کسری ۲۴ هزار مگاوات برق روبه‌رو شود. او دلایل این کمبود را به بحران منابع آبی و عدم تطابق ظرفیت نیروگاه‌ها با نیازهای کشور مرتبط دانست. به گفته صالحی، عدم بهینه‌سازی راندمان نیروگاه‌ها از دلایل اصلی بحران برق بود. وی تاکید کرد که نیروگاه‌های گازی اگر به سیستم سیکل ترکیبی تبدیل شوند، ظرفیت تولید برق کشور تا ۳۵۰۰ مگاوات افزایش خواهد یافت.
راهکارهای ارائه‌شده؛ توجهی که صورت نگرفت
دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی همچنین پیشنهاد‌هایی برای کاهش کسری برق ارائه کرده بود. او بر اصلاح مصرف انرژی، بهینه‌سازی صنایع و دستگاه‌های مصرف‌کننده انرژی تاکید داشت. با این حال، هیچ اقدام جدی برای رفع این بحران انجام نشد و اکنون شاهد بحرانی شدن شرایط هستیم.
تحلیل اقتصادی و اجتماعی
مشکلات ناشی از قطعی برق و کاهش تولید برق بر روی اقتصاد کشور تاثیرات جبران‌ناپذیری دارد. کاهش تولید صنعتی، توقف صادرات و افزایش بیکاری از جمله نتایجی است که در کوتاه‌مدت و بلندمدت اقتصاد ایران را تحت فشار قرار می‌دهد. علاوه بر این، عدم مدیریت بحران می‌تواند منجر به بی‌اعتمادی اجتماعی و نارضایتی عمومی شود که اثرات آن بر امنیت ملی نیز محسوس خواهد بود.
جدول خسارت اقتصادی قطعی برق
بخش اقتصادی میزان خسارت (میلیارد تومان)| بخش صنعتی | ۹۲۱۸ |
| سایر بخش‌ها | ۸۷۸۲ |
| کل خسارت |
بحران نبود برنامه‌ریزی مناسب برای مواجهه با مشکلات انرژی و زیرساختی، جامعه و اقتصاد کشور را در مسیر آسیب‌های جدی قرار داده است. از این رو، توجه عاجل به اصلاحات و برنامه‌ریزی‌های مدیریتی ضروری است.
