سرتیپ سپاه، بمب ماشهای را با مهارت شوکهکننده خنثی کرد!
اقتصاد ایرانی: سرتیپ اسماعیل کوثری، نماینده تهران در مجلس، با انتقاد از نامه تروئیکای اروپا برای فعالسازی مکانیسم ماشه، این اقدام را بیاعتبار دانسته و تأکید کرد که خروج آمریکا از برجام و عدم پایبندی اروپا، توافق هستهای را عملاً بیاثر کرده است.

سرتیپ اسماعیل کوثری، عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نماینده فعلی تهران در مجلس دوازدهم، با انتقاد جدی از اقدام اخیر سه کشور اروپایی (آلمان، انگلیس و فرانسه) در ارسال نامهای به سازمان ملل برای فعالسازی مکانیسم ماشه، این حرکت را به شدت محکوم کرد. او این اقدام را بدون مبنا، و تلاشی در راستای جنگ روانی و رسانهای برای تأمین منافع غرب توصیف کرد.
خروج آمریکا و سکوت اروپا؛ پیامدهای نقض تعهدات برجامی
کوثری با اشاره به خروج یکجانبه آمریکا از برجام و عدم اجرای تعهدات توسط کشورهای اروپایی، بیان کرد: «آمریکا این توافق را زیر پا گذاشت و اروپا نیز به هیچکدام از تعهدات خود عمل نکرد.» او افزود که سکوت اروپا و بیعملیشان در برابر تحریمهای جدید آمریکا، فشار اقتصادی بر ایران را تشدید کرده و به صورت غیرمستقیم بخشهای مختلف اقتصادی کشور را هدف قرار داده است.حمایت چین و روسیه از موضع ایران
این نماینده مجلس به حمایت کشورهای چین و روسیه از ایران اشاره کرد و اظهار داشت که این دو کشور، سازوکار مکانیسم ماشه را فاقد مبنای قانونی میدانند. به گفته کوثری، کشورهای غربی که خود توافق برجام را نقض کردهاند، نمیتوانند به مفاد آن استناد کنند.
اقدامات اروپا؛ ابزار فشار یا نمایش اقتدار؟
کوثری این اقدام اروپاییها را فاقد تأثیر واقعی دانست و گفت: «تلاشهای اروپا برای فعال کردن مکانیسم ماشه، بیشتر جنبه نمایش دارد و تأثیر عملی بر وضعیت کنونی ندارد.» او تأکید کرد که ایران اکنون مدعی اصلی در برابر نقض تعهدات برجامی است.
مکانیسم ماشه چیست؟
توافق برجام که در سال ۱۳۹۴ میان ایران و گروه ۱+۵ به امضا رسید، دارای سازوکاری به نام مکانیسم ماشه است. این سازوکار امکان بازگشت خودکار تحریمهای شورای امنیت را در صورت نقض تعهدات فراهم میکند. تحریمهای مذکور، که بخشهای اصلی اقتصاد ایران مانند نفت، بانکداری و حملونقل دریایی را تحت تأثیر قرار دادهاند، اکنون در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه دوباره اعمال خواهند شد.
سه سناریو پیش روی اقتصاد ایران
در پی تحولات اخیر، اقتصاد ایران ممکن است مسیرهای زیر را طی کند:
سناریو پیامدفعالسازی مکانیسم ماشه | افزایش شدید فشار اقتصادی و بازگشت تحریمهای شورای امنیت علیه بخشهای کلیدی اقتصاد. |
تشدید درگیریهای نظامی | اختلال در زنجیره تأمین و مسیرهای تجاری ایران و ورود اقتصاد به بحران عمیقتر. |
احتمال توافق جدید | کاهش التهاب بازارها؛ اما تحقق این امر در شرایط فعلی بعید به نظر میرسد. |
تصویر تیره تجارت خارجی ایران
آمارهای اقتصادی نشاندهنده وضعیت بحرانی اقتصاد ایران هستند. کسری تجاری ۱.۴ میلیارد دلاری، کاهش صادرات و واردات و افت شاخصهای تولید و صادرات، به وضوح وضعیت شکننده اقتصادی کشور را نمایش میدهد. شاخص شامخ کل تولید در ماههای اخیر به ۴۷ درصد سقوط کرده که نشاندهنده رکود گسترده در بخشهای تولیدی است.
چالشهای تجارت با شرکای بینالمللی
یکی از بزرگترین چالشها در این شرایط، حفظ روابط تجاری با شرکای مؤثری نظیر چین، روسیه و اعضای گروه بریکس است. اما این کشورها نیز ممکن است تحت فشار تحریمهای بینالمللی، مشارکتهای اقتصادی با ایران را محدود کنند. این موضوع خطر انزوای بیشتر اقتصاد ایران را در سطح جهانی تقویت کرده و نیاز به اتخاذ راهبردهای جدید را در دستور کار قرار میدهد.