حذف یارانه 3 میلیون نفر/ آیا دهک شما در خطر است؟
اقتصاد ایرانی: حذف سه میلیون نفر از جمعیت یارانه‌بگیران در مردادماه، گام نخست اجرای قانون بودجه برای حذف سه دهک بالای درآمدی از دریافت یارانه نقدی است؛ اقدامی که انتظار می‌رود تا پایان سال به حذف ۱۸ میلیون نفر برسد.
بر اساس گزارش‌های اخیر، دولت تصمیم به اجرای قانون حذف یارانه دهک‌های پردرآمد گرفته است. این اقدام، منجر به کاهش ۳ میلیون نفر از لیست یارانه‌بگیران از تیر ماه به مرداد ماه شده است و سوالی که در ذهن بسیاری از افراد ایجاد شده، این است که آیا دهک درآمدی آنها در خطر حذف یارانه قرار دارد؟ این گزارش به بررسی جزئیات این تصمیم و تاثیر آن بر جامعه می‌پردازد.
حذف یارانه؛ گام بزرگ صرفه‌جویی اقتصادی
با حذف یارانه سه میلیون نفر، دولت توانسته به صرفه‌جویی ۹۲۰ میلیارد تومانی در ماه مرداد دست یابد. این مبلغ طبق قانون بودجه باید صرف کمک به دهک‌های کم‌درآمد، یعنی دهک‌های اول تا سوم شود. اما معیار حذف یارانه چیست و چرا برخی دهک‌ها در اولویت حذف قرار گرفته‌اند؟
معیارهای شناسایی دهک‌های مشمول حذف
طبق گفته‌های مسئولین، معیارهایی نظیر میزان درآمد، دارایی، وضعیت مسکن و خودرو به عنوان شاخص‌های اصلی در شناسایی دهک‌های پردرآمد تعیین شده‌اند. این اطلاعات توسط پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان به روز‌رسانی می‌شود. پیامک‌هایی نیز برای افراد مشمول حذف یارانه ارسال شده که در آن دلیل حذف برای افراد توضیح داده شده است. به عنوان مثال، اگر درآمد ماهانه خانوار پس از کسر هزینه‌های اجاره مسکن، بیشتر از ۱۰ میلیون تومان باشد، این خانوار واجد شرایط دریافت یارانه نخواهد بود.
تاثیر حذف یارانه بر دهک‌های مختلف
ردیف‌های کاهش‌یافته یارانه‌بگیران عمدتاً مربوط به دهک‌های چهارم تا نهم بوده است. در این میان، دهک‌های اول تا سوم علاوه بر یارانه نقدی، مبالغ بیشتری از طریق کالابرگ الکترونیک دریافت می‌کنند. در همین راستا، دهک‌های چهارم تا هفتم نیز از شارژ غیرنقدی بهره‌مند شده‌اند. به طور خلاصه، منابع مالی حاصل از حذف یارانه ثروتمندان به خانوارهای کم‌درآمد اختصاص می‌یابد.
تفاوت پرداخت یارانه تیر و مرداد
جدول زیر کاهش تعداد یارانه‌بگیران و پرداخت یارانه بین ماه تیر و مرداد را نشان می‌دهد:
ماه تعداد یارانه‌بگیران مبلغ پرداختی به یارانه‌بگیران (هزار میلیارد تومان)| تیر | ۴۹ میلیون و ۶۴۲ هزار نفر | ۱۴.۸۹۰ |
| مرداد | ۴۶ میلیون و ۵۷۶ هزار نفر | ۱۳.۹۷۰ |
همان‌طور که مشاهده می‌شود، تعداد یارانه‌بگیران در مرداد کاهش یافته و مبلغ پرداختی دولت نیز نسبت به تیر ماه ۹۲۰ میلیارد تومان کمتر شده است.
آیا دهک شما در خطر حذف است؟
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده است که افراد مشمول حذف پیش از قطع یارانه، به دلایل این تصمیم به صورت رسمی مطلع خواهند شد و امکان اعتراض به این تصمیم برای آنها فراهم است. در این میان، کسانی که در دهک‌های درآمدی بالا قرار دارند، بیشترین احتمال حذف یارانه را دارند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که سیاست حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی، گامی در جهت بازتوزیع منابع به نفع دهک‌های کم‌درآمد است. اما این اقدامات نیازمند شفافیت، اعتمادسازی و اطلاع‌رسانی دقیق به شهروندان است. از سوی دیگر، دولت باید معیارهای حذف و نحوه هزینه‌کرد منابع حاصل از این تصمیم را به طور کامل روشن کرده تا از نگرانی مردم بکاهد.
