چرا قیمت برنج ایرانی سه برابر شد؟+ عامل گرانی و تحلیل

عوامل اصلی گرانی برنج ایرانی

احتکار و انحصار بازار

رئیس انجمن برنج مازندران، اسفندیار قاسم‌زاده، با بیان دلایل افزایش قیمت برنج ایرانی توضیح داد که قیمت این محصول در ابتدای فصل برداشت کیلویی ۱۸۰ هزار تومان بود. با این حال، دلالان و واحدهای تولیدی بزرگ، با جلوگیری از عرضه گسترده محصول، توانسته‌اند قیمت‌ها را همچنان بالا نگه دارند. این عوامل، در کنار عدم تمایل کشاورزان به فروش محصولات خود، باعث شده تا قیمت‌ها به بیش از ۲۰۰ هزار تومان در شمال کشور برسد و در نقاط دیگر تا ۳۰۰ هزار تومان نیز افزایش یابد.

ضعف نظارت و توزیع ناکارآمد

وزیر دادگستری، امین حسین رحیمی، در جلسه اخیر تنظیم بازار به ضعف نظارت بر روند توزیع برنج وارداتی اشاره کرده است. وی معتقد است که اختلال در این فرایند باعث شده تا محصول با قیمت‌های مصوب به دست مردم نرسد. همچنین، شرکت‌های واردکننده با حمایت‌های محدود دولتی، هنوز توزیع مؤثری در بازار صورت نداده‌اند.

تناقض در ادعاهای کاهش قیمت

برخلاف ادعای وزیر جهاد کشاورزی، غلامرضا نوری قزلجه، که از کاهش قیمت برنج ایرانی صحبت کرده بود، مشاهدات و گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهند که این محصول در تیرماه سال جاری بیشترین افزایش قیمت را تجربه کرده است. به طور مثال، برنج ایرانی درجه یک با رشد ۲۸ درصدی و برنج خارجی درجه یک با افزایش ۱۰.۸ درصدی نسبت به ماه گذشته همچنان روند افزایشی را ادامه داده است.

سیاست‌های نادرست و مداخلات بازار

ممنوعیت فصلی واردات برنج، که معمولاً از مرداد تا آبان اعمال می‌شود، تأثیر مستقیمی بر افزایش قیمت‌ها داشته است. این سیاست با هدف حمایت از کشاورزان اجرا شده، اما در عمل باعث ایجاد انحصار و تضعیف رقابت در بازار شده است. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این روند نه تنها به نفع کشاورزان نیست، بلکه مصرف‌کنندگان را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرده است.

افزایش قیمت برنج ایرانی، نمادی از شکاف عمیق دولت و مردم در مدیریت بازار است. گرانی بی‌سابقه این محصول اساسی، علاوه بر فشار بر معیشت خانوارها، منعکس‌کننده سیاست‌های اقتصادی نادرست و ضعف نظارتی دستگاه‌های مرتبط است. نیاز به تغییرات اساسی در سیاست‌های واردات، تنظیم بازار، و تقویت نظارت بر زنجیره تولید و توزیع برنج بیش از پیش احساس می‌شود.