پیش‌بینی زلزله‌ای اقتصادی توسط اتاق بازرگانی برای آینده ایران+ 3 سناریوی مهم!
اقتصاد ایرانی: پیش‌بینی اقتصادی اتاق بازرگانی ایران نشان می‌دهد با شکست مذاکرات و فعال شدن مکانیزم ماشه، دلار به ۱۶۵ هزار تومان و تورم به ۹۰ درصد خواهد رسید؛ چشم‌اندازی نگران‌کننده برای آینده اقتصاد کشور.
معاونت بین‌الملل اتاق بازرگانی ایران در گزارشی جامع و تحلیلی، سه سناریوی مختلف از آینده اقتصادی کشور را در صورت عدم توافق با غرب و فعال شدن مکانیسم ماشه مورد بررسی قرار داده است. این گزارش، با تکیه بر تجربیات تحریم‌های گذشته و تحلیل شرایط کنونی، چشم‌انداز مهمی از وضعیت شاخص‌های کلان اقتصادی نظیر نرخ ارز، تورم، رشد اقتصادی و نرخ بیکاری را پیش رو قرار داده است.
تصویر کلی از تأثیر مکانیسم ماشه بر اقتصاد ایران
به گفته اتاق بازرگانی تهران، فعال شدن مکانیسم ماشه می‌تواند کشور را با نتایجی گسترده مواجه سازد. این نتایج شامل یک روند کنترل‌شده در سناریوی خوش‌بینانه تا یک رکود تورمی عمیق در سناریوی بدبینانه خواهد بود. سناریوی محتمل که بیشترین احتمال وقوع را داراست، نشان از ورود به مرحله‌ای بحرانی شامل رکود اقتصادی، افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی دارد.
روند ارزی و چالش‌های اقتصادی
این گزارش در مدت زمانی منتشر شد که بازار ارز نوسانات گسترده‌ای را تجربه می‌کرد. برای نمونه، نرخ دلار در پنجم شهریورماه به مرز ۹۹ هزار تومان رسید. اتاق بازرگانی هشدار داد که شکست در مذاکرات می‌تواند علاوه بر بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، باعث فشارهای ثانویه آمریکا بر اقتصاد کشور شده و چالش‌های اقتصادی جدی‌تری را رقم بزند.
بررسی سه سناریوی پیشنهادی
طبق این گزارش، سه سناریوی اصلی با شاخص‌های کلان اقتصادی مختلف تصویر شده‌اند:
سناریوی خوش‌بینانه
در این حالت، حتی با فرض بازگشت تحریم‌ها، عملکرد اقتصادی ایران در بهترین حالت ممکن باقی خواهد ماند. شاخص‌ها به این ترتیب خواهند بود:
نرخ ارز: ۱۱۵ هزار تومان
تورم: ۶۰ درصد
رشد اقتصادی: ۱.۵ درصد مثبت
نرخ بیکاری: ۱۰.۵ درصد
ارزش بازار بورس: ۱۲۰ میلیارد دلار
سناریوی محتمل
در سناریوی محتمل، شرایط به سمت رکود تورمی حرکت می‌کند. بر اساس داده‌های اتاق بازرگانی:
نرخ ارز: ۱۳۵ هزار تومان
تورم: ۷۵ درصد
رشد اقتصادی: منفی ۱ درصد
نرخ بیکاری: ۱۲ درصد
ارزش بازار بورس: ۹۰ میلیارد دلار
سناریوی بدبینانه
در بدترین سناریو، اقتصاد با بحران جدی مواجه خواهد شد و شاخص‌ها به وضعیت زیر دچار می‌شوند:
نرخ ارز: ۱۶۵ هزار تومان
تورم: بیش از ۹۰ درصد
رشد اقتصادی: منفی ۳ درصد
نرخ بیکاری: ۱۴ درصد
ارزش بازار بورس: ۶۵ میلیارد دلار
جدول پیش‌بینی شاخص‌های کلان اقتصادی در سال ۲۰۲۵
| نرخ ارز آزاد (تومان) | ۹۳,۰۰۰ | ۱۱۵,۰۰۰ | ۱۳۵,۰۰۰ | ۱۶۵,۰۰۰ |
| تورم سالانه (درصد) | ۵۰ | ۶۰ | ۷۵ | ۹۰ |
| رشد اقتصادی (درصد) | ۰.۳ | ۱.۵ | -۱ | -۳ |
| نرخ بیکاری (درصد) | ۹.۶ | ۱۰.۵ | ۱۲ | ۱۴ |
| ارزش بازار بورس (میلیارد دلار) | ۱۰۰ | ۱۲۰ | ۹۰ | ۶۵ |
عوامل مؤثر بر پیش‌بینی‌ها
کارشناسان معتقدند عواملی نظیر:
کاهش ذخایر ارزی،
محدودیت در فروش نفت،
تشدید انتظارات تورمی و
ریسک‌های ژئوپلیتیک،
دلایل اصلی شرایط بیان‌شده خواهند بود. همچنین تشدید تحریم‌ها با مختل کردن زنجیره تأمین و توقف پروژه‌های اقتصادی، تبعاتی چون رکود تولید و رشد بیکاری را به دنبال خواهد داشت.نتیجه‌گیری و راهکارهای پیشنهادی
این گزارش هشداری جدی برای مسئولان و فعالان اقتصادی است. پیش‌بینی وقوع چنین شرایطی نیازمند تدابیر فوری و سنجیده خواهد بود. سیاست‌گذاران با در نظر گرفتن پیامدهای هر یک از سناریوها، باید اقدامات عملیاتی و برنامه‌ریزی‌های مناسبی را برای مدیریت بهینه منابع، کنترل تورم و تثبیت بازار ارز به کار گیرند.
