۲۷ هزار میلیارد کالابرگ/ کدام منابع این بودجه را تأمین کردند؟
اقتصاد ایرانی: تخصیص ۲۷ هزار میلیارد تومان برای اجرای مرحله چهارم کالابرگ، از منابع مختلفی نظیر اختیارات قانونی، جابجایی بودجه عمومی، منابع هدفمندی یارانه‌ها و اولویت‌بندی‌های دستوری رئیس‌جمهور صورت گرفته است.
معاون رئیس جمهور اخیراً خبر از تخصیص 27 هزار میلیارد تومان برای مرحله چهارم اجرای کالابرگ داده است. در این میان، نکته مهم‌تر از رقم تخصیصی، محل تأمین منابع مالی این طرح است.
مسیرهای قانونی تأمین منابع
براساس تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۴، دو مسیر اصلی برای تأمین منابع کالابرگ مشخص شده است:
حذف سه دهک بالای یارانه‌بگیران و استفاده از منابع صرفه‌جویی حاصل؛
استفاده از مالیات بر ارزش‌افزوده.
با این حال، به نظر می‌رسد دولت برای مرحله چهارم کالابرگ، از اختیارات قانونی برای جابجایی بودجه عمومی و منابع سازمان هدفمندسازی استفاده کرده است. این تصمیم سوالاتی درباره شفافیت و پایداری منابع ایجاد می‌کند.
جزئیات تخصیص منابع در مرحله چهارم
براساس اعلام معاون رئیس جمهور، اعتبار ۲۷ هزار میلیارد تومانی مورد نیاز برای این مرحله از سوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها به حساب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی واریز شده است. این منابع از طریق جابجایی‌های بودجه عمومی و اولویت‌بندی هزینه‌ها تأمین شده‌اند.
سازوکار قانونی چه می‌گوید؟
طبق بند «ت» تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۴، استفاده از کالابرگ الکترونیکی برای سرپرستان خانوارهای مشمول یارانه نقدی به صورت داوطلبانه امکان‌پذیر است. همچنین منابع اجرای این طرح باید از طریق حذف یارانه سه دهک بالا، مالیات بر ارزش افزود و بازنگری در سیاست‌های حمایتی نقدی تأمین شود.
نحوه جابجایی در بودجه برای تأمین منابع
به نظر می‌رسد دولت در این دوره بیشتر بر جابجایی و اولویت‌بندی هزینه‌های بودجه تمرکز کرده است. این موضوع سوالاتی در مورد تأثیر این جابجایی‌ها بر برنامه‌های عمرانی و جاری دولت ایجاد می‌کند.
چالش‌های حذف یارانه سه دهک
آمارهای اخیر نشان می‌دهند حذف سه میلیون نفر از لیست یارانه‌بگیران (دهک‌های چهارم تا نهم) به‌تنهایی کافی نبوده است. برای تأمین منابع لازم، دولت ناچار به ترکیب منابع مختلف و استفاده از جابجایی‌های بودجه‌ای شده است.
پیشینه تأمین منابع کالابرگ
در سال گذشته، برای اجرای دوره پیشین کالابرگ، یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برداشت شد. با این حال، در مرحله جدید اعلام شده که تمرکز اصلی بر جابجایی منابع بودجه عمومی است.
ابهامات موجود و سوالات بی‌پاسخ
سهم دقیق منابع مختلف در تأمین بودجه کالابرگ چقدر است؟
آیا مالیات بر ارزش‌افزوده در این مرحله مورد استفاده قرار گرفته است؟
این تغییرات بودجه‌ای چه تأثیری بر سایر برنامه‌های عمرانی و جاری دولت دارد؟
پایداری این مدل تأمین مالی در آینده چگونه خواهد بود؟
مسیر آینده کالابرگ: چالش اجرای پایدار
رویکرد دولت در تأمین مالی این مرحله کالابرگ عمدتاً بر چابکی و باز تخصیص بودجه داخلی استوار بوده است. اما نبود افشای دقیق منابع و برنامه‌ها، ابهاماتی درباره دوام این سیاست و شفافیت مالی آن ایجاد کرده است.
