حرف آخر پزشکیان درباره تصمیم‌گیری تاریخی مردم ایران

داستان از جایی شروع شد که درآمدهای حاصل از فروش نفت دولت‌ها را به سمت ایجاد نهادهای غیرضروری و استخدام‌های بی‌ضابطه سوق داد. ورود دوستان، آشنایان و هم‌حزبی‌ها به ادارات و سازمان‌ها باعث شد تا این ساختارها در گذر زمان به نهادهایی مستقل با ردیف بودجه تبدیل شوند. نتیجه این روند چیست؟ شکل‌گیری دستگاه‌هایی با عملکرد ضعیف که نه تنها هزینه‌های کلان مالی دارند، بلکه تمامیت ساختار اجرایی کشور را تحت فشار قرار داده‌اند.

اکنون با کاهش شدید درآمدهای نفتی، این ساختارهای ناکارآمد بار سنگینی بر دوش دولت گذاشته‌اند و دیگر قابل تحمل نیستند. برای جبران کسری، دولت‌ها به مالیات‌ستانی بیشتر و حتی چاپ پول متوسل شده‌اند. ولی اکنون زمان اصلاحات ساختاری فرا رسیده است. اما چالش اصلی این است؛ ذینفعانی که از این بودجه‌ها بهره‌مند شده‌اند و قدرت نفوذ بالایی در ساختار سیاسی دارند، مقاومتی شدید نشان می‌دهند.

خطر مقاومت ذینفعان

تجربه بارها نشان داده است که کاهش یا حذف این بودجه‌ها، واکنش‌های تند ذینفعان را به دنبال دارد. برخی کارشناسان هشدار داده‌اند که این اقدامات ممکن است موجب گسترش اعتراضات اجتماعی شود. لذا، سوال مهمی مطرح می‌شود: آیا دولت باید تسلیم این فشارها شود یا باید با شجاعت قدم در مسیر حذف بودجه‌های غیرضروری بگذارد؟

پیشنهادهایی برای اصلاح ساختار بودجه

برای رفع مشکلات موجود در بودجه‌بندی و کاهش بار مالی دولت، چند راهکار عملی پیشنهاد می‌شود:

تخصیص بودجه باید بر اساس نتایج و دستاوردها صورت گیرد. دستگاه‌هایی که میلیاردها تومان بودجه برای اهداف دینی یا رسانه‌ای دریافت می‌کنند، باید عملکرد خود را اثبات کنند. چرا با وجود این بودجه‌ها، دین‌داری و رسانه‌های رسمی تاثیرگذاری خود را از دست داده‌اند؟نیروهای غیرضروری باید تعدیل شوند و ادارات زائد منحل شوند. برای کاهش واکنش‌های اجتماعی، می‌توان حداقل حقوق این افراد را تضمین کرد که نتیجه آن کاهش هزینه‌های جانبی مانند مصرف منابع و افزایش کارایی دولت خواهد بود.بودجه‌های عمرانی دستگاه‌های کم‌تاثیر باید حذف شوند و در پروژه‌های اثرگذار مانند مدرسه‌سازی و سایر اولویت‌های واقعی سرمایه‌گذاری شود.استقراض از بانک مرکزی، که به نوعی دست کردن در جیب مردم است، باید متوقف شود. منابع آزاد شده از حذف بودجه‌های غیرضروری می‌تواند برای کاهش کسری بودجه و ارتقاء زیرساخت‌ها صرف شود. راهکار توضیح

بودجه‌ریزی عملیاتی و عملکردمحور

انحلال ادارات زائد و حفظ حداقل حقوق

قطع کامل بودجه‌های عمرانی غیرضروری

کاهش استقراض از بانک مرکزی

تحلیل و انتظار از پزشکیان؛ شجاعت در اصلاحات

با توجه به چالش‌های موجود به نظر می‌رسد نباید انتظار داشت که پزشکیان بتواند همچون امام علی(ع)، تمام اموال نا‌مشروع از بیت‌المال را بازگرداند. اما آنچه مهم است، ارائه لوایح بودجه‌ای است که در آن ردیف‌های غیرضروری حذف شوند. حتی اگر مجلس با بازگرداندن این بودجه‌ها مخالفت کند، اقدام اولیه دولت در این مسیر می‌تواند گامی جدی برای اصلاحات گسترده‌تر باشد.