دو شرط حیاتی برای نجات بازار مسکن ایران
اقتصاد ایرانی: بازار مسکن ایران پس از رکودی طولانی نیازمند تغییرات اساسی است؛ طرح‌هایی مانند فروش متری مسکن و انتشار اوراق بهادار می‌توانند با جذب سرمایه‌های خرد و افزایش قدرت خرید خانوارها، رونق دوباره‌ای به این بازار ببخشند."
فروش متری مسکن؛ نوآوری در بازار پرچالش
یکی از طرح‌هایی که در سال‌های اخیر برای تعدیل مشکلات بازار مسکن مطرح شده، فروش متری مسکن است. این طرح به متقاضیان امکان می‌دهد که چند متر از یک پروژه مسکونی را خریداری کرده و در طول زمان مالک بخشی از آن شوند. این روش به‌ویژه برای افرادی که توان خرید واحدهای کامل را ندارند، جذابیت دارد.
با این حال، فروش متری به‌تنهایی نمی‌تواند بحران ساختاری موجود در بازار مسکن را حل کند. مشکلاتی مانند نبود شفافیت در قراردادها، ضعف تأمین مالی پروژه‌ها و بی‌اعتمادی عمومی به نهادهای اجرایی، چالش‌های بزرگی برای موفقیت این طرح محسوب می‌شوند.
روند افزایش قیمت‌ها و تورم
بر اساس گزارش‌های منتشر شده، نرخ تورم سالانه بخش مسکن در خردادماه امسال ۳۷.۷ درصد و نرخ تورم ماهانه برای اجاره‌بها ۲.۴ درصد بوده است. همچنین شواهد میدانی حاکی از افزایش قیمت خرید و اجاره در بازار ملک می‌باشد که در کنار رکود تورمی، مشکلات بازار را دوچندان کرده است.
بانک مرکزی از تابستان سال گذشته تاکنون گزارشی از تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران منتشر نکرده است؛ اما با توجه به اطلاعات موجود، می‌توان نتیجه گرفت که رکود تورمی همچنان بر بازار مسکن سایه افکنده است.
مشکلات نظارت در فروش متری مسکن
در شرایطی که بسیاری از مردم توان خرید یک واحد کامل مسکونی را ندارند، طرح خرید متری مسکن می‌تواند به عنوان راه‌حلی جایگزین مطرح شود. اما نبود نظارت کافی، عدم شفافیت حقوقی، و عدم ثبت رسمی قراردادها، خطرات جدی را در این روش به همراه دارد. برخی از مشاوران املاک و پلتفرم‌های آنلاین بدون رعایت الزامات قانونی اقدام به پیش‌فروش متری می‌کنند که این موضوع نگرانی‌هایی را در حوزه حقوقی ایجاد کرده است.
مشکلات اساسی توضیحات| کمبود نظارت قانونی | عدم ثبت رسمی قراردادها و فعالیت غیرقانونی برخی مشاوران املاک |
| ریسک سرمایه‌گذاری خرد | خطر کلاهبرداری و عدم بازگشت سرمایه برای خریداران |
| عدم شفافیت در قراردادها | نبود ساختار حقوقی مشخص برای فروش متری |
ضرورت فرهنگ‌سازی و تعریف سازوکارهای قانونی
رسول قربان‌نژاد، کارشناس ارشد بازار مسکن، بر لزوم بهره‌گیری از ابزارهای نوین مالی برای تقویت نقدینگی در بازار تأکید می‌کند. وی معتقد است که انتشار اوراق مالی مرتبط با مسکن و استفاده از روش‌هایی مانند توکنیزه کردن دارایی‌ها می‌تواند به تأمین مالی جمعی کمک کرده و ضعف نقدشوندگی در بازار را پوشش دهد.
در برخی کشورها، از رمزارزهای قانونی و کوین‌هایی به ازای هر متر مربع ملک استفاده می‌شود که این اقدامات نه تنها نقدشوندگی بازار را افزایش می‌دهند بلکه چرخه سرمایه را نیز تقویت می‌کنند.
تحلیل نهایی و راهکار پیشنهادی
بهبود وضعیت بازار مسکن در ایران نیازمند دو اقدام اساسی است:
ایجاد ضوابط دقیق قانونی برای طرح‌هایی مانند خرید متری مسکن
فرهنگ‌سازی گسترده و افزایش اعتماد عمومی به ابزارهای تأمین مالی نوین
اجرای صحیح سازوکارهای نوین مالی می‌تواند منجر به افزایش نقدشوندگی در بازار مسکن و جذب سرمایه‌های خرد شود. این رویکرد می‌تواند زمینه اجرای پروژه‌های بزرگ و تأمین مالی پایدار برای سازندگان را فراهم سازد.
