مردم شوکه شدند! بحران شدید در بازار برنج
اقتصاد ایرانی: افزایش ۱۴۶ درصدی قیمت برنج در یکسال اخیر به دلیل کاهش واردات این محصول، بازار برنج را ملتهب کرده و شوک بزرگی به مردم وارد کرده است. برنج ایرانی به کیلویی ۳۳۰ تا ۳۴۰ هزار تومان رسیده است.

مرکز آمار ایران گزارش داده که قیمت برنج در یک سال اخیر با رشدی قابل توجه، بیش از ۱۴۶ درصد افزایش یافته است. بر اساس این گزارش، متوسط قیمت برنج از ۱۲۰ هزار و ۵۲۲ تومان در شهریور سال گذشته به ۳۲۴ هزار و ۹۱۷ تومان در شهریور امسال رسیده است.
براساس گزارشهای موجود، در نیمه مهر ماه، قیمت برنج ایرانی در بازار بین ۳۳۰ تا ۳۴۰ هزار تومان به مصرفکنندگان عرضه میشود. همچنین برنجهای خارجی نیز با افزایش قیمت چشمگیری مواجه شدهاند. برای نمونه، برنج پاکستانی که پیشتر به قیمت کیلویی ۶۰ هزار تومان عرضه میشد، اکنون به بیش از ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.
علت اصلی این افزایش قیمت را به کاهش واردات مربوط میدانند؛ موضوعی که نیاز بالای بازار را تحت پوشش قرار نمیدهد. بررسیها نشان میدهد تولید برنج در کشور امسال در حدود یک میلیون و ۴۰۰ تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن بوده که نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری در حدود یک میلیون تن داشته است. این کاهش تولید داخلی همراه با موانع موجود در واردات برنج، وضعیت بازار را پیچیده کرده و مخاطرهای جدی برای امنیت غذایی به وجود آورده است.
نیاز کشور به واردات برنج برای تأمین نیاز داخلی
دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمینکنندگان برنج ایران در گفتوگویی اظهار داشت که برای تأمین نیاز داخلی، کشور به واردات حداقل ۱.۶ میلیون تن برنج نیازمند است. وی افزود: با کاهش تولید داخلی، واردات نه تنها ضروری است بلکه به تعادل و ثبات بازار کمک میکند.
وی همچنین مشکلات موجود در مسیر واردات برنج را تشریح کرد و به چالشهایی از جمله تخصیص ارز، ارزشگذاری ارزی و مشکلات ثبت سفارش اشاره کرد. او تأکید کرد که این مشکلات موجب رسوب بخش قابل توجهی از برنج وارداتی در گمرکات شده و به هزینههای اضافی منجر شده است.
نیاز به تعامل بیشتر دولت و بخش خصوصی
برای رفع مشکلات موجود، دبیر انجمن تولیدکنندگان برنج بر تعامل بیشتر دولت و بخش خصوصی تأکید کرد. او گفت: نبود هماهنگی در مراحل اولیه واردات، فرآیند واردات و تأمین نیاز بازار را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
همچنین اشاره شد که حضور مستقیم سازمان بازرسی کل کشور و نظارت بر عملکرد دستگاههای مرتبط از جمله وزارت جهاد کشاورزی، بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه میتواند در کاهش این مشکلات تأثیر بسزایی داشته باشد.
نقش واردات در کنترل قیمت برنج داخلی
وی افزود که واردات برنجهای مرغوب پاکستانی و هندی میتواند مؤثر واقع شده و با جبران کسری در بازار داخلی، از افزایش قیمت برنج جلوگیری کند. اما یکی از مهمترین مشکلات واردات همچنان تأمین ارز است که برگزاری جلسات و تعامل مناسب میان تمامی دستگاههای مرتبط ضروری به نظر میرسد.
وی پیشنهاد داد که ارز ترجیحی برای واردات برنج تخصیص داده شود تا از افزایش غیرواقعی قیمت این کالا جلوگیری شود. علاوه بر این، مشکلات مربوط به رسوب برنج در گمرکات باید در اولویت قرار گیرد تا هزینههای اضافی کاهش یابد.
چالشهای پیش روی واردات و تنظیم بازار
دبیر انجمن تولیدکنندگان برنج اشاره کرد که سازمانهای مسئول حل مشکلات بازار برنج، باید به مسائل بنیادی واردات توجه بیشتری کنند. او توضیح داد که مهمترین بخشی که دولت برعهده دارد، تلاش برای تسهیل واردات برنج است. این واردات پس از تأمین، بایستی به شرکت بازرگانی دولتی سپرده شود تا توزیع آن انجام گیرد.
وی خاطرنشان کرد که در حال حاضر واردکنندگان با مشکل ثبت سفارش دست و پنجه نرم میکنند و حجم قابل توجهی از برنج وارداتی همچنان در گمرکات رسوب کرده است. این مشکلات موجب شده تا برنجی برای عرضه به بازار داخلی وجود نداشته باشد.
در حال حاضر، حدود ۱۵۰ هزار تن برنج برای تحویل به شرکت بازرگانی دولتی ثبت سفارش شده است، اما برنجهای وارداتی دیگر به مقدار حداقل ۶۰۰ هزار تن، منتظر تأمین ارز و ثبت سفارش هستند.