چارچوب سیاست‌های بهینه برای مدیریت پایدار منابع آب
اقتصاد ایرانی: بحران آب در ایران به تهدیدی گسترده تبدیل شده که پیامدهایی فرابخشی ایجاد کرده است؛ حل این معضل نیازمند اراده سیاسی قوی، همکاری میان قوا و برنامه‌ریزی عملیاتی جامع است.
سند چارچوب سیاستی و راهبردی مدیریت منابع آب
این سند با مشارکت کارشناسان، خبرگان دولتی و غیردولتی و همچنین دانشگاهیان تدوین شده و بر ارائه راهکارهای عملیاتی و علمی برای مدیریت بحران منابع آب تأکید می‌کند. مهم‌ترین اصول این چارچوب بر رویکردهای مشارکتی و مبتنی بر داده‌های دقیق علمی استوار است.
سطح کلان سیاست‌گذاری راهبردی
بازتعریف امنیت آبی به عنوان رکن حیاتی امنیت ملی و پیشرفت پایدار کشور.
هم‌راستا کردن سیاست‌های مرتبط با محیط‌زیست، انرژی، کشاورزی و صنعت برای جلوگیری از تعارضات.
ترسیم پارادایم حکمرانی چندسطحی و ترکیبی با تمرکز بر ظرفیت‌های اکولوژیک.
ایجاد نظام تصمیم‌گیری یکپارچه فراسازمانی با مشارکت قوای سه‌گانه و نهادهای حکومتی.
بازنگری قوانین مالکیت زمین و آب و تدوین چارچوب‌های روشن برای تعیین حقابه‌ها.
تعریف سناریوهای بلندمدت مبتنی بر تحلیل منابع و مصارف آب و تغییرات اقلیمی.
شاخص‌های تحلیلی و اجرایی
شاخص توضیحات| شفافیت در تصمیم‌گیری | استقرار نظام جامع آمار و اطلاعات برای دسترسی تصمیم‌گیران و عموم مردم. |
| پایداری منابع | تعیین چشم‌اندازهای بلندمدت برای استفاده بهینه از منابع آبی. |
| مشارکت عمومی | تقویت نقش سازنده رسانه‌ها در ارتقای آگاهی عمومی. |
سطح سیاست‌گذاری تقنینی
قوانین و مقررات مرتبط باید با اصول آمایش سرزمینی هماهنگ باشند تا از برداشت‌های بی‌رویه منابع جلوگیری شود. تدوین چارچوب‌های دیپلماسی آب نیز می‌تواند نقش مؤثری در کاهش تعارضات میان بخش‌های مختلف داشته باشد.
سطح سیاست‌گذاری اجرایی
اقدامات کوتاه‌مدت
تشکیل ستاد ملی گفت‌وگوی آبی با مشارکت نهادهای مختلف.
اولویت‌بندی نقاط بحرانی و ارائه راهکارهای عملیاتی.
اجرای کمپین‌های رسانه‌ای برای ترویج الگوی صحیح مصرف آب.
اقدامات میان‌مدت
بازتعریف الگوی کشت و حذف تدریجی محصولات پرمصرف.
ارتقاء بهره‌وری آب در بخش‌های صنعتی و خدماتی.
توسعه سامانه‌های پایش هوشمند منابع آب.
اقدامات بلندمدت
اجرای آمایش سرزمین مبتنی بر ظرفیت آبی مناطق.
سرمایه‌گذاری گسترده در آموزش برای ایجاد فرهنگ مصرف پایدار آب.
نهادینه‌سازی حکمرانی چندسطحی با مشارکت دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی.
برای حل بحران آب در ایران، نیازمند تغییرات بنیادی در سیاست‌گذاری و همکاری فراگیر میان نهادهای مختلف هستیم. اجرای توصیه‌های این چارچوب با رویکرد پیش‌نگر و مشارکتی می‌تواند تاب‌آوری منابع آبی کشور را برای آینده‌ای پایدار تضمین کند.
