فاجعه‌ای تلخ/ افزایش کودک فروشی به دلیل فقر شدید در ایران

در پی ادعای معاون شهردار تهران مبنی بر اقدامات ویژه در زمینه حمایت از زنان سرپرست خانوار، ساماندهی معتادان و کودکان کار، حسین ایمانی جاجرمی، جامعه‌شناس، در گفت‌وگو با  به بررسی مشکلات ساختاری و سیاست‌گذاری‌های ناکارآمد در حوزه فقر شهری، زنان سرپرست خانوار و کودکان کار پرداخته است.

ریشه‌های عمیق فقر شهری

ایمانی جاجرمی تأکید دارد که فقر و نابرابری شهری دارای ریشه‌های عمیق اقتصادی و سیاسی است. او معتقد است که تا زمانی که برنامه‌های کلانی برای اصلاح ساختارهای اقتصادی، مسکن و رفاه اجرا نشود، اقدامات شهرداری تنها نقش «تسکین موقت» را خواهند داشت.

وی بر این باور است که برای حل مسائل مهمی همچون دستفروشی زنان، کودکان کار و فقر شهری، نیاز به اراده سیاسی و برنامه‌ریزی‌های کلان اجتماعی و اقتصادی وجود دارد؛ موضوعی که همچنان در سیاست‌گذاری شهری ایران غایب است.

تبعات اجتماعی استراتژی بقا

ایمانی جاجرمی در گفت‌وگوی خود درباره اثرات اجتماعی «استراتژی بقا» که بر بخش اقتصادی زندگی خانوارها، به‌ویژه زنان و کودکان کار سایه انداخته، توضیح داده است. او بیان می‌کند که ضعف اقتصاد خانوار منجر به کار کودکان می‌شود. در مناطقی مانند سیستان‌وبلوچستان یا جنوب کرمان، حتی با پدیده‌هایی مثل کودک فروشی روبه‌رو هستیم.

رشد طلاق و زنان سرپرست خانوار

ایمانی جاجرمی با بررسی عوامل مختلف تأکید دارد که رشد طلاق و حضانت فرزندان توسط مادران، باعث افزایش تعداد زنان سرپرست خانوار شده است. زمانی که طلاق افزایش پیدا می‌کند، معمولاً فرزندان با مادران خود زندگی می‌کنند و این زنان مجبور به فعالیت اقتصادی می‌شوند. در این میان، زنانی که تحصیلات یا مهارت کافی ندارند، به بازارهای غیررسمی همچون دست‌فروشی، کار در مترو و مناطق حاشیه‌ای شهر روی می‌آورند.

اهمیت برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری

آنچه از گفته‌های حسین ایمانی جاجرمی برمی‌آید، نیاز به اصلاحات ساختاری در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی است. باید برنامه‌هایی جامع برای زنان سرپرست خانوار و کودکان کار طراحی و اجرایی شوند تا بتوان ریشه‌های فقر شهری را کاهش داد. همچنین حمایت‌های دولت در حوزه‌های مختلف همچون مسکن و یارانه‌ها باید تقویت شوند تا خانواده‌ها مجبور نشوند به راهبردهای بقای خطرناک مانند کودک‌فروشی یا کار کودکان روی بیاورند.