یارانه خانواده‌های سربازان فراری از چه تاریخی قطع می‌شود؟
اقتصاد ایرانی: قطع یارانه نقدی سربازان غایب و فراری از آبان دولت اجرای قانون خدمت وظیفه عمومی را جدی‌تر کرده و پرداخت یارانه نقدی و خدمات عمومی به مشمولان غایب و فراری را متوقف می‌کند، جزئیات این تصمیم و تاثیر آن بر خانواده‌ها را بررسی کنید.
یارانه نقدی که بیش از یک دهه به عنوان یکی از ابزارهای مهم حمایتی دولت در مقابله با تورم مطرح بوده، وارد مرحله‌ای جدید از اصلاحات و نظارت شده است.
پس از حذف یارانه پردرآمدها و تأیید صحت اطلاعات حساب‌های بانکی، این بار دولت تصمیم گرفته که یارانه نقدی خانواده‌های سربازان غایب و فراری را نیز قطع کند. این تصمیم با استناد به قانون خدمت وظیفه عمومی و با هدف ایجاد انضباط اجتماعی و ساماندهی در تخصیص یارانه‌ها انجام شده است؛ اقدامی که می‌تواند بسیاری از افراد را مجبور به تعیین وضعیت نظام وظیفه‌شان کند.
سرهنگ علی داداش‌تبار، فرمانده انتظامی بابل، اعلام کرده است:
«ارائه هرگونه خدمات دولتی و عمومی به مشمولان غایب و فراری ممنوع شده و یارانه نقدی آنان و خانواده‌هایشان قطع خواهد شد.»
این خبر بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و جامعه داشت؛ زیرا یارانه نقدی برای بسیاری از خانواده‌های کم‌درآمد، یک منبع اصلی و ثابت برای تأمین هزینه‌های روزانه محسوب می‌شود.
پیوند اقتصادی و اجتماعی یارانه نقدی با قانون خدمت وظیفه عمومی
بر اساس ماده ۵۸ مکرر قانون خدمت وظیفه عمومی، نیروی انتظامی موظف است مشمولان غایب را شناسایی کرده و به مراجع قضایی معرفی کند. همچنین ماده ۶۳ مکرر همین قانون ارائه هرگونه خدمات عمومی، استخدام یا تسهیلات بانکی به مشمولان غایب و فراری را ممنوع کرده است.
دولت اکنون با استناد به این قانون تصمیم گرفته که محرومیت از یارانه نقدی را به لیست تبعات قانونی مشمولان غایب اضافه کند.
هدف از این اقدام، ایجاد انگیزه در افراد برای رعایت قوانین و جلوگیری از بی‌عدالتی در توزیع منابع عمومی است؛ چراکه یارانه نقدی از دید دولت باید تنها به کسانی اختصاص یابد که به تعهدات اجتماعی و ملی خود عمل می‌کنند.
آمار جدید یارانه‌بگیران و وضعیت حذف یارانه نقدی
بر اساس داده‌های سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها:
دهکجمعیتمبلغ دریافتی ماهانه (تومان)
| دهک‌های اول تا سوم | ۲۸,۸۶۷,۰۰۰ نفر | ۴۰۰,۰۰۰ |
| دهک‌های چهارم تا نهم | ۴۲,۳۱۳,۰۰۰ نفر | ۳۰۰,۰۰۰ |
| کل یارانه‌بگیران | ۷۱,۱۸۰,۰۰۰ نفر | - |
از ابتدای سال جاری، یارانه نقدی حدود ۹ میلیون نفر از افراد پردرآمد حذف شده است. در صورت اجرای سیاست جدید دولت برای قطع یارانه خانوارهای مشمولان غایب، پیش‌بینی می‌شود که بین ۵۰۰ هزار تا ۷۰۰ هزار نفر دیگر از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه خارج شوند.
سیاست دولت چهاردهم؛ هدفمندی و شفافیت یارانه‌ها
دولت چهاردهم با تأکید بر شفافیت و هدف‌گذاری واقعی یارانه نقدی ، تصمیم به حذف یارانه مشمولان غایب گرفته است. این سیاست نه فقط در راستای صرفه‌جویی بودجه عمومی بلکه برای تمرکز حمایت‌ها بر اقشار آسیب‌پذیر طراحی شده است.
به گفته یکی از کارشناسان اقتصادی: «یارانه نقدی باید برای حمایت از قانون‌مداران و تلاشگران اجتماعی به‌کار رود، نه به عنوان پاداشی برای بی‌تعهدی.»
پیامدهای اجتماعی قطع یارانه نقدی سربازان غایب
تصمیم به قطع یارانه نقدی برای مشمولان غایب ممکن است پیامدهای اجتماعی مختلفی به همراه داشته باشد. از یک سو، ممکن است انگیزه بازگشت به خدمت وظیفه افزایش یابد، اما از سوی دیگر این اقدام می‌تواند مشکلات مالی جدی برای خانواده‌هایی که وابسته به درآمد سرباز غایب هستند ایجاد کند.
در بسیاری از موارد، سرباز غایب تنها نان‌آور خانواده است و عدم دریافت یارانه، فشار اقتصادی بیشتری را بر این خانواده‌ها وارد خواهد کرد.
ممنوعیت خدمات دولتی برای مشمولان فراری
بر اساس دستور جدید نیروی انتظامی، علاوه بر قطع یارانه نقدی ، مشمولان غایب و فراری از دریافت خدمات عمومی محروم خواهند شد. این خدمات شامل:
صدور یا تمدید مجوز کسب‌وکار
ثبت‌نام در آزمون‌های استخدامی
صدور و تمدید گذرنامه
واگذاری تسهیلات بانکی
شرکت در سفرهای زیارتی و تفریحی خارج از کشور
جمع‌بندی: یارانه نقدی، ابزار عدالت یا کنترل اجتماعی؟
تصمیم دولت برای حذف یارانه نقدی خانواده‌های مشمولان غایب، از یک سو گامی در جهت تخصیص منابع عمومی به نیازمندان واقعی است و از سوی دیگر ابزاری برای تقویت نظم اجتماعی محسوب می‌شود. اما اجرای موفقیت‌آمیز این سیاست، نیازمند دقت در اطلاعات سامانه رفاه ایرانیان و همکاری مستقیم بین نهادهای اجرایی و نظارتی است.
