گرانی بی‌سابقه در زندگی مردم | سفره‌ها کوچک‌تر از همیشه

یک خانواده ایرانی برای گذران حداقل زندگی در ماه مهر امسال به درآمدی حدود ۱۳ میلیون تومان نیاز داشته است. این مبلغ در مقایسه با ماه شهریور حدود ۶ درصد بیشتر شده و نسبت به مهر سال گذشته نزدیک به ۶۹ درصد افزایش نشان می‌دهد. این اعداد و ارقام حتی از نرخ تورم اعلام‌شده توسط مرکز آمار نیز بالاتر است.

مرکز آمار، میانگین قیمت کالاهای خوراکی در مناطق شهری را برای مهرماه سال جاری منتشر کرده است. براساس این آمار، هزینه لازم برای تامین حداقل معیشت به‌صورت فردی و خانواری محاسبه شده است. نتایج این محاسبات نشان‌دهنده تأثیر شدید تورم اقلام خوراکی بر زندگی تمامی اقشار جامعه به‌ویژه اقشار کم‌درآمد است. این موضوع در شرایط اقتصادی کشور به یک وضعیت معمول تبدیل شده است.

افزایش هزینه سبد خوراکی به ۴ میلیون تومان برای هر نفر

بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که در مهر امسال هر فرد برای تامین حداقل نیاز خود از پروتئین (گوشت گاو یا گوساله، مرغ و تخم‌مرغ) به مبلغی حدود یک میلیون و ۱۰۸ هزار تومان احتیاج دارد. همچنین برای خرید لبنیات (شامل شیر، ماست، پنیر و کره) باید رقمی معادل یک میلیون و ۱۵۵ هزار تومان پرداخت کند. برای مصرف میوه‌هایی همچون سیب و پرتقال نیز هزینه‌ای معادل ۶۵۸ هزار تومان برآورد شده است. مجموع این هزینه‌ها به عدد ۲ میلیون و ۹۲۱ هزار تومان می‌رسد.

به این هزینه‌ها باید مخارج مربوط به نان، برنج، ماکارونی، سیب‌زمینی و مواد غذای خشک مانند قند و شکر را نیز اضافه کرد. مجموع این موارد در مهرماه، عددی حدود یک میلیون و ۲۴۰ هزار تومان برآورد شده است. بنابراین، هزینه کلی تامین خوراک یک فرد به‌طور میانگین، به مبلغ ۴ میلیون و ۱۶۱ هزار تومان نیاز دارد.

حال اگر این مقدار را برای یک خانواده ایرانی متوسط با بعد ۳.۱ نفر محاسبه کنیم، کل مخارج این خانواده به ۱۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان می‌رسد. این مبلغ در مقایسه با ماه شهریور ۵.۷ درصد و نسبت به مهر سال قبل ۶۸.۷ درصد افزایش نشان داده است.

براساس اعلام مرکز آمار، نرخ تورم ماهانه مهر امسال ۵ درصد و تورم نقطه‌به‌نقطه نیز نزدیک به ۴۹ درصد بوده است. این نشان می‌دهد که رشد هزینه حداقل معیشت بسیار بیشتر از نرخ تورم بوده و فشار اقتصادی بیشتری بر خانواده‌های کم‌درآمد وارد کرده است.

سبد معیشتی و تأثیر آن بر زندگی افراد

برای داشتن تغذیه سالم، توجه به تنوع غذایی و مصرف منظم گروه‌های مختلف خوراکی ضروری است. این موضوع می‌تواند از بروز بیماری‌های ناشی از سوءتغذیه جلوگیری کند. با این حال، هزینه تهیه این اقلام غذایی در بسیاری از مواقع حتی در شرایط کاهش درآمد هم از الویت‌های خانوار حذف نمی‌شود. بدین‌منظور، برخی مراکز علمی معتبر کشور، از جمله انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی و دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تهران، الگویی تحت عنوان «سبد غذایی بهینه» ارائه کرده‌اند. این سبد استاندارد شامل گروه‌های ضروری غذایی است که نیازهای روزانه بدن را تأمین می‌کند. با استفاده از این الگو، یک سبد معیشتی طراحی شده است.

با این حال، داده‌ها نشان می‌دهند که به علت افزایش چشمگیر قیمت کالاهای اساسی، الگوی تغذیه‌ای استاندارد برای بخش زیادی از جامعه با مشکلات جدی روبه‌رو شده است. افزایش هزینه‌های سبد غذایی در ماه‌های اخیر فشار اقتصادی بیشتری به خانواده‌ها تحمیل کرده است. تحلیل اطلاعات منتشره از سوی مرکز آمار نشان می‌دهد که یک شاخص ویژه برای محاسبه هزینه ماهانه تأمین این سبد غذایی طراحی شده است که ماهانه محاسبه می‌شود.