شوک گرانی: هزینه یک وعده غذا ۳ برابر حداقل دستمزد کارگران!
اقتصادایرانی: هزینه یک وعده غذای ساده برای خانوادههای کارگری، گاهی تا سه برابر حداقل دستمزد روزانه افزایش یافته است؛ این در حالی است که تورم شدید و گرانی کالاهای خوراکی، تامین نیازهای اولیه را برای کارگران دشوار کرده است.
موج تورم تمام مرزهای تصورشده را پشت سر گذاشته و افزایش بیسابقه قیمت کالاهای خوراکی زنگ خطری را به صدا درآورده است.
پرش قیمت کالاهای خوراکی؛ تورم سهبرابری در یکسال
اکثر کالاهای خوراکی در فاصله یکسال گذشته حداقل ۱۰۰ درصد تورم را تجربه کردهاند و حتی آمارهای رسمی نیز این رشد شدید قیمتها را نشان میدهند. اطلاعاتی که مرکز آمار ایران از شاخصهای تورم مهرماه منتشر کرده است، خبر از دو یا سه برابر شدن هزینه سبد خوراکیها میدهد. طبق این اطلاعات، در فاصله یکسال اخیر، نان و غلات و میوهها و خشکبار با افزایش قیمتی معادل ۱۰۰ درصد روبرو بودهاند. همینطور، تورم مربوط به سبزیجات نیز به بیش از ۷۷ درصد رسیده است.
کارگران و چالش تامین غذا
این تورم سنگین ، باعث شده که حتی غذاهای معمول و ساده نیز از دسترس بسیاری از اقشار کارگری جامعه خارج شود. کارگرانی که نه خانه دارند، نه از خدمات درمانی و آموزشی مناسب برخوردارند و حتی از داشتن حداقل امکانات تفریحی نیز محروماند، اکنون از حق تغذیه مناسب نیز بیبهره شدهاند.
آمارهای نگرانکننده از گرانی خوراکیها
طبق آمار، شاخص سالانه تورم تا مهرماه به عدد ۳۸.۹ درصد رسیده است. تورم نقطه به نقطه نیز در همین بازه زمانی ۴۸.۶ درصد اعلام شده اما تورم خوراکیها از این هم فراتر رفته و تا ۶۴.۳ درصد رشد داشته است. برای نمونه، قیمت لوبیا چیتی ۲۵۵ درصد افزایش یافته و برنج ایرانی تا ۲.۵ برابر گرانتر شده است. در این میان، قیمت برنج خارجی نیز تا ۶۱ درصد افزایش نشان داده است. حبوبات که زمانی به عنوان جایگزین گوشت محسوب میشدند، هماکنون بیشترین افزایش قیمت را دارند. لپه ۱۳۵ درصد ، لوبیا قرمز ۱۲۲ درصد و عدس ۷۲ درصد رشد قیمتی را در یکسال تجربه کردهاند.
صعود نجومی قیمت مواد غذایی
میوهها، خشکبار و حتی سبزیجات ساده نیز سهم خود از این طوفان گرانی را داشتهاند. برای نمونه، گوشت قرمز و سفید در یک ماه اخیر ۶.۷ درصد، ماهیها ۹.۳ درصد، میوهها ۶.۹ درصد و سبزیجات ۱۱.۹ درصد رشد قیمت داشتهاند.
بازتاب بحران: مردم گوشت نمیخرند
در این میان، دادههای میدانی شرایط را بغرنجتر نشان میدهند؛ قیمت هر کیلو گوشت قرمز در ارزانترین حالت خود، اکنون بیش از یک میلیون تومان است. دبیر انجمن تولید و بستهبندی گوشت، مسعود رسولی، اعلام کرده که گوشت از سفره بسیاری از مردم حذف شده است. به گفته او، "مردم قدرت خرید ندارند و حتی گوشتهای تنظیم بازاری نیز مشتری ندارد." این شرایط باعث شده حتی گوشتهای وارداتی نیز چندین بار در ماههای اخیر افزایش قیمت داشته باشند.
بحران نبود مواد جایگزین
بازار غذا در حالت نابسامانی قرار دارد و کارگران برای تامین حداقلهای غذایی به مشکل برخوردهاند. اکنون حتی خرید مرغ، ماهی و حبوبات نیز برای بسیاری غیر ممکن شده و سبزیجات ساده نیز به قیمتهای غیر قابل باور رسیدهاند.
قیمت حیرتآور یک وعده غذا برای کارگران
یک کارگر بازنشسته در گفتگو با ما، داستان هزینههای سنگین یک وعده خوراک را روایت میکند. او میگوید: "برای خانواده ۵ نفره خود تصمیم به تهیه خورش کرفس گرفتم. یک خوشه کرفس خریدم به قیمت ۲۰۰ هزار تومان و دیگر سبزیجات لازم ۱۰۰ هزار تومان شد؛ مجموعاً ۳۰۰ هزار تومان فقط برای سبزیجات. نیم کیلو گوشت را به قیمت ۸۰۰ هزار تومان خریدم. با برنج، هزینه این غذا برای یک وعده برابر ۱.۳ میلیون تومان شد."
او اضافه میکند: "با حقوق ۱۶ میلیون تومانی از پس هزینهها بر نمیآیم. یک بازنشسته باید دو شغل داشته باشد تا یک وعده غذای گرم داشته باشد؛ و تازه این هزینه فقط یک وعده است."
تناسب نابرابر بین دستمزد و هزینهها
هزینه یک وعده غذا برای یک خانواده متوسط گاهی سه برابر حداقل دستمزد روزانه کارگران است. نادر مرادی ، یکی از فعالان کارگری، در این مورد میگوید: "در حالی که قیمت یک کالا مانند لوبیاچیتی از سال ۱۳۹۶ تا امروز ۳۹۲۲ برابر شده، دستمزد کارگران تنها ۱۵ برابر افزایش یافته است."
واکنش کمرنگ دولت و سکوت در برابر شرایط سخت
وزارت کار به جای تلاش برای بهبود دستمزدها و شرایط معیشتی، از سیاستهای کالابرگی و یارانهای حمایت میکند. این سیاستها، اگر چه ممکن است به ظاهر مفید به نظر برسد، اما در واقعیت نمیتواند حتی برای دو یا سه وعده غذای یک خانواده متوسط کافی باشد. اخیراً وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده که ۸۵ درصد مردم از طرح کالابرگ الکترونیک رضایت دارند ! در حالی که آمارهای واقعی چیز دیگری را نشان میدهند.