گرانی جدید نان در آبان ماه؛ جیب مردم خالیتر شد!
اقتصادایرانی:افزایش رسمی قیمت نان در مشهد از نیمه آبان ماه با گرانی ۱۵ درصدی آغاز شد؛ این گرانی که دومین شوک قیمتی نان در سال جاری است، پیشبینی میشود به سایر شهرها و استانها سرایت کند.
نان در مشهد باز هم گرانتر شد؛ این افزایش قیمت ابتدا به صورت پنهانی و با استفاده از دستگاههای کارتخوان جداگانه در نانواییها اعمال شد و پس از آن، با تأیید رسمی مسئولان علنی شد. این دومین دور افزایش قیمت نان در سال جاری است.
روز جمعه، شانزدهم آبان، رئیس اتحادیه نانوایان مشهد، از افزایش رسمی قیمت نان به میزان ۱۵ درصد از شب قبل خبر داد. یک روز پس از آن، هفدهم آبان، معاون برنامهریزی و توسعه فرمانداری مشهد اعلام کرد که مصوبات کارگروه آرد و نان شهرستان اجرایی شده و اصلاح نرخ نان یارانهای آغاز شده است. «سید مرتضی حیدری» توضیح داد که این اصلاح قیمت در چارچوب مصوبه شورای تأمین استان خراسان رضوی جهت حمایتهای یارانهای تنظیم و به شهرها ابلاغ شده است.
آیا گرانی فقط به نان محدود میشود؟
افزایش قیمت حداقل ۱۵ درصدی نان در نیمههای آبان ماه در مشهد – که پیشبینی میشود مانند گذشته، این گرانی به تدریج به شهرها و استانهای دیگر و در نهایت به تهران منتقل شود – در زمانی اتفاق میافتد که طبق گزارشهای مرکز آمار ایران، تورم نقطه به نقطه بخش نان و غلات در مهرماه امسال به ۱۰۰ درصد رسیده است. یعنی در طول یک سال گذشته، قیمت نان به طور قابل توجهی دو برابر شده و اکنون افزایش جدیدی در راه است. آیا این افزایش قیمت برای حداقلبگیران و قشر ضعیف جامعه چالشی جدی در تأمین نان روزانه ایجاد خواهد کرد؟
به نظر میرسد چرخه افزایش قیمت نان یک روند تکراری و شناختهشده باشد؛ ابتدا قیمتها در یکی از استانها، معمولاً خراسان رضوی ، افزایش مییابد و سپس در مدتی کوتاه این گرانی به دیگر نقاط کشور انتقال مییابد. اما مسئله فقط محدود به نان نیست.
این روزها، «مجید میرلطیفی» از اعضای هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس هشدار داد که به زودی قیمت ماست دو برابر خواهد شد و مردم حتی نخواهند توانست نان و ماست بخورند.
افزایش قیمت دیگر کالاهای ضروری
در فروردین ماه امسال، قیمت دام زنده حدود ۲۵۰ هزار تومان بود که این مبلغ به ۳۱۰ هزار تومان رسیده و انتظار میرود در صورت ادامه مشکلات موجود در بازار نهادههای دامی حتی بیشتر نیز شود.
همچنین خرید شیر با قیمت کیلویی ۴۵ هزار تومان برای بسیاری از افراد غیرممکن شده است. برای یک خانواده سه نفره، خرید ماهانه حدود ۲۰ لیتر شیر که رویکردی مناسب برای تغذیه است، هزینهای معادل یک میلیون تومان دربر دارد. این مبلغ با حقوق کارگران حداقلبگیر که به سختی به ۱۵ میلیون تومان میرسد، دشواریهای زیادی ایجاد میکند.
نگاهی به چالشهای معیشتی
با در نظر گرفتن این وضعیت، در هفتههای پیش رو، قیمت کالاهای اساسی مانند نان، غلات، شیر، ماست و سایر محصولات لبنی دوباره افزایش خواهد یافت و موج تورمی جدیدی ایجاد میشود.
امروز حداقل هزینههای معیشت خانوارها از مرز ۵۰ میلیون تومان عبور کرده است و حتی کوچکترین افزایش قیمت، مردم را با چالشهای بیشتری روبهرو خواهد کرد. بر اساس گفتههای «فرامرز توفیقی»، فعال حوزه کارگری، دولت قادر نیست قیمتها را کنترل کند و شبکههای مافیایی مسئول این گرانیها معرفی میشوند. وی از افزایش بیوقفه قیمت لبنیات به دلیل تأثیرگذاری مستقیم این شبکهها صحبت کرد و بر موضوع نبود نظارت کافی تأکید کرد.
نابرابری درآمد و هزینه
طبق گفتههای توفیقی، حداقل حقوق کارگران تنها تأمین کننده ۲۸ درصد از هزینههای سبد معیشتی است. بر اساس محاسبات صورت گرفته، سبد معیشت خانوارهای کارگری در حال حاضر حدود ۵۸ میلیون تومان ارزش دارد، در حالی که درآمد اکثر کارگران حتی برای یک هفته تأمین هزینه کافی نیست.
او تأکید کرد که شکاف میان دستمزد و هزینههای واقعی معیشت بیش از ۳۰ میلیون تومان است و هیچ راهی برای پوشش این فاصله عظیم وجود ندارد. خانوادهها مجبور به کاهش هزینههای درمان، آموزش و حتی تغذیه سالم شدهاند تا بتوانند زندگی روزمره خود را مدیریت کنند. این شرایط فشارهای زیادی را بر اقشار ضعیف جامعه کمتر برخوردار گذاشته است.