شوکی تازه برای دارندگان خودرو؛ ماجرای جدید بنزین چیست؟
اقتصادایرانی: الزام استفاده از کارت‌های بانکی به جای کارت سوخت تا پایان ماه آینده، مشکلاتی همچون کمبود کارت‌های اضطراری در جایگاه‌ها و صف‌های طولانی را به همراه داشته؛ تغییراتی که با هدف مدیریت مصرف و مقابله با تخلفات اعمال شده است.
وزارت نفت موظف شده است طبق قانون بودجه ۱۴۰۴، سهمیه سوخت خودروها را تا پایان ماه آینده به کارت‌های بانکی منتقل کند. با این حال، در بسیاری از شهرها از جمله قم، مشکلاتی همچون حذف یا کمبود کارت‌های سوخت اضطراری در جایگاه‌ها مشاهده شده است.
مشاهدات میدانی و تصاویر ارسالی مردم نشان داده که در برخی از جایگاه‌ها تنها یک کارت سوخت اضطراری وجود دارد یا حتی همین تعداد نیز در دسترس مردم قرار نگرفته است. این مسائل سبب شده در جایگاه‌های سوخت، به ویژه مسیرهای پرتردد بین‌شهری، صف‌های طولانی ایجاد شود.
اطلاعات محلی اشاره دارد که جمع‌آوری کارت‌های اضطراری بدون اطلاع‌رسانی از پیش صورت گرفته و بسیاری از رانندگان با مراجعه به جایگاه‌ها از نبود این کارت‌ها شگفت‌زده شده‌اند.
تأیید محدودیت در کارت‌های آزاد سوخت
همایون صالحی، رئیس هیأت‌مدیره کانون انجمن‌های صنفی جایگاه‌داران کشور، اعلام کرده که محدودیتی در استفاده از کارت‌های آزاد سوخت ایجاد شده است. او اظهار داشت اگرچه تمامی جایگاه‌ها هنوز کارت سوخت اضطراری دارند، اما تعداد و میزان سهمیه این کارت‌ها کاهش یافته است و این تصمیم در هر استان به شکلی متفاوت اجرا می‌شود.
صالحی بیان کرد: «در استان‌های مرزی تعداد کارت‌ها و میزان سهمیه کمتر است، ولی در تهران با توجه به تمرکز بالای خودروها، تعداد بیشتری کارت وجود دارد. هر کارت در تهران به‌صورت میانگین روزانه ۲۵۵ تراکنش با سهمیه ۸۰۰۰ لیتر دارد.»
وی افزود: «برنامه‌ای برای جمع‌آوری کامل کارت‌های آزاد وجود ندارد، اما کاهش تعداد این کارت‌ها با هدف ترغیب مردم به استفاده از کارت‌های شخصی انجام شده است.»
پیش‌بینی افزایش قیمت بنزین در سال ۱۴۰۵
همچنین صالحی در صحبت‌های خود به احتمال تغییر قیمت بنزین در سال ۱۴۰۵ نیز اشاره کرده است. او گفت: «اگرچه تاکنون اعلام شده که افزایش قیمت سوخت در دستور کار نیست، اما با توجه به فشارهای اقتصادی و هزینه‌های یارانه سوخت، ممکن است در سال آینده تغییراتی در قیمت بنزین رخ دهد.»
آغاز آزمایشی طرح استفاده از کارت بانکی
طرح انتقال سهمیه سوخت به کارت‌های بانکی از اسفند ۱۴۰۳ به طور آزمایشی در تهران اجرا شده است. این طرح به رانندگان امکان می‌دهد سهمیه خود را بدون نیاز به کارت سوخت فیزیکی و از طریق کارت بانکی دریافت کنند.
اگرچه ماه‌ها از اجرای این طرح می‌گذرد، وزارت نفت هنوز اطلاعات و مستنداتی درباره نتایج اجرای آن ارائه نکرده است. این عدم شفافیت موجب افزایش گمانه‌زنی درباره موفقیت یا شکست این پروژه شده است.
سخنگوی جایگاه‌داران: کارت آزاد جمع نشده است
در واکنش به نگرانی‌ها، رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت کشور، تأکید کرد که جمع‌آوری کامل کارت‌های سوخت آزاد در جایگاه‌ها صحت ندارد. او گفت: «کاهش تعداد کارت‌ها به‌منظور ترغیب مردم به استفاده از کارت شخصی‌شان انجام شده، اما کارت‌های اضطراری همچنان موجود هستند.»
نواز به مردم توصیه کرد که برای کمک به مدیریت بهتر سهمیه سوخت در جایگاه‌ها و جلوگیری از انتظار طولانی، ترجیحاً از کارت‌های شخصی خود استفاده کنند.
افزایش میزان کارت‌ها در جاده‌های پرتردد
نواز همچنین خبر داد که در مسیرهای پررفت‌وآمد، مانند جاده‌های بین‌شهری، تعداد کارت‌های اضطراری افزایش خواهد یافت تا از ازدحام و تشکیل صف‌های طولانی جلوگیری شود. او هشدار داد: «چنانچه افراد زیادی از کارت جایگاه استفاده کنند، ذخیره کارت‌ها پیش از اتمام شبانه‌روز تمام خواهد شد.»
جدول وضعیت کارت‌های سوخت اضطراری در استان‌ها
| تهران | ۲ تا ۳ کارت | ۲۵۵ تراکنش | ۸۰۰۰ لیتر | فعال با محدودیت |
| قم | ۱ کارت | ۱۸۰ تراکنش | ۶۰۰۰ لیتر | کمبود گزارش‌شده |
| اصفهان | ۲ کارت | ۲۰۰ تراکنش | ۷۰۰۰ لیتر | محدود |
| خراسان رضوی | ۱ تا ۲ کارت | ۱۵۰ تراکنش | ۵۵۰۰ لیتر | محدود |
| استان‌های مرزی | ۱ کارت | ۱۰۰ تراکنش | ۴۰۰۰ لیتر | بسیار محدود |
به نظر می‌رسد کاهش تدریجی کارت‌های سوخت فیزیکی قدم مقدماتی برای جایگزینی آن‌ها با کارت‌های بانکی باشد. با وجود تاکید بر اجرای این تغییر تا پایان آذرماه، همچنان ابهاماتی درباره زمان‌بندی دقیق، نحوه تخصیص سهمیه و تغییر قیمت‌ها وجود دارد.
از این‌رو، کارشناسان توصیه می‌کنند رانندگان برای جلوگیری از مشکلات حتماً کارت سوخت شخصی خود را همراه داشته باشند.
