خبر فوری: پرداخت کالابرگ به روشی متفاوت در آبان ۱۴۰۴
اقتصادایرانی:شیوه جدید پرداخت کالابرگ الکترونیک در آبان ۱۴۰۴ با محوریت بازنگری در مدل پرداخت، حذف برخی خانوارها و کنترل قیمت‌ها اعلام شد؛ طرحی که قرار است تأثیرات مهمی بر سبد معیشت یارانه‌بگیران داشته باشد.
در آستانه شروع مرحله پنجم توزیع کالابرگ الکترونیکی، جامعه یارانه‌بگیر با سؤالات جدی درباره سرنوشت این طرح روبرو شده است. موضوعاتی از قبیل احتمال حذف برخی خانوارها، تغییر روش پرداخت و نگرانی‌های مربوط به تأثیر این اصلاحات بر زندگی مردم، فضای عمومی را تحت تأثیر قرار داده است. اگرچه چهار مرحله اول این طرح با استقبال نسبی همراه بود، اما افزایش تورم و فشار اقتصادی اخیر باعث مطرح شدن بحث تغییر در روش اجرای طرح از مهرماه شد.
چارچوب ابتدایی طرح؛ میزان اعتبار و لیست کالاها
طرح کالابرگ الکترونیکی به عنوان یکی از اولویت‌های دولت چهاردهم، از ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ در سطح گسترده عملیاتی شد تا یارانه دهک‌های پایین به طور مستقیم برای تهیه کالاهای اساسی مصرف شود. مطابق این طرح، دهک‌های ۱ تا ۳ مبلغ ۵۰۰ هزار تومان و سایر دهک‌های مشمول بسته به دوره‌های مربوطه، ۳۵۰ هزار تومان اعتبار ماهانه دریافت می‌کردند. این اعتبار به حساب سرپرستان خانوار واریز شده و صرف خرید از فروشگاه‌های منتخب می‌شد. اقلام مشمول این طرح شامل ۱۱ قلم کالای اساسی مانند شیر، ماست، پنیر، مرغ، تخم‌مرغ، برنج، روغن، شکر، قند، حبوبات و در برخی موارد گوشت منجمد بودند.
<
تورم فزاینده و طرح ایده‌های جدید
بر اساس گزارش‌ها، تورم بالای ۳۰ درصد در ماه‌های گذشته باعث شد که طرح موجود با محدودیت‌های جدی روبرو شود. مبلغ ثابت ۵۰۰ هزار تومان دیگر امکان تهیه سبد کالاهای اولیه را فراهم نمی‌کرد. این وضعیت زمینه‌ساز ارائه ایده‌های نو همچون افزایش اعتبار یارانه، اصلاح سازوکار پرداخت یا حذف دهک‌های پردرآمدتر شد. در این راستا، دولت، وزارت رفاه و مجلس به گزینه‌هایی مانند تثبیت قیمت کالاها و استفاده از ارز ترجیحی گرایش پیدا کردند.
نگاه دولت و مجلس؛ تثبیت قیمت‌ها و تضمین استمرار پرداخت
وزیر رفاه در سخنان اخیر خود اعلام کرد که طرح جدید پرداخت با تأکید بر کنترل قیمت‌ها مراحل پایانی بررسی را می‌گذراند. او اظهار داشت یکی از پیش‌نیازهای این طرح، خرید و ذخیره‌سازی کالاها به قیمت مبنایی دو ماه قبل است تا هنگام توزیع، تغییرات قیمتی بازار تأثیری بر مصرف‌کننده نگذارد.
از سوی دیگر، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، درباره عدم پایداری مدل فعلی پرداخت هشدار داد و بر لزوم الگوبرداری از مدل‌های موفق دهه ۶۰ تأکید کرد. او همچنین اعلام نمود که منابع مالی برای اجرای مرحله پنجم تأمین شده و پرداخت یارانه برای هفت دهک اصلی ادامه خواهد داشت.
نمایندگان مجلس نیز توافق کرده‌اند که کالاهای مشمول طرح باید با قیمت مبتنی بر ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی عرضه شوند. این اقدام به منظور ثابت ماندن قیمت برای مصرف‌کنندگان حتی در صورت بروز نوسانات بازار صورت گرفته است.
جمع‌بندی؛ اجرای مرحله پنجم در آبان ۱۴۰۴
بررسی‌ها نشان می‌دهد که مرحله پنجم توزیع کالابرگ الکترونیکی حتماً در آبان ۱۴۰۴ اجرا خواهد شد و تصمیمی برای حذف یارانه‌بگیران اتخاذ نشده است. اما تمرکز این مرحله از طرح، به جای افزایش سطح اعتبار، بر تثبیت قیمت کالاهای اساسی قرار گرفته است. هرچند جزئیات مربوط به نحوه تأمین کالاها و الزام فروشگاه‌ها به اعمال نرخ ارز ترجیحی در حال تکمیل است، هدف نهایی دولت حفظ قدرت خرید واقعی یارانه‌بگیران عنوان شده است.
