محدودیت جدید بانک مرکزی برای افتتاح حساب بانکی
اقتصاد ایرانی: بانک مرکزی با تصویب ضوابط جدید، تعداد حساب‌های بانکی هر فرد بالای ۱۸ سال را محدود کرد و ساماندهی ۶۵۰ میلیون حساب بانکی کشور را آغاز کرده است.
بانک مرکزی اعلام کرد که «ضوابط اجرایی ناظر بر الزامات افتتاح و نگهداری حساب‌های سپرده ریالی اشخاص حقیقی در مؤسسات اعتباری» برای اصلاح فرآیندهای بانکی و ساماندهی حساب‌های مازاد تصویب شد.
تعدد حساب‌های بانکی غیر فعال
بر اساس اعلامیه بانک مرکزی، برای هر شخص حقیقی ایرانی بالای ۱۸ سال، به طور متوسط حدود ۱۰ حساب سپرده بانکی از نوع قرض‌الحسنه و کوتاه مدت افتتاح شده است که بیشتر این حساب‌ها غیر فعال هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عوامل مختلف، از جمله طرح‌های حاکمیتی مانند طرح نهضت ملی مسکن و حساب‌های مرتبط با فروش خودرو، موجب افزایش حساب‌های مازاد شده‌اند.
همچنین فرآیندهای موجود در شبکه بانکی، نظیر افتتاح حساب برای ضمانت یا استفاده از خدمات بانکی موقت، نقش مهمی در ایجاد این حساب‌های اضافی داشته‌اند.
پیامدهای منفی تعدد حساب‌های بانکی
تعداد حساب‌های بانکی بیش از حد، علاوه بر تحمیل هزینه‌های زیاد برای مدیریت و نگهداری آن‌ها، می‌تواند زمینه سوءاستفاده‌ها و اقدامات مخرب در نظام بانکی را فراهم کند. این شرایط همچنین امکان پنهان‌سازی معاملات غیرمجاز را افزایش می‌دهد.
تصویب ضوابط جدید توسط بانک مرکزی
بانک مرکزی برای کنترل این وضعیت، مجموعه‌ای از ضوابط اجرایی را به تصویب رسانده است که طی جلسات متعدد بررسی شده‌اند. این ضوابط شامل احکام مهمی هستند که به طور مستقیم بر ساماندهی حساب‌ها تأثیر می‌گذارند.
اهم اقدامات در ضوابط اجرایی بانک مرکزی
- بانک‌ها باید واحد دائمی شناسایی مشتری را در ساختار مبارزه با پولشویی خود طی ۶ ماه آینده ایجاد کنند.
- پس از ایجاد یک تارنمای ویژه توسط بانک مرکزی، مشتریان می‌توانند حساب‌های مازاد خود را مشاهده کرده و درخواست بستن آن‌ها را ثبت کنند.
- اصلاح وضعیت حساب‌های سپرده مشتریان در سامانه سیاح طی یک ماه و تعیین وضعیت دقیق حساب‌ها الزامی است.
- افتتاح حساب برای اشخاص دارای حساب‌های راکد یا دارای بیش از ۱۰ حساب فعال، محدود به تأیید واحد شناسایی مشتری می‌شود.
- افتتاح حساب‌های مشترک فقط در شرایط خاص مجاز خواهد بود؛ مانند ارتباط نسبی نزدیک یا هدف کسب‌وکاری.
- بانک‌ها موظفند قراردادهای افتتاح حساب‌های خود را در چارچوب ضوابط اجرایی اصلاح کنند.
- روش‌های تشویق کارکنان براساس تعداد حساب‌های افتتاح شده حذف و به جای آن از ابزارهای تشویقی مرتبط با ساماندهی حساب‌ها استفاده خواهد شد.
پیامد اعمال ضوابط جدید
به موجب این ضوابط، دستورالعمل‌های پیشین مرتبط با افتتاح حساب‌ها نسخ می‌شود و بانک‌ها موظفند این تغییرات را به تمامی واحدهای مرتبط اعلام و نظارت دقیق بر اجرای آن‌ها داشته باشند.
