بازار سهام تهران در دو مسیر: سقوط دلاری، صعود ریالی
اقتصاد ایرانی: در حالیکه بازارهای سهام جهان در پنجماهه نخست ۲۰۲۵ رشد قابل توجهی را تجربه کردهاند، بورس تهران در مسیر متفاوتی حرکت کرده است. طبق گزارش فدراسیون بورسهای جهان، هرچند ارزش دلاری بورس ایران کاهش یافته، اما از منظر ریالی رشد چشمگیری داشته است؛ تفاوتی که ریشه در تغییر مبنای ارزی محاسبه دارد.

فدراسیون بورسهای جهان (WFE) در تازهترین گزارش خود به بررسی عملکرد ۵ ماهه ۷۸ بورس در ۳ منطقه بورسی جهان پرداخته است. آمارهای منتشرشده نشان میدهند که در پایان ما می ۲۰۲۵ ارزش بازار بورسهای جهان از مرز ۱۲۴.۷ تریلیون دلار عبور کرده است. این در حالی است که بر اساس برآوردها، مجموع تولید ناخالص داخلی جهان تا پایان سال جاری به ۱۱۰ تریلیون دلار خواهد رسید.
بورس ایران
بازار سهام ایران همچنان روزهای دشوار و پرابهامی را سپری میکند. بر پایه گزارش فدراسیون بورس های جهان، از ابتدای ژانویه تا پایان آوریل ۲۰۲۵ ارزش بازار بورس تهران روندی صعودی داشت و از ۱۴۷.۳ میلیارد دلار به ۱۷۷.۲ میلیارد دلار رسید. این رقم در پایان ماه می با افت بیش از ۱۸.۶ میلیارد دلاری مواجه شد و به ۱۵۸.۶ میلیارد دلار کاهش یافت. در مقایسه با می ۲۰۲۴ ارزش دلاری بورس تهران شاهد افت بیش از ۹۰ درصدی بوده که علت آن، تغییر مبنای محاسبه ارزش بازار از دلار معروف به جهانگیری (ارز ۴۲۰۰ تومانی) به ارز مرکز مبادله (نزدیک به قیمت بازار آزاد) بوده است. با این حال، در همین مدت ارزش ریالی بورس تهران بیش از ۴۰ درصد رشد داشته است.
آمارهای فرابورس برای دومین ماه پیاپی از گزارش فدراسیون بورسهای جهان حذف شده است. گزارش عملکرد فرابورس ایران تا پایان ماه مارس (فصل نخست ۲۰۲۵) در گزارش فدراسیون موجود است. بر مبنای ارز مرکز مبادله، ارزش بازار فرابورس ایران در پایان مارس ۲۰۲۵ به ۲۵ میلیارد دلار رسیده بود که نسبت به مارس ۲۰۲۴ از نظر دلاری ۹۲.۸ درصد و از نظر ریالی ۲.۷ درصد کاهش داشت.
در این گزارش، خلاصه عملکرد ۵ ماهه بورسهای ۳ منطقه جهان مشاهده میشود.
Americas
این منطقه با ۱۴ بورس فعال، در پایان می ۲۰۲۵ شاهد رشد ۱۴.۳ درصدی ارزش بازار بورسها در مقایسه با می ۲۰۲۴ بوده است. در پایان پنجمین ماه سال، ارزش بازار بورسهای این منطقه از مرز ۶۷.۱۴۵ تریلیون دلار عبور کرد.
بورس نیویورک (بزرگترین بورس آمریکا و جهان) در پایان ماه می شاهد افزایش ۱۴.۷ درصدی ارزش بازار نسبت به می سال گذشته بود. در آغاز ششمین ماه سال، ارزش بازار بورس نیویورک از مرز ۳۱.۷۱۳ تریلیون دلار عبور کرد. این رقم در حالی ثبت میشود که بر اساس پیشبینیها، تولید ناخالص داخلی آمریکا (بزرگترین اقتصاد جهان) تا پایان سال ۲۰۲۵ به حدود ۳۰ تریلیون دلار خواهد رسید. بورس نزدک نیز که از ابتدای سال در روند نزولی گرفتار شده بود، در پایان ماه می اندکی رشد کرد و ارزش بازار آن به بیش از ۲۹.۹۳۵ تریلیون دلار رسید. ارزش بازار بورس نزدک در مقایسه با می سال گذشته ۱۵.۳ درصد رشد نشان میدهد. همچنین ارزش دلاری گروه بورسی TMX کانادا شاهد رشد ۱۸.۴ درصدی نسبت به سال گذشته بوده است. جدول زیر عملکرد منطقه بورسی Americas در پایان می ۲۰۲۵ را نشان میدهد.
APAC
این منطقه با ۲۳ بورس مورد بررسی، در پایان می ۲۰۲۵ با ۱۰.۴ درصد رشد ارزش بازار نسبت به سال قبل روبهرو شد. ارزش بازار بورسهای این منطقه از ابتدای سال تاکنون سیر صعودی داشته و در پایان ماه می به ۳۷.۷۲۱ تریلیون دلار رسیده است. در این مدت، ارزش بازار ۵ بورس بزرگ این منطقه، به ترتیب شانگهای (۱۰.۳ درصد)، ژاپن (۹.۶ درصد)، هنگکنگ (۲۴.۱ درصد)، هند (۵.۴ درصد) و شنژن (۱۵.۵ درصد) رشد را نسبت به سال گذشته شاهد بودهاند. جدول زیر عملکرد منطقه بورسی APAC در پایان می ۲۰۲۵ را نشان میدهد.
EMEA
به عنوان شلوغترین منطقه با ۴۱ بورس فعال، این منطقه در مجموع عملکرد مثبتی نداشته است. در پایان می ۲۰۲۵ ارزش بازار بورسهای این منطقه نسبت به سال گذشته با افت ۱۳ درصدی روبهرو شد و به سطح ۱۹.۸۳۸ تریلیون دلار رسید. تقریبا همه بورسهای بزرگ منطقه شاهد کاهش ارزش بازار بودند. به عنوان مثال، ارزش بازار یورونکست (بزرگترین بورس منطقه) با افت ۱۶.۵ درصدی روبهرو شد. ارزش بازار بورسهای عربستان و دویچه بورس نیز به ترتیب ۱۰ درصد و ۴.۱ درصد کاهش پیدا کرد. جدول زیر عملکرد منطقه بورسی EMEA در پایان می ۲۰۲۵ را نشان میدهد.