تأثیر کاهش نرخ بهره بر بورس/ چرا بازار تکان نخورد؟
اقتصاد ایرانی: کاهش نرخ بهره بینبانکی بهجای آنکه رونق بازار سرمایه را در پی داشته باشد، بهعنوان نشانهای از رکود اقتصادی و افت مبادلات حقیقی عمل کرده و حرکت بورس را متوقف کرده است.

تحلیل دلایل رکود اقتصادی و اثرات آن بر بازارهای مالی
علی نیکبخت، کارشناس بازار سرمایه، طی گفتوگویی به بررسی ابعاد مختلف رکود اقتصادی و تأثیرات آن بر بازارهای مالی پرداخت. وی معتقد است که افزایش ریسکهای سیاسی و اقتصادی طی دو ماه گذشته، اثرات قابل توجهی را بر بخش حقیقی اقتصاد گذاشته است.
رابطه کاهش نرخ بهره با رکود اقتصادی
وی در ارتباط با کاهش نرخ بهره بینبانکی بیان کرد که برخلاف تصور عمومی، این کاهش لزوماً به معنای رونق در بازار سرمایه نیست. بلکه این تغییر بیشتر بازتابدهنده کاهش مبادلات در اقتصاد واقعی و عدم نیاز به ذخایر بانکهاست. به گفته نیکبخت، این وضعیت بهجای نشاندهنده رونق، بیانگر رکود در بخش حقیقی اقتصاد محسوب میشود.
آمار چکهای صادرشده؛ نشانهای دیگر از رکود
یکی دیگر از جنبههای قابل توجه رکود اقتصادی، آمار چکهای صادرشده در اردیبهشتماه است. با توجه به تورم انتظار میرفت ارزش ریالی چکها ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش یابد، اما این رشد حاصل نشد که نشاندهنده کاهش معاملات مالی و افزایش نااطمینانی در اقتصاد است.
افت شاخص مدیران خرید؛ علامت رکود عمیق
نیکبخت همچنین به کاهش بیسابقه شاخص مدیران خرید اشاره کرد که اکنون به عدد ۳۷ رسیده است؛ پایینترین سطح از سال ۱۳۹۷ تاکنون. این عدد بیانگر رکود عمیق در بخش تولید و افت فعالیتهای اقتصادی است. وی معتقد است که این رکود تا زمان کاهش نااطمینانیها و بازگشت ثبات به اقتصاد ادامه خواهد داشت.
تغییرات در بازار بدهی و مشتقه
نوسانات نرخ بهره در بازار بدهی نیز نشاندهنده سطح بالای نگرانیها و نااطمینانیهای اقتصادی است. نیکبخت پیشنهاد میکند که سرمایهگذاران وزن بیشتری را برای مدیریت ریسک در سبد سرمایهگذاری خود لحاظ کنند. وی همچنین به رشد چشمگیر حجم و ارزش معاملات در ابزارهایی مانند «اختیار فروش (Put Option)» اشاره کرد که بازتابگر تلاش فعالان اقتصادی برای مدیریت ریسک خود است.
پیشبینی بازار جهانی طلا و کامودیتیها
در بخش دیگری از این تحلیل، نیکبخت به بررسی وضعیت بازار جهانی طلا پرداخت. طبق پیشبینی مؤسسات معتبر مانند J.P. Morgan، قیمت طلا ممکن است تا سال ۲۰۲۵ تغییراتی بین ۵ تا ۱۲ درصد داشته باشد. میانگین قیمت مورد انتظار بین ۳۴۰۰ تا ۳۴۵۰ دلار خواهد بود. او همچنین پیشنهاد داد که سرمایهگذاران توجه بیشتری به کامودیتیهای مانند نقره و مس داشته باشند که احتمال بازدهی بالاتری نسبت به طلا دارند.
شاخصها وضعیت فعلی پیشبینیهانرخ بهره بینبانکی | کاهش یافته | افت بیشتر ممکن است |
شاخص مدیران خرید | ۳۷ | امکان بهبود با کاهش نااطمینانی |
چکهای صادرشده | کاهش ارزش ریالی | ثبات در بلندمدت |
قیمت طلا | بین ۳۴۰۰ تا ۳۴۵۰ دلار | رشد ۱۰ تا ۱۲ درصد |
آینده دشوار اقتصادی
نیکبخت در بخش پایانی تحلیل خود هشدار داد که سال ۱۴۰۴ ممکن است برای کسبوکارها و فعالان اقتصادی یکی از سختترین سالها باشد. وی توصیه کرد که مدیران با بازبینی بودجههای خود و تمرکز بر مدیریت هزینهها، برای مقابله با شرایط پیچیده آماده شوند.
نیاز به مدیریت ریسک و کاهش نااطمینانی
این کارشناس تأکید کرد که مدیریت ریسک و اولویتدهی به مقابله با نااطمینانیهای اقتصادی باید در رأس تصمیمگیریهای مالی و اقتصادی قرار گیرد. وی ابراز امیدواری کرد که با این رویکرد، شرایط اقتصادی باثباتتری در آینده نزدیک حاصل شود.