حقیقت‌های شگفت‌انگیز درباره حضور حضرت خضر (ع) در یوسف پیامبر!

اقتصادایرانی:

حضرت خضر (ع) در قرآن کریم به‌عنوان بنده‌ای که از رحمت خاص الهی و علم لدُنّی بهره‌مند است معرفی شده است. او برای حضرت موسی (ع) به‌عنوان الگوی کشف حکمت‌های پنهان الهی ظاهر می‌شود و در اعتقادات شیعه، دارای حیات جاودان است. در سریال «یوسف پیامبر»، خضر (ع) به شکل پیرمردی نورانی به دیدار حضرت یعقوب (ع) می‌آید تا او را در مصیبت دوری یوسف (ع) تسلّی ببخشد.

جایگاه حضرت خضر (ع) در آیات قرآن و روایات

یکی از مهم‌ترین منابع جهت شناسایی شخصیت حضرت خضر (ع)، آیات ۶۰ تا ۸۲ سوره کهف است. در این آیات، خداوند او را با ویژگی‌هایی خاص توصیف کرده است: «فَوَجَدَا عَبْدًا مِّنْ عِبَادِنَا آتَیْنَاهُ رَحْمَهً مِّنْ عِندِنَا وَعَلَّمْنَاهُ مِن لَّدُنَّا عِلْمًا» (کهف: ۶۵). این توصیف‌ها او را به عنوان بنده‌ای خاص معرفی می‌کند که بهره‌مند از دو نعمت بزرگ الهی است: رحمت ویژه پروردگار و علمی که مستقیماً از جانب او عطا شده است.

روایت موسی (ع) و خضر (ع): تقابل شریعت و حکمت

داستان برخورد حضرت موسی (ع) با خضر (ع) از اینجا آغاز می‌شود که موسی (ع) در میان قوم خود در حال سخنرانی بود. وقتی از او درباره وجود فردی داناتر پرسیدند، جواب داد که کسی داناتر از او وجود ندارد. اما خداوند به او وحی کرد که بنده‌ای آگاه‌تر از او در محل «مجمع البحرین» حضور دارد.

حضرت موسی (ع) که از دانش‌پروری خسته نمی‌شد، مأمور یافتن این بنده الهی شد. هدف او نه تنها درک اسرار شریعت، بلکه کشف حقیقت‌های باطنی جهان بود که علم عادی به آن دسترسی ندارد. موسی (ع) پذیرفت که شاگردی این بنده را با تعهد به حفظ صبر و پرسش نکردن بپذیرد.

رویدادهای سفر شامل سه عمل غیرعادی بود که بر پایه علم لدُنّی خضر (ع) انجام شدند: اول، خضر کشتی‌ را سوراخ کرد تا از غصب توسط یک پادشاه ظالم جلوگیری کند. سپس، نوجوانی را کشت که آینده‌ای سراسر کفر و طغیان در انتظارش بود. در نهایت، دیواری را تعمیر کرد تا گنج یتیمانی محافظت شود. هر سه اقدام خضر (ع) پیام‌هایی عمیق درباره حکمت الهی و محدودیت درک بشری را فاش کردند.

راز حیات جاوید و جایگاه ویژه خضر (ع)

یکی از ویژگی‌های برجسته خضر (ع) در منابع دینی، عمر جاوید او تا زمان قیامت است. روایات اسلامی از نوشیدن او از آب حیات سخن گفته‌اند که موجب باقی ماندن او تا قیامت شده است.

در باور شیعیان، خضر (ع) در زمان غیبت امام مهدی (عج) نیز نقشی اساسی دارد. بر اساس روایتی از امام رضا (ع)، خضر (ع) نزد امام زمان می‌رود و سلام می‌گوید؛ او وسیله‌ای برای انیس شدن امام زمان (عج) در غربت غیبت است.

در ادبیات عرفانی فارسی نیز، خضر (ع) به‌عنوان نماد رهبری معنوی و آگاهی یاد شده است. شاعران نام او را مترادف با یافتن آب حیات و رسیدن به حقیقت مطلق به تصویر کشیده‌اند.

تصویر خضر (ع) در داستان حضرت یوسف (ع) و سریال یوسف پیامبر

با آنکه منابع تاریخی و دینی هیچ نشانی از رابطه مستقیم خضر (ع) با حضرت یوسف (ع) ندارند، اما سریال «یوسف پیامبر» تلاش کرده از این شخصیت به عنوان نمادی از رحمت و علم غیبی خداوند استفاده کند.

در سریال، حضرت خضر (ع) با بازی مرحوم محمدقاسم پورستار به شکل حامی و تسلّی‌دهنده‌ای ظاهر می‌شود که کنار حضرت یعقوب (ع) می‌ماند. او تلاش دارد با حکمت و کلامی آرام‌بخش، او را از غم دوری یوسف (ع) خارج کند. این نمایش، در واقع بر نقشی تاکید دارد که یادآور حضور او در داستان حضرت موسی (ع) و پیام الهی او از طریق حکمت غیبی است.

در پایان سریال نیز، خضر (ع) به حضرت یعقوب (ع) پیشنهاد می‌دهد که سلام او را به پیامبر اسلام (ص) و امام مهدی (عج) برساند، که نمادی از پیوستن فلسفه نبوت و ولایت در امتداد تاریخ است.

حضور حضرت خضر (ع) در سریال، بیشتر جنبه‌ی معنوی و رمزی دارد و نمایانگر کمک الهی در سخت‌ترین شرایط زندگی پیامبران و انسان‌ها است.