انقلاب در بازار خودرو/مجوز واردات ایرانیان خارج از کشور صادر شد!

با توجه به انتقال جدید سیاست دولت در حوزه واردات خودرو، تحولی جدی در بازار خودرو ایران آغاز شده است. خبر صدور مجوز واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج از کشور، موضوعی است که به تازگی توجهات بسیاری را به خود جلب کرده و امیدهایی برای کاهش مشکلات بازار داخلی خودرو ایجاد کرده است. در این مقاله، جزئیات این تصمیم، شرایط واردات، نظرات کارشناسان و تأثیرات احتمالی این سیاست بر بازار خودرو را بررسی می‌کنیم.

تصویب بخشنامه واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور

مطابق با ابلاغیه گمرک بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴، واردات خودروهای صفر و کارکرده توسط ایرانیان مقیم خارج از کشور تسهیل شده است. این اقدام با هدف تنظیم بازار داخلی، کاهش قیمت‌ها و افزایش رقابت در بازار خودرو تصویب شده است. هرچند هنوز ثبت سفارش برای واردات خودرو آغاز نشده، اما طبق مقررات جاری، تخلیه این بازار انحصاری مستلزم اقدامات مهمی است.

اصول و الزامات واردات خودرو

یکی از نکات قابل‌توجه این بخشنامه، شروطی نظیر لزوم داشتن کارت بازرگانی و تعیین منشأ ارز است. طبق قانون، هر ایرانی مقیم خارج اجازه ورود یک دستگاه خودروی حداکثر پنج سال ساخت را دارد. همچنین واردات بدون انتقال ارز یا با ارز شخصی و تحت سقف ارزش ثبت سفارش ۳۰ هزار دلار، از جمله مهم‌ترین الزامات برای اشخاص حقیقی محسوب می‌شود.

فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌رو

برخی کارشناسان معتقدند این بخشنامه می‌تواند موجب کاهش قیمت خودرو و تنظیم بازار داخلی شود. با این حال مصطفی موسوی‌نژاد، یک کارشناس اقتصادی، هشدار می‌دهد که احتمال سوءاستفاده از این فرصت وجود دارد. او به نقش تعیین‌کننده قیمت‌گذاری شفاف برای مقابله با سوءاستفاده‌ها تاکید کرده و خواستار نظارت جدی بر تأمین ارز وارداتی شده است.

تجربه گذشته و پیشنهادات اصلاحی

یادآوری تجارب گذشته نشان می‌دهد که واردات خودرو می‌تواند بر ارتقای کیفیت تولیدات داخلی تأثیر مثبت بگذارد. دهه نود میلادی نمونه واضح این مدعاست که واردات قانونی و آزاد خودرو، خودروسازان داخلی را وادار به بهبود تولیدات خود کرد. از طرف دیگر، مجید گودرزی به ضعف خودروسازان داخلی در تحقیق و توسعه اشاره دارد و آن را یکی از چالش‌های اساسی این صنعت معرفی می‌کند.

تحلیل وضعیت ارز و ساختار اقتصادی

یکی دیگر از موضوعات مهم در این میان، دو نرخی بودن ارز است که تأثیر مستقیم بر واردات خودرو دارد. مجتمع کردن نرخ ارز و تطبیق آن با نرخ واقعی ارز جهانی می‌تواند زمینه‌ساز تسهیل واردات و کاهش قیمت خودرو شود. به باور کارشناسان، مادامی که شناوری نرخ ارز و اختلاف قیمت خودروهای خارجی در بازار داخلی پابرجاست، نمی‌توان انتظار پایداری در قیمت‌ها و کیفیت خودروها داشت.

نگاه به آینده: الزامات و اصلاحات ضروری

برای موفقیت این سیاست و تأمین اهداف آن، اقدامات زیر به طور جدی ضروری هستند:

اجرای نظارت دقیق و شفاف بر فرآیند واردات و ارز اختصاصی.

اصلاح ساختارهای ناکارآمد در صنعت خودروسازی داخلی و توجه به تحقیق و توسعه.

واقعی کردن قیمت خودروهای وارداتی.

تک‌نرخی کردن ارز و ایجاد شفافیت در معاملات ارزی.

اجرای بخشنامه واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج از کشور به خودی خود اقدام مثبتی محسوب می‌شود. با این حال، برای دستیابی به اهداف بلندمدت، لازم است همزمان تسهیل واردات، اصلاح خودروسازی داخلی و ایجاد تعادل در نرخ ارز مورد توجه جدی قرار گیرد. تنها در این صورت می‌توان چشم‌اندازی روشن برای بازار خودرو ایران متصور شد.