خداحافظی تلخ با کوییک و اطلس+دلایل

افزایش قیمت خودروها از کارخانه تا بازار آزاد اکنون به جایی رسیده که دیگر خبری از خودروهای اقتصادی یا زیر ۵۰۰ میلیون تومان در بازار نیست. این افزایش قیمت‌ها تاثیر مستقیم بر قدرت خرید اقشار متوسط جامعه گذاشته است و دسترسی به خودروهای مقرون‌به‌صرفه برای بسیاری از مردم دشوارتر از قبل شده است.

تغییر وضعیت کوییک و اطلس در بازارخودروهای کوییک و اطلس که در ابتدا به عنوان گزینه‌ای برای قشر متوسط تعریف شده بودند، اکنون با قیمت‌هایی در محدوده ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان عرضه می‌شوند. هرچند قیمت فروش کارخانه ممکن است کمتر باشد، اما خرید مستقیم از کارخانه فرآیندی بسیار پیچیده و دشوار دارد.

دلایل روند کاهش خودروهای اقتصادیدر سال‌های گذشته، بازار خودروی ایران شاهد کاهش گسترده خودروهای اقتصادی و زیر ۵۰۰ میلیون تومان بوده است. این تغییر تنها به یک عامل محدود نمی‌شود، بلکه مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی، صنعتی و فناوری به این دگرگونی دامن زده‌اند.

تورم و افزایش هزینه‌های تولیدیکی از دلایل اصلی این روند، <تورم ساختاریو افزایش مداوم هزینه‌های تولید است. رشد قیمت مواد اولیه، قطعات، دستمزدها و هزینه حمل‌ونقل باعث افزایش قیمت نهایی خودروها شده است. صنعت خودرو نیز به‌عنوان بخشی از فضای تولیدی کشور، از این افزایش هزینه‌ها بی‌تأثیر نبوده و عرضه خودروهای مقرون‌به‌صرفه سخت‌تر شده است.

ارتقا فناوری و رعایت استانداردهابسیاری از خودروهای اقتصادی در جهان بر اساس <پلتفرم‌های ساده و مدرنطراحی می‌شوند که هزینه تولید پایینی دارند. اما در ایران، محدودیت‌های فناوری، تأمین قطعات و الزام به رعایت استانداردهای ایمنی و زیست‌محیطی منجر به افزایش هزینه تولید شده است. به‌روزرسانی خطوط تولید و استفاده از تکنولوژی‌های جدید نیز به‌طور چشمگیری بر قیمت تمام‌شده تأثیر گذاشته است.

ساختار انحصاری بازار خودروساختار انحصاری بازار خودرو و محدودیت‌های وارداتی، یکی دیگر از دلایل کاهش تنوع در خودروهای اقتصادی است. با تمرکز بازار بر تولید داخلی، تولیدکنندگان به سمت طراحی خودروهایی با امکانات پیشرفته‌تر گرایش پیدا کرده‌اند. این خودروها طبیعتاً با هزینه بیشتری تولید شده و در نتیجه در رده قیمتی بالاتری قرار می‌گیرند.

کاهش قدرت خرید و تغییر الگوی مصرفرشد هزینه‌های زندگی باعث کاهش قدرت خرید خانوارها شده است و مرزهای تعریف «قیمت قابل‌دسترس» برای بسیاری از کالاها از جمله خودرو تغییر کرده‌اند. حتی خودروهایی که از دید تولیدکننده اقتصادی محسوب می‌شوند، برای بخش عمده‌ای از جامعه همچنان گران به نظر می‌آیند. این شرایط باعث شده خودروهای زیر ۵۰۰ میلیون تومان که زمانی بخش مهمی از بازار را تشکیل می‌دادند، امروز به‌ندرت در بازار دیده شوند.

جدول عوامل مؤثر بر افزایش قیمت خودروعاملشرحتورم و هزینه‌های تولیدافزایش قیمت مواد اولیه، دستمزدها و هزینه حمل‌ونقلارتقاء فناوری و استانداردهالزوم به‌روزرسانی پلتفرم‌ها و رعایت استانداردهای جهانیانحصار بازار داخلیمحدودیت واردات و تمرکز بر خودروهای داخلی با امکانات بالاکاهش قدرت خریدتغییر مرزهای قیمت قابل‌دسترس برای اقشار مختلفبا توجه به شرایط کنونی، می‌توان گفت که کاهش خودروهای اقتصادی بیش از آن که نشان‌دهنده یک بحران باشد، بازتابی از تغییرات بنیادی در هزینه‌ها، فناوری‌ها و شرایط اقتصادی-اجتماعی کشور است.