کابوس بازار ارز آغاز شد
اقتصاد ایرانی: نوسانات شدید بازار ارز در ماه‌های اخیر، از سیاست‌های داخلی تا تحولات خارجی، نه تنها فضای اقتصادی بلکه زندگی روزمره خانوارها را نیز به چالش کشیده و نگرانی‌ها درباره آینده را تشدید کرده است.
کابوس نوسانات ارزی در بازار ایران به یکی از نگرانی‌های اصلی فعالان اقتصادی و مردم تبدیل شده است. این وضعیت به دلایل متعددی رخ‌داده و بررسی عوامل مرتبط با آن می‌تواند به درک بهتر شرایط کنونی کمک کند.
عوامل موثر در بی‌ثباتی ارز
نوسانات ارزی به ترکیبی از عوامل داخلی و بین‌المللی برمی‌گردد. سیاست‌های پولی و ارزی، میزان ذخایر ارزی بانک مرکزی و تصمیمات دولت در حوزه نقدینگی، همگی به‌صورت مستقیم بر تغییرات نرخ ارز تاثیرگذار هستند. در عرصه بین‌المللی نیز تحولات جهانی، قیمت نفت و وضعیت اقتصادی شرکای تجاری ایران نقشی تعیین‌کننده ایفا می‌کند.
این شرایط باعث شده تا رفتار بازیگران بازار ارز، از جمله خریداران و فروشندگان، دستخوش تغییرات جدید شود. در حالی که برخی پیش از وقوع زیان احتمالی اقدام به خرید می‌کنند، گروهی دیگر به امید کاهش قیمت‌ها از ورود به بازار خودداری می‌کنند. این نوع تصمیم‌گیری‌ها تنها به نوسانات بیشتر دامن می‌زند و فضای تنش را تشدید می‌کند.
تاثیرات نوسانات ارزی بر معیشت
تلاطمات ارزی پیامدهای گسترده‌ای را بر فضای اقتصادی کشور تحمیل می‌کند. از افزایش قیمت کالاهای وارداتی گرفته تا افزایش هزینه‌های تولید، همه این‌ها زندگی مصرف‌کننده نهایی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. واحدهای صنعتی که به واردات مواد اولیه وابسته هستند نیز با فشار بالای مالی مواجه می‌شوند که در نهایت موجب افزایش نرخ تورم می‌گردد.
برای مقابله با این مشکلات، ترویج یک ثبات نسبی در بازار ارز و اتخاذ تصمیمات اقتصادی شفاف از اهمیت فراوانی برخوردار است. در غیر این صورت، بی‌ثباتی ارزی می‌تواند منجر به کاهش سرمایه‌گذاری و تهدید رشد اقتصادی شود.
نقش حکمرانی ریال در نوسانات اقتصاد
مهدی طغیانی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، با اشاره به مشکلات مربوط به حکمرانی ریال، اظهار داشت: «نرخ‌هایی که در بازار ارز مشاهده می‌شود، با واقعیات اقتصادی کشور همخوانی ندارد. با کاهش التهابات، انتظار داریم نرخ ارز نیز متعادل شود.»
وی در ادامه افزود: «برای کنترل نوسانات ارزی باید مسیری که قانون برای تعیین تکلیف نظام ارزی مشخص کرده است طی شود. بانک مرکزی به عنوان سیاستگذار ارزی وظیفه دارد با توجه به امکانات خود بازار ارز را مدیریت کند.»
تاثیر فضای روانی
طغیانی با اشاره به نقش تحولات بین‌المللی و مذاکرات هسته‌ای بر بازار ارز تاکید کرد: «رویدادهای بین‌المللی و نگرانی‌های ناشی از آن معمولاً فضای روانی ایجاد می‌کنند که بر نرخ ارز نیز تاثیر می‌گذارد. با کاهش این تنش‌ها، پیش‌بینی می‌شود نرخ ارز نیز روند کاهشی پیدا کند.»
نیاز به اصلاح حکمرانی ریال
وی معتقد است کشور با مشکلی در زمینه حکمرانی ریال روبه‌رو است. او توضیح داد: «افزایش نرخ ارز ناشی از همین مسئله است. در قانون مالیات بر سوداگری کوشش شده بود این مشکل حل شود و بخش زیادی از مسائل نیز با این قوانین جدید رفع شده است.»
طغیانی در پایان گفت: «به دلیل عدم حکمرانی مناسب ریال، کشور شاهد این‌گونه نوسانات بوده است. گرچه تاثیرات این نوسانات معمولاً مقطعی هستند و با سیاست‌های مناسب می‌توان آن‌ها را کنترل کرد.»
