پیش بینی ترسناک بورس ایران تا پایان سال ۱۴۰۴
اقتصادایرانی: نوسانات شدید قیمت دلار، طلا و سکه در بازارهای ایران نگرانی سرمایهگذاران را افزایش داده و تحلیلگران رشد قیمتها را ناشی از عوامل روانی و سفتهبازی میدانند؛ مسئلهای که ثبات بازارها را تا پایان ۱۴۰۴ در هالهای از ابهام قرار داده است.
بازارهای ایران در آذر سال ۱۴۰۴ شاهد بحرانهای چشمگیری در بخشهای طلا، سکه، ارز و بورس بودند که باعث نگرانی گسترده میان فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران خرد شده است. افزایش متوالی ارزش دلار در داخل کشور، همراه با جهش قابلتوجه اونس جهانی طلا، فشار تورمی را در بازار به شدت افزایش داده و موجب شده قیمتها در بازار طلا و سکه دچار نوسانات شدید شوند. تحلیلگران اقتصادی تأکید دارند که بخش قابل توجهی از این افزایش قیمتها ناشی از عوامل روانی و فعالیتهای سوداگری بوده و بازتاب واقعی بهبود اقتصادی نیست. همچنین عدم اعتماد عمومی به سیاستهای بانک مرکزی و نبود شفافیت در سیاستهای ارزی و بودجهای، فشار مضاعف بر بازار ارز وارد کرده و تلاشهای مقطعی برای مقابله با این روند نیز تأثیر ملموسی نداشته است.
بازار سرمایه نیز وضعیت پرچالشی را تجربه میکند؛ جهش شاخص کل عمدتاً متاثر از عملکرد چند نماد بزرگ بوده است، در حالی که نقدینگی واقعی و اعتماد سرمایهگذاران خرد هنوز به بازار بازنگشته است. کارشناسان هشدار دادهاند که تا زمانی که اصلاحات جدی در سیاستهای ارزی و بودجهای صورت نگیرد و شفافیت به بازار بازنگردد، ناپایداری قیمتها در بازارهای دلار، طلا و سکه ادامه خواهد داشت و بورس نیز بیش از بازتاب وضعیت اقتصادی، رفتارهای سفتهبازانه و حدس معاملهگران را نمایان خواهد کرد. به همین دلیل چشمانداز بازارها تا پایان سال همچنان در فضایی بیثبات قرار دارد.
روند صعودی طلا و سکه تحت تأثیر عوامل خارجی و داخلی
رحمان معصومپور امیرآبادی، اقتصاددان، در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز توضیح داد: افزایش اخیر قیمت طلا و سکه نتیجهای از تاثیر همزمان دو موج قدرتمند است. از یک طرف، رشد قابلتوجه اونس جهانی طلا ناشی از تنشهای بینالمللی و نگرانیهای اقتصاد جهانی بوده و وقتی بانکهای مرکزی برای امنیت به طلا روی میآورند، بازار به سرعت نسبت به این پیام واکنش نشان میدهد. از طرف دیگر، دلار داخلی با کوچکترین خبر افزایش مییابد و فشار تورمی همچنان بر بازارها سنگینی میکند، که موجب میشود هر تغییر در نرخ ارز، تأثیر چند برابری بر قیمت طلا و سکه داشته باشد.
او همچنین اظهار کرد که تغییرات شدید در بازار نشاندهنده اثرات روانی و سوداگری است و ارتباط مستقیمی با رشد واقعی اقتصاد ندارد. با توجه به اینکه هنوز کاهش نرخ بهره در اقتصادهای بزرگ نهایی نشده و تنشهای سیاسی ادامه دارند، احتمال پایداری قیمتها در سطح بالا زیاد است، هرچند مسیر حرکت بازار اصلاً صاف و پیشبینیپذیر نیست. شاخصهای نوسان نیز تصویر یک مسیر پر پیچوخم را ترسیم میکنند.
نقش انتظارات تورمی در بازار ارز و سکه
معصومپور اعلام کرد: اگر اونس جهانی طلا کاهش نیابد یا انتظارات تورمی داخلی کنترل نشوند، قیمتهای کنونی ممکن است تثبیت شوند، اما پایداری بلندمدت آنها بدون اصلاحات در سیاستهای ارزی و بودجهای امکانپذیر نخواهد بود. همچنین تاکید کرد که عدم اعتماد عمومی به اقدامات بانک مرکزی باعث شده معاملهگران به سقفهای بالاتر قیمت دلار و سکه اعتقاد داشته باشند. این نگرانیها نیز باعث افزایش خریدهای سفتهبازانه در بازار میشوند.
ضعف سیاستهای ارزی و بیاعتمادی عمومی
این کارشناس اقتصادی اشاره کرد که مداخلههای بانک مرکزی در برابر افزایش قیمتها اغلب کوتاهمدت و کمتأثیرند و همین مسئله به شدت اعتبار آن را خدشهدار کرده است. وقتی سرمایهگذاران بر اساس پیشبینیهای غیرمنطقی عمل میکنند، بازار به جای اعتماد بر پایه بیثباتی و حدسوگمان پیش میرود. همچنین تنشهای منطقهای و نوسانات بازار انرژی نیز عوامل مهمی هستند، اما بیشتر مشکلات اصلی از داخل کشور نشأت میگیرد. نبود سیاستهای ارزی روشن باعث میشود کوچکترین خبر، موجهای بزرگی در خرید و فروش ایجاد کند.
کسری بودجه و تأثیر آن بر بازار ارز
معصومپور همچنین به تاثیر کسری بودجه دولت اشاره کرد و گفت: نبود برنامه شفاف در مدیریت مالی و ارزی باعث شده است که فعالان بازار ارز پیش از وقوع اتفاقات واقعی، انتظارات خود را به بازار تحمیل کنند. این شرایط موجب افزایش نرخ دلار شده و سیاستهای فعلی هیچ ابزار مؤثری برای کنترل این روند ندارند.
وضعیت شاخص کل بورس و دستکاری بازار سرمایه
این اقتصاددان اظهار داشت که جهش شاخص کل بورس در آذرماه بیشتر به یک نمایش مصنوعی شبیه بوده و به هیچ وجه نشاندهنده سلامت واقعی بازار نیست. بسیاری از صنایع اصلی در بورس بیجان هستند و حرکت شاخص بیشتر نتیجه دستکاری چند نماد بزرگ است. تا زمانی که قوانین بازاری اجرا نشوند و شفافیت بر بازار حاکم نشود، سرمایهگذاران خرد فعالی نخواهند بود و بورس تنها به میدان سفتهبازی تبدیل میشود، نه فضایی برای سرمایهگذاری واقعی.
پیشبینی روند بازارها تا پایان سال ۱۴۰۴
معصومپور تأکید کرد که مسیر قیمتها تا پایان سال ۱۴۰۴ تحت تأثیر مدیریت ضعیف سیاستهای ارزی و عدم ثبات اقتصادی میباشد. شرایط فعلی باعث شده که طلا، سکه و دلار به عنوان پناهگاههای اقتصادی در نظر گرفته شوند و سقفهای قیمتی جدید روزانه ثبت شوند. با تداوم این ناپایداریها و نبود اصلاحات، بازارها در حال ریسک و بیثباتی باقی خواهند ماند.
