کاهش 30 درصدی کرایه خانه در شیراز پس از خروج اتباع غیرمجاز
اقتصاد ایرانی: خروج بیش از ۷۱۷ هزار تبعه غیرمجاز از کشور باعث کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی نرخ اجاره‌بها در شهرهای بزرگی مانند شیراز شده است؛ موضوعی که بازار مسکن را به سمت تعادل و بازگشت مردم به محلات قدیمی هدایت کرده است.
کاهش ۳۰ درصدی کرایه خانه در شیراز پس از خروج اتباع غیرمجاز به یکی از تحولات مهم و مثبت بازار مسکن در این کلان‌شهر تبدیل شده است. اجرایی شدن طرح بازگشت اتباع غیرمجاز نه تنها باعث تخلیه تعداد قابل توجهی از املاک شد، بلکه در کاهش محسوس قیمت رهن و اجاره نیز تاثیرگذار بوده است.
تاثیر خروج اتباع غیرمجاز بر کاهش قیمت مسکن
خروج بیش از ۷۱۷ هزار نفر از اتباع غیرمجاز از مرزهای کشور موجب شد تا بسیاری از خانه‌هایی که پیش‌تر در اختیار این افراد بود، به بازار بازگردد. طبق اظهار نظر رئیس اتحادیه مشاورین املاک شیراز، این امر تأثیر مستقیم و مثبتی بر کاهش قیمت املاک و اجاره‌بها داشته است. با تخلیه خانه‌ها توسط این اتباع، بسیاری از مالکان مجبور شدند قیمت املاک خود را پایین‌تر آورده و به مستأجران ایرانی اجاره دهند.
چالش‌های پیشین ناشی از اجاره ملک به اتباع
در گذشته، اتباع غیرمجاز به ویژه افغانستانی‌ها با اجاره یک خانه به صورت گروهی و اشتراکی، هزینه‌های مسکن خود را تا حد زیادی کاهش می‌دادند. این در حالی است که مالکان از اجاره دادن ملک به این افراد استقبال می‌کردند چرا که این اتباع اجاره‌های یک ساله را پیش‌پرداخت کرده و به دلیل تعداد زیادشان، هزینه‌های بالاتری به مالکان پرداخت می‌کردند. چنین وضعیتی منجر به افزایش قیمت ملک و فشار مالی بر مستأجران ایرانی شده بود.
وضعیت بازار مسکن پس از خروج اتباع
با اجرای طرح خروج اتباع غیرمجاز، بازار مسکن شیراز شرایط جدیدی را تجربه کرده است. طبق گزارش‌ها، در برخی مناطق این شهر، قیمت‌های اجاره تا ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش داشته است. این موضوع به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد، زوج‌های جوان و افراد مسن که به دنبال خانه‌های مقرون به‌صرفه هستند، فرصت‌های بیشتر و مناسبی ایجاد کرده است.
سکونت اتباع در مناطق حاشیه‌ای
بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیشتر اتباع غیرمجاز در بافت‌های قدیمی و مناطق حاشیه‌ای مانند قره باغ، شریف‌آباد، گردخون، قصرقمشه و گویم ساکن بودند. این امر منجر به ایجاد برخی آسیب‌های اجتماعی و افزایش فشار بر بازار مسکن شده بود. حالا با کاهش جمعیت اتباع در این مناطق، امید می‌رود که افراد نیازمند بتوانند در این مناطق سکونت کنند.
جدول مقایسه قیمت اجاره‌بها قبل و بعد از خروج اتباع غیرمجاز
منطقه قیمت اجاره‌بها قبل از خروج اتباع (تومان) قیمت اجاره‌بها بعد از خروج اتباع (تومان) درصد کاهش| قره باغ | ۱,۵۰۰,۰۰۰ | ۱,۲۰۰,۰۰۰ | ۲۰% |
| قصرقمشه | ۲,۰۰۰,۰۰۰ | ۱,۴۰۰,۰۰۰ | ۳۰% |
| گردخون | ۱,۷۰۰,۰۰۰ | ۱,۳۰۰,۰۰۰ | ۲۵% |
تأثیر مثبت بر اقشار کم‌درآمد
به نظر می‌رسد این تحول مثبت در بازار مسکن شیراز، موجب ملایمت نسبی در قیمت‌های اجاره شده است. بسیاری از مالکان دیگر نمی‌توانند قیمت‌های غیرمنطقی تعیین کنند و مجبور به تعدیل قیمت‌ها شده‌اند. این روند به‌ویژه برای اقشار ضعیف‌تر مانند مستمری‌بگیران و ساکنان مناطق حاشیه‌ای، یک گام مثبت محسوب می‌شود.
پیامدهای خروج اتباع غیرمجاز بر بازار مسکن در شیراز، نمایانگر اثر طرح‌های دولتی بر اقتصاد مسکن است و می‌تواند الگویی برای سایر کلان‌شهرها باشد.
